Οι «Γέφυρες» και η Αριστερά

Πάσχος Μανδραβέλης 15 Απρ 2019

kathimerini.gr

Από το 1989, όταν έπεσε το Τείχος του Βερολίνου, γεννήθηκε ένα μεγάλο ερώτημα που αποτυπώθηκε ευφυώς στους τίτλους των αγγλοσαξονικών εφημερίδων «What is Left?» και το οποίο διαβάζεται με δύο τρόπους: «Τι είναι Αριστερά;» και «Τι απέμεινε;». Σε αυτό προσπάθησαν να απαντήσουν πολλοί. Κοινωνικοί επιστήμονες έγραψαν χιλιάδες σελίδες για τη νέα Αριστερά? κάποιοι νοσταλγούσαν τη χαμένη μεταπολεμική σοσιαλδημοκρατία και κάποιοι άλλοι προέτασσαν τη χαμένη επαναστατικότητα της Αριστεράς. Πολιτικοί σε όλο τον κόσμο εφάρμοσαν διάφορα μείγματα συνδυάζοντας στοιχεία αγοράς με την κοινωνική ευαισθησία, αυτά που οι πιο «επαναστάτες σύντροφοί» τους τα έλεγαν «νεοφιλελεύθερα».
Υπήρξε και ο κ. Νίκος Μπίστης που βίωσε αυτό το ερώτημα μετακινούμενος από κόμμα σε κόμμα, κι από σχηματισμό σε σχηματισμό. Αυτήν την εποχή είναι δίπλα στον ΣΥΡΙΖΑ, αλλά στο ερώτημα «What is Left?» δεν βρήκε απάντηση. Το ομολόγησε και ο ίδιος μιλώντας στην προεκλογική φιέστα του κ. Αλέξη Τσίπρα, αυτή που ευφημήθηκε ως ξεκίνημα της «Προοδευτικής Συμμαχίας» (6.4.2019). «Ούτε εγώ», είπε, «ούτε κανείς στη “Γέφυρα” κι ελπίζω κανείς εδώ μέσα να μην έχει έναν έτοιμο οδικό χάρτη για την προοδευτική συμμαχία. Το δρόμο θα τον φτιάξουμε περπατώντας τον!» Φρούδες ελπίδες. Ο αμφιτρύωνάς του έχει οδικό χάρτη, ο οποίος μάλιστα είναι βραχύς. Φθάνει μέχρι το Μέγαρο Μαξίμου. Εξ ου και η παράταιρη συμμαχία που ξεκινά από την κ. Ελενα Κουντουρά και φθάνει μέχρι τον κ. Παναγιώτη Λάμπρου. Η ελπίδα διατήρησης της εξουσίας, ή έστω η ήττα με μικρή διαφορά, είναι το μόνο συγκολλητικό στοιχείο του νέου ΣΥΡΙΖΑ.
Ομως, για να πούμε και των γεφυροποιών το δίκιο, είναι δύσκολοι οι καιροί για μακροπρόθεσμους σχεδιασμούς. Το μέλλον έρχεται τόσο γρήγορα, που αλλάζει ταχύτατα όλα τα δεδομένα. Η τεχνολογική εξέλιξη (και όχι ο καπιταλισμός, που πολεμούσε παλιότερα η «πληθυντική Αριστερά», ούτε ο νεοφιλελευθερισμός, που πολεμά σήμερα) μεταμορφώνει διαρκώς τους όρους παραγωγής. Και αυτό δημιουργεί σύγχυση, με αποτέλεσμα οι μεγάλες παρατάξεις της βιομηχανικής εποχής να στρέφονται στο παρελθόν δημιουργώντας ψευδαισθήσεις κατανόησης του παρόντος. Πολλοί από τα δεξιά στρέφονται στον αναχρονιστικό εθνικισμό και άλλοι τόσοι από τα αριστερά στον παλαιολιθικό κρατισμό.
Υπάρχει περίπτωση να κάνουν οι «Γέφυρες» τη διαφορά; Καμία, όχι μόνο γιατί το έργο είναι τεράστιο, αλλά πρωτίστως διότι οι περισσότεροι ξενιστές και οι περισσότεροι φιλοξενούμενοι δεν ενδιαφέρονται για ιδεολογικές αναζητήσεις. Θέσεις στα ψηφοδέλτια και θεσούλες στον κρατικό μηχανισμό προσδοκούν, και αυτός είναι ο δρόμος που τους δείχνει να διαλέξουν από το Μέγαρο Μαξίμου. Αλήθεια, όλους αυτούς τους μήνες που κρατάει αυτή η συζήτηση περί της «νέας Κεντροαριστεράς» άκουσε κανείς τίποτε άλλο από ευλογητά για τη συμφωνία των Πρεσπών, κατάρες για το ΚΙΝΑΛ (που είναι ο πρώτος στόχος) ή τον «νεοφιλελευθερισμό» και την «Ακροδεξιά» που προσφέρονται για γαρνίρισμα;
Δεν περιμένουμε φυσικά να ακούσουμε από τις «Γέφυρες» κάτι για τη σχέση του κ. Πετσίτη με το Μέγαρο Μαξίμου, όταν υπάρχει «το μεγαλύτερο σκάνδαλο από συστάσεως του ελληνικού κράτους», αλλά υπήρξε καμιά ιδέα για το μέλλον; Να πουν –βρε αδελφέ– κάτι για τα τερατώδη πρωτογενή πλεονάσματα που συνομολόγησε ο ΣΥΡΙΖΑ μέχρι το 2060, για το ασφαλιστικό που οδηγείται σε αδιέξοδα, για τις επενδύσεις που λιμνάζουν μέσα σε αριστερές ιδεοληψίες, για το κράτος που είναι λάφυρο όλων των νικητών και οι τωρινοί το θέλουν ακόμη μεγαλύτερο, μιας και έχουν και μουσαφίρηδες να βολέψουν;