Ο Πρωθυπουργός και οι αρμόδιοι κυβερνητικοί αξιωματούχοι παρουσίασαν χθες την πρότασή τους για την κατασκευή του Βόρειου Οδικού Άξονα Κρήτης (ΒΟΑΚ), λέγοντας ότι: "Πρώτη φορά παρουσιάζεται ολοκληρωμένη πρόταση κατασκευής και χρηματοδότησης του έργου".
Ειδικότερα ανακοίνωσαν ότι: «Στο τέλος του 2022 θα ξεκινήσουν οι εργασίες και, το 2024 θα είναι σε πλήρη ανάπτυξη όλα τα εργοτάξια», δεν είπαν όμως πότε προβλέπουν να ολοκληρωθεί, κάτι που δημιουργεί εύλογα ερωτήματα.
Με την ευχή μου να υλοποιηθεί το έργο στο συντομότερο δυνατό χρόνο, γιατί είναι απολύτως αναγκαίο και έπρεπε από χρόνια να έχει κατασκευαστεί, πρέπει να κάνω όμως ορισμένες διευκρινίσεις:
1. Το master plan κατασκευής του έργου παρουσιάστηκε στις αρχές του 2011, από την ηγεσία του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών και τα στελέχη του υπουργείου στην Κρήτη, με πολύ περισσότερες λεπτομέρειες, όσον αφορά το χρονοδιάγραμμα των εργασιών και την χρηματοδότηση του έργου, από ότι έκανε χθες ο Πρωθυπουργός και οι αρμόδιοι κυβερνητικοί αξιωματούχοι.
2. Το κόστος του έργου ήταν 2,5 δις ευρώ, γιατί περιελάβανε και ένα τμήμα του Νότιου Οδικού Άξονα Κρήτης (ΝΟΑΚ), όπως και μια κάθετη σύνδεση των δύο Οδικών Αξόνων. Τα 2 δις ευρώ θα προέρχονταν από το ΕΣΠΑ 2013-2020, και από δάνειο από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, με χαμηλό επιτόκιο και, τα υπόλοιπα από τα έσοδα των διοδίων. Σημειώνω ότι το 50% των πόρων του τρέχοντος ΕΣΠΑ έχουν απορροφηθεί μέχρι τώρα και από αυτά τα μισά με έγκριση της ΕΕ έχουν μετατραπεί σε επιδόματα σε εργαζόμενους, ανέργους και επαγγελματίες.
3. Η κυβέρνηση έπεσε μερικούς μήνες μετά, σήμερα το έργο είναι στο ίδιο σημείο με τις αρχές του 2011.
4. Δημιουργήθηκε και μια εταιρεία του δημοσίου η Κρήτη ΑΕ, στα πρότυπα της Εγνατίας ΑΕ, για την γρήγορη και αποτελεσματική διαχείριση του έργου, η οποία εγκρίθηκε και από αρμόδια επιτροπή της βουλής. Θυμάμαι ότι οι κ. Παυλόπουλος, βουλευτής τότε της ΝΔ, ρώτησε γιατί δεν αξιοποιούμε την Εγνατία ΑΕ και δημιουργούμε την Κρήτη ΑΕ. Είχε δίκιο, αυτή ήταν η πρόταση του Υπουργείου, αλλά οι συνάδελφοι βουλευτές της Κρήτης και η Περιφέρεια Κρήτης, ήθελαν δική τους εταιρεία. Η εταιρεία Κρήτη ΑΕ καταργήθηκε από την κυβέρνηση Σαμαρά και υπουργό δημόσιας διοίκησης τον κ. Μητσοτάκη, στα πλαίσια του δεύτερου μνημονίου.
5. Η κυβέρνηση Σύριζα ασχολήθηκε με το έργο, αλλά επειδή φορείς και πολιτικοί της Κρήτης δεν ήθελαν διόδια, δεν προχώρησε ουσιαστικά.
Διαφωνίες για τα διόδια υπήρχαν και υπάρχουν, όμως δεν μπορεί ένας Αυτοκινητόδρομος, ο οποίος θα κατασκευαζόταν με δημόσια δαπάνη (Κοινοτική και Εθνική δαπάνη) κατά 80%, να μην έχει έσοδα για την λειτουργία, την ασφάλεια και την συντήρησή του, από τους χρήστες και να τα πληρώνουν οι φορολογούμενοι όλης της χώρας.
Θυμίζω ότι, η δημόσια δαπάνη στους Αυτοκινητόδρομος, που είχε δημοπρατήσει ο κ. Σουφλιάς, είχαν μόνο 25% δημόσια δαπάνη, γιαυτό έχουν τόσα πολλά και τόσο ακριβά διόδια.
Η κυβέρνηση ανακοίνωσε πριν μερικές ημέρες ότι εξασφάλισε 450 εκ. Ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης για το έργο αυτό, ανακοίνωσε επίσης ότι εξασφάλισε και πόρους από το ΕΣΠΑ 2021-2017, δεν είπε όμως πόσα, για να καταλάβουμε πόσα θα βάλουν οι ιδιώτες Παραχωρησιούχοι, γιατί αυτό θα καθορίσει και το ύψος των διοδίων, γιατί το έκρυψε;