Οι νύχτες (και οι μέρες) των Κρυστάλλων

Νίκος Γκιώνης 20 Μαϊ 2013

Στις 9 και 10 Νοεμβρίου 1938, οι ναζιστές λεηλάτησαν τα καταστήματα και τις συναγωγές των Εβραίων στη Γερμανία, εσύλησαν τα νεκροταφεία τους και εκτόπισαν στα στρατόπεδα του Νταχάου και του Μπούχενβαλντ περίπου 40.000 από αυτούς. Υποτίθεται, έλεγε η προπαγάνδα του χιτλερικού καθεστώτος, πως ήταν οι αυθόρμητες αντιδράσεις των Γερμανών πατριωτών για τη δολοφονία του διπλωμάτη Φον Ρατ, της Γερμανικής Πρεσβείας στο Παρίσι, από κάποιον Πολωνό Ισραηλίτη. Βέβαια από τότε είχε γίνει αντιληπτό πως δεν ήταν παρά ένα από τα πρώτα οργανωμένα πογκρόμ ρατσιστικής βίας, απόλυτο πεδίο εφαρμογής της ναζιστικής ολοκληρωτικής ιδεολογίας.

Το δυστύχημα με την Ελλάδα, δεν είναι μόνον η ύπαρξη της ΧΑ, ούτε οι αλαλαγμοί των βουλευτών της υπέρ του Χίτλερ στο Κοινοβούλιο και οι φασιστικοί χαιρετισμοί, αλλά περισσότερο είναι η έμπρακτη άσκηση της ιδεολογίας τους μέσα από τις αυξανόμενες καθημερινές ρατσιστικές βιαιότητες, που δεν είναι τίποτε άλλο από επαναλαμβανόμενα μικρά και συνεχή μερόνυχτα των Κρυστάλλων.

Άλλοτε σφαγιάζονται μετανάστες Αφροασιατικής προέλευσης, άλλοτε πυρπολούνται καταστήματά τους -διότι, λένε, δεν υπάκουσαν στις υποδείξεις των μαυροφόρων της ΧΑ- κι άλλοτε οι απειλές προς οποιονδήποτε… Όλα αυτά, σπέρνουν τον ζόφο.

Δεν μου κάνει εντύπωση πια αυτό το σκηνικό. Όταν οι κάτοικοι της Πλ. Αμερικής τονίζουν πως τον πρώτο λόγο αναφορικά με την παράνομη πορνεία και την όποια άλλη -υπαρκτή ή ψευδή- παραβατικότητα στην περιοχή, τον έχει το παρακράτος των φιλοναζιστών και όχι η αρμόδια κρατική ή δημοτική θεσμική οντότητα, τότε όλα γίνονται.

Ιδού και η μεθόδευση. Κάποιοι κάτοικοι που συνεχώς πληθύνονται, τηλεφωνούν στους τοπάρχες της ΧΑ, ενημερώνοντάς τους για καθετί, που οι ίδιοι θεωρούν πως εμπίπτει στη σφαίρα εκνομίας των μεταναστών. Και μετά από λίγο, ακούγεται ο ανατριχιαστικός θόρυβος των σπασμένων κρυστάλλων.

Κι όλοι οι άλλοι -γείτονες, συγκάτοικοι, περαστικοί – παρακολουθούν τις σκηνές δήθεν έμφοβοι και πολύ συχνά, κρυπτοαπολαμβάνοντας τη δική τους ασύνειδη ηδονή του απωθημένου σαδισμού τους, μετουσιωμένη σ’ έναν απλοϊκό μικροαστικό και νοικοκυρίστικο λόγο, πλήρη όμως φιλορατσιστικών υπαινιγμών.

Θεσμικά, η σαφής υιοθέτηση από τους πολιτικούς φορείς του δημοκρατικού τόξου μιας επαρκούς αντιρατσιστικής νομοθετικής πρότασης -εν προκειμένω, αυτής του Α. Ρουπακιώτη- αφενός, και η δημοκρατική θέσμιση μιας μεταναστευτικής πολιτικής, που όμως θα αντιμετωπίζει επαρκώς και με θεμέλιο τα ανθρώπινα δικαιώματα, την τεκμηριωμένη εκνομία των -συνήθως- παράνομων μεταναστών αφετέρου, μπορούν σταδιακά να οδηγήσουν σε μερική ύφεση του φαινομένου της ξενοφοβίας και του ρατσισμού. Άλλωστε, οι ρίζες της εγκληματικότητας σ’ όλες τις κοινωνίες είναι, μεταξύ άλλων, οι πολιτισμικές ελλειμματικότητες και η αφροντισιά του ψυχικού κόσμου των ανθρώπων, που υπό συνθήκες φτώχειας, διαφθοράς και απουσίας ελπίδας, γεννούν αδιέξοδες και συχνά εγκληματικές συμπεριφορές. Είναι κοινό μυστικό πως στην παράνομη πορνεία των Αφρικανίδων της Πλ. Αμερικής και της Πλ. Κολιάτσου, καθώς και στην εμπορία ναρκωτικών, είναι όλο και συχνότερες οι συνέργειες Ελλήνων παραβατικών, Αφροασιατών μεταναστών και Κεντροευρωπαίων αλλοδαπών. Το παρακράτος των φιλοναζιστών, αποσιωπά πολλά από τα παραπάνω και ζει για να επεμβαίνει ως γόνος ψευδο-Αρίας φυλής, στις περιοχές που θεωρεί γκέτο. Όσο αυτά θα πληθαίνουν, τόσο και οι αναίτιες ρατσιστικές βιαιότητες θα μακροημερεύουν, πολλές φορές υπό το άηχο χειροκρότημα κάποιων αρκετών από εμάς.

Δίπλα μας τα Κρύσταλλα, φορείς διαστροφικών φονικών ενστίκτων που αναδύονται από την άβυσσο της ανθρώπινης ψυχής, παραμορφώνουν τον Πολιτισμό και τον ορίζουν σαν κάτι που στην πραγματικότητα δεν είναι. Ίσως, σαν μια πηγή δυστυχίας, όπως ο Σ. Φρόιντ έγραψε. Αλλά δεν είναι μόνον η εμπροσθοφυλακή του φασισμού, η ΧΑ. Οι συντεχνίες που απεκλήθησαν «συνδικαλιστικοί φορείς», συνεχίζουν να προκαλούν ύπουλα, να εκβιάζουν ωμά ώστε να σταματήσει κάθε αυτονόητη ή μη μεταρρύθμιση, στο όνομα -δήθεν- δίκαιων δημοκρατικών διεκδικήσεων. Και είναι γι’ αυτό στον πυρήνα κάθε ιδεολογίας αποκλεισμού. Ο Μουσσολίνι δεν είναι, που ονομάτισε την ιδεολογία του φασισμό, με έρεισμα στα facio, στις δέσμες, δηλαδή στις συντεχνίες;

Η πολιτική υπανάπτυξη που συνοδεύει κάποιους από τον χώρο του ΣΥΡΙΖΑ, που αρνήθηκαν να καταδικάσουν με την μία και απερίφραστα τον προπηλακισμό Καμίνη από τη ΧΑ, και η κουραστική ιλαρή μονολιθικότητα του ΚΚΕ, το οποίο, δια του νέου Γ.Γ , διαπίστωσε πως οι δυνάμεις του αστικοδημοκρατικού τόξου δεν μπορούν να τιθασεύσουν τον φασισμό και πως αυτό μπορεί να γίνει μόνον από τα συνδικαλιστικά σωματεία των εργατών, δεν προσφέρουν στη συγκροτημένη αναβάθμιση του πολιτικού και της Πολιτικής. Και επιπλέον, κουράζουν.

Ο ολοκληρωτισμός, δύσκολα μπορεί να εκλείψει, καθώς οι κοινωνίες πάντοτε θα υπολείπονται των προσδοκιών, ενώ η ορθή, δια μέσου της οικογένειας και του πολιτισμού, ψυχική επεξεργασία των ανθρώπων, θα είναι ατελής.

Παρόλα αυτά, η μείωση φαινομένων τύπου ΧΑ και μερόνυχτων των Κρυστάλλων, μπορεί πιθανόν να γίνει, αναπτύσσοντας κι άλλο τον Πολιτισμό, εδώ κι αλλού. Και Πολιτισμός δεν είναι μόνον η συλλογική μνήμη και η Τέχνη, αλλά και η Παιδεία, η εκβιομηχάνιση, ο εκσυγχρονισμός, καθώς και μια άλλου τύπου Πολιτική, που θα οδηγεί στη χαρά της αμεσότητας και της συμμετοχής, όπως περίπου ορίζει η Χάνα Άρεντ.

Τα καταπιεσμένα διαστροφικά ένστικτά μας, που αποτελούν αιμοδότη των θεωριών μίσους, πρέπει το δυνατόν να μείνουν εκεί που κατά κανόνα εδρεύουν, δηλαδή στα τάρταρα της ψυχής, κάτι που μόνον με την κοινωνική πολιτισμική συνοχή επιτυγχάνεται.