Οι ΗΠΑ μπροστά στο δίλημμα: Τουρκία ή Κούρδοι;

Οντίν Λιναρδάτου 23 Ιαν 2018

Η Αγκυρα εξόργισε μία ακόμα φορά τις Ηνωμένες Πολιτείες , τη Βρετανία και τη Γαλλία με την επίθεση που εξαπέλυσε εναντίον των Κούρδων πολιτοφυλάκων στη Συρία.
To Συμβούλιο Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών συγκλήθηκε  εκτάκτως μετά από πρωτοβουλία της Γαλλίας και   ο  γάλλος υπουργός των εξωτερικών Ζαν Ιβ Λε Ντριάν κάλεσε τον τούρκο ομόλογο του Μεβλούτ Τσαβούσογλου να προχωρήσει σε άμεση κατάπαυση του πυρός και να επιτρέψει την πρόσβαση, χωρίς  όρους,  της αποστολής ανθρωπιστικής βοήθειας στην περιοχή.
Η επίθεση της Τουρκίας δυσχεραίνει πολύ την κατάσταση σε μία χρονική συγκυρία που διαφαινόταν το τέλος του πολέμου στη Συρία. Αυτό φυσικά το γνωρίζει η Αγκυρα όπως και το γεγονός ότι η Δύση δεν έχει περιθώρια να τη  χάσει από σύμμαχο μια  που αποτελεί το αντίβαρο στη Ρωσία.
Οι Τούρκοι είναι αποφασισμένοι όμως  να εκδιώξουν τους σύρους κούρδους από την επαρχία Αφριν της Βόρειας Συρίας αδιαφορώντας για τις Ηνωμένες Πολιτείες οι οποίες εξακολουθούν να στηρίζουν την πολιτοφυλακή των Κούρδων μία που τους θεωρούν το σοβαρότερο ανάχωμα στην επιρροή που ασκεί το Ιραν στη χώρα.
Ο αμερικανός υπουργός των εξωτερικών Ρεξ Τίλερσον δήλωσε ότι δεν μπορούν να επιτρέψουν στην Τεχεράνη να αυξήσει την επιρροή της στο βορά.
Από την πλευρά της η Μόσχα φαίνεται να εγκρίνει απολύτως την τουρκική επέμβαση , δεν ανησυχεί καθόλου και παραμένει η πιο ισχυρή σύμμαχος του προέδρου Ασαντ μαζί με το Ιραν.
Η Ουάσινγκτον είχε δεσμευτεί να υπάρξει  πολιτική λύση με την απομάκρυνση  τόσο του Μπασάρ Αλ Άσαντ από την εξουσία όσο και των ιρανών παραστρατιωτικών ομάδων που δρουν στη χώρα.
Στην πραγματικότητα όμως οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν έχουν ούτε  τη διάθεση  αλλά ούτε και τη δύναμη να πιέσουν για να αλλάξει το πολιτικό τοπίο στη Συρία.
Σύμφωνα με την εφημερίδα Γκάρντιαν δυτικοί διπλωμάτες επιμένουν ότι έχουν ακόμα αρκετά διαπραγματευτικά όπλα   όπως είναι η απειλή παρακράτησης των αμερικανικών και ευρωπαϊκών κονδυλίων για την ανοικοδόμηση της Συρίας , η επ’αόριστον παραμονή  2000 αμερικανών στρατιωτών στο συριακό έδαφος αλλά και η δέσμευση προς τους Κούρδους ότι θα τους βοηθήσουν να σχηματίσουν μία ισχυρή συνοριακή δύναμη στη Βόρεια Συρία.
Βρετανοί υπουργοί έχουν  επανειλημμένα προειδοποιήσει πως αν η Ρωσία επιβάλει τη δική της  ειρηνευτική συμφωνία στη Συρία και ο Άσαντ παραμείνει ανενόχλητος στην εξουσία αυτό θα αποτελέσει μεγάλη ηθική ήττα για τη δύση και θα δημιουργήσει μία ακόμα μόνιμη πηγή αστάθειας στην ευρύτερη περιοχή της Μέσης Ανατολής.
Για αυτό ακριβώς ο ρόλος της Τουρκίας παραμένει κομβικός.
Αν η Τουρκία αποφασίσει να συμμαχήσει με τη Ρωσία , που ήδη τη στηρίζει στο κουρδικό ζήτημα ,  τότε το Κρεμλίνο θα μπορέσει άνετα να επιβάλλει τη δική του πολιτική λύση στη Συρία.
Αυτό ο Βλαντιμίρ Πούτιν σχεδιάζει να το κάνει  στη Σύνοδο για τον εθνικό διάλογο στη Συρία που διοργανώνει  μαζί με την Άγκυρα και την Τεχεράνη στις 29 και 30 Ιανουαρίου στο λιμάνι της Μαύρης Θάλασσας Σότσι.
Η δύση φοβάται ότι ο Πούτιν αντιμετωπίζει το Σότσι ως αντίπαλο δέος των ειρηνευτικών διαπραγματεύσεων που γίνονται υπό την αιγίδα των Ηνωμένων Εθνών και ότι με αυτή τη σύνοδο διεκδικεί πρωταγωνιστικό ρόλο στη Μέση Ανατολή .
Η Ρωσία έχει αναβάλλει βέβαια αρκετές φορές μέχρι σήμερα τη Σύνοδο του Σότσι γιατί η Τουρκία δεν δέχεται να συμμετάσχει  αν προσκληθούν σε αυτή η Δημοκρατική Ένωση των Κούρδων και το στρατιωτικό τους σκέλος  οι Μονάδες Προστασίας του Λαού.
Τις τελευταίες μέρες οι ισορροπίες έχουν ανατραπεί και Αγκυρα και Μοσχα είναι πιθανό να βρίσκονται πολύ κοντά σε συμφωνία.
Τούρκοι αξιωματούχοι ταξίδεψαν στη Μόσχα λίγο πριν την έναρξη των επιχειρήσεων τους  εναντίον των Κούρδων . Στόχος των Τούρκων να λάβουν  τις απαραίτητες εγγυήσεις από τη Ρωσία ότι η αεροπορία τους δεν θα βομβαρδίσει τις τουρκικές στρατιωτικές δυνάμεις όσο θα επιχειρούν εναντίον των Κούρδων μέσα στο συριακό έδαφος.
Χθες η Ρωσία ανακοίνωσε ασαφώς ότι θα προσκληθούν και εκπρόσωποι των Κούρδων στο Σότσι χωρίς να πει ποιους ακριβώς εννοεί.
Αναλυτές εκτιμούν ότι υπάρχει πιθανότητα η Τουρκία να στηρίξει  την ειρηνευτική πρόταση της Ρωσίας με αντάλλαγμα η Μόσχα  να συνεχίσει να  κάνει τα κλειστά μάτια στην επιχείρηση  εκκαθάρισης των Κούρδων της  βόρειας Συρίας .
Και τότε οι ΗΠΑ θα πρέπει να εκτιμήσουν εκ νέου την κατάσταση και να ζυγίσουν αν η συμμαχία με την Τουρκία και η απομάκρυνση του Μπασάρ αλ Άσαντ  είναι πιο σημαντική από  το να κρατήσουν την υπόσχεση που έδωσαν στους Κούρδους όσο αυτοί πολεμούσαν τον ISIS.
Μέχρι τώρα πάντως Ουάσινγκτον και Αγκυρα συμφωνούσαν απολύτως στην απομάκρυνση του Άσαντ και διαφωνούσαν ριζικά στο ζήτημα των Κούρδων , τους οποίους οι Αμερικάνοι θεωρούν αξιόπιστους συμμάχους στον αγώνα κατά του ISIS και εκτιμούν ότι πρέπει να αυξήσουν τη στρατιωτική τους δύναμη.
Αυτό αποτελεί Casus belli για την Τουρκία.