Έχω έναν φίλο τον Λεωνίδα. Πριν μερικά χρόνια για διάφορους λόγους βρέθηκε να είναι άστεγος. Είναι πολύ αξιοπρεπής και με βαθιά κατανόηση για την ανθρώπινη συμπεριφορά. Για αυτό δεν επέλεξε το θυμό ή το φθόνο.
Ο Λεωνίδας ήταν άνθρωπος του βιβλίου. Είχε δουλέψει στο χώρο των εκδόσεων. Ένα πρωί καθώς περπατούσε είδε κάποια καλά βιβλία πεταμένα. Δεν ξέρω αν ήταν η θλίψη για την αδιαφορία που έδειξε ο άγνωστος πετώντας τα στα σκουπίδια που τον έκανε να αντιδράσει.Τα μάζεψε και πήγε να τα πουλήσει δίνοντάς τους μια δεύτερη ευκαιρία.
Αυτή ήταν η αρχή της δημιουργίας του σημερινού Παλαιοβιβλιοπωλείου των Αστέγων. Είναι μια επιχείρηση συλλογής παλαιών βιβλίων και μεταπώλησής τους σε δυο μαγαζιά ένα για ελληνικά κι ένα άλλο για ξενόγλωσσα, όπου δουλεύουν άτομα που έχουν ζήσει σαν άστεγα.
Όπως και ο Λεωνίδας κέρδισε ξανά μια θέση στη ζωή και έχει βοηθήσει άλλα άτομα δίνοντάς τους την δυνατότητα συμμετοχής στην προσπάθεια αυτή, έτσι και τα παλιά βιβλία κερδίζουν μια δεύτερη ή τρίτη ζωή αφού οι άνθρωποι συρρέουν συνεχώς στον τεράστιο χώρο της οδού Πειραιώς για να χαρίσουν είτε δικά τους βιβλία που δεν θέλουν να πετάξουν, είτε κάποιου αγαπημένου προσώπου που πεθαίνοντας άφησε πίσω μικρή ή μεγάλη βιβλιοθήκη.
Έχω παραβρεθεί σε τέτοια ας την πω τελετή παράδοσης των βιβλίων κάποιου αγαπημένου προσώπου και η έκφραση στο πρόσωπο των δωρητών συγγενών δεν οφείλεται στο ότι ξεφορτώθηκαν κάτιόσο στο ότι ακούμπησαν με ευλάβεια τα βιβλία που άγγιξαν την ψυχή των αγαπημένων τους.
Πριν λίγες μέρες κάποιοι άγνωστοι διέρρηξαν τον χώρο της οδού Πειραιώς κι έκλεψαν βιβλία που είχαν δωρίσει και εκδοτικοί οίκοι, γιατί κάποιοι από αυτούς προτιμάνε να δώσουν μια ευκαιρία να ζήσουν τα απούλητα βιβλία παρά να τα πουλήσουν σαν χαρτί.
Η κλοπή αυτή με ενόχλησε γιατί έχει έναν βαθύ αντικοινωνικό συμβολισμό.
Όπως με ενοχλεί το ότι πετάμε κάτι που έχουμε αγαπήσει ή χρησιμοποιήσει αντί να σκεφτούμε αν μπορεί να έχει μια άλλη ζωή μακριά από εμάς.
Η χρηστική ανακύκλωση των αντικειμένων ιδιαίτερα των βιβλίων σημαίνει πως τα αντιμετωπίζουμε σαν αξίες χρήσης και πνευματικής ευχαρίστησης και όχι σαν σκέτη ύλη.
Είναι ουσία της αναζήτησης ενός πιο μινιμαλιστικού τρόπου ζωής. Ζούμε με χιλιάδες πράγματα που έχουν μαζευτεί για χρόνια και που κάποια στιγμή έκρηξης θα προσπαθήσουμε να ξεφορτωθούμε με κάποιο τρόπο, συνήθως πετώντας τα. Αντί να σκεφτούμε που θα μπορούσε να πάει το κάποτε αγαπημένο αντικείμενο το ξεφορτωνόμαστε. Για να το αντικαταστήσουμε με κάτι άλλο. Κι ο φαύλος κύκλος της συσσώρευσης συνεχίζεται.
Τα αντικείμενα, βιβλία ή άλλα, μπορούμε να τα εναποθέσουμε κάπου που θα τα πάρουν με ευγνωμοσύνη όπως γίνεται στο Παλιοβιβλιοπωλείο των Αστέγων. Τα βιβλία πουλιόνταιαντί συμβολικού τιμήματος και οι άνθρωποι τα αγοράζουν με ευγνωμοσύνη, αφού το εισόδημα τους δεν τους επιτρέπει να ξοδέψουν χρήματα.
Η φιλοσοφία της συνέχισης της ζωής ανθρώπων και βιβλίων είναι αυτή που έκανε τον Λεωνίδα να μην λυγίσειτην στιγμή της αποκάλυψης της κλοπήςκαι να έχει την δύναμη να εμψυχώσει τον συνεργάτη του έναν πρώην άστεγο ο οποίοςείχε κουβαλήσει τα 8000 βιβλία που οι αδίστακτοι κλέφτες πήραν. Μαζί με αυτά έκλεψαν και κάτι από την ψυχή του αλλά και αυτών που τα έδωσαν.
Πιστεύω πως η ζωή θα αναπληρώσει την απώλεια αυτή. Εσείς τι λέτε;
( Ήταν το σχόλιο της Τετάρτης 17 Ιανουαρίου στην εκπομπή Καθρέφτης του Χρήστου Μιχαηλίδη στην ΕΡΑ 1)