Ενας πολύ σοβαρός Αμερικανός ακαδημαϊκός, ο Jared Diamond, διερευνώντας τις αιτίες κατάρρευσης μεγάλων πολιτισμών, κατέληξε ότι μια κοινωνία είναι πιθανόν να καταστραφεί για τέσσερις λόγους: (α) Αδυναμία να προβλέψει ένα μείζον πρόβλημα, (β) αδυναμία να αντιληφθεί το πρόβλημα όταν εμφανιστεί, (γ) απουσία προσπαθειών επίλυσής του όταν το αντιληφθεί και, τελικά, (δ) αποτυχία των προσπαθειών επίλυσής του. Στη χώρα μας περάσαμε και τα τέσσερα στάδια σε έναν πρώτο γύρο, διασωθήκαμε την τελευταία στιγμή και, τώρα, αρχίσαμε ταχύτατα να διατρέχουμε τον δεύτερο γύρο. Η αδυναμία να αντιληφθούμε το πρόβλημα και να το επιλύσουμε είναι εμφανής.
Πριν από 140 ημέρες, η κυβέρνηση Παπαδήμου πετύχαινε να αποτρέψει την καταστροφή της χώρας και να της προσφέρει μια ευκαιρία: Το ρίσκο της μεταρρύθμισης. Με την απόφαση του Eurogroup, την Τρίτη 21.2.2012, το χρέος κουρευόταν κατά 107 δισ. ευρώ, μας δάνειζαν 130 δισ. επιπλέον, η αποπληρωμή του χρέους επιμηκυνόταν κατά είκοσι και πλέον χρόνια με επιτόκιο που θα ζήλευαν ισχυρά ευρωπαϊκά κράτη και αποκτούσαμε ένα σαφές πρόγραμμα διαρθρωτικών αλλαγών, με χρονοδιάγραμμα. Αν συνυπολογιστεί η συνεισφορά της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, έμπαινε στο τραπέζι ένα πακέτο μαμούθ, της τάξης των 480 δισ. ευρώ, και έφευγε το καρκινογόνο δίλημμα αν μένουμε ή φεύγουμε από την Ευρωζώνη. Μπήκαν και οι γνωστές υπογραφές. Και μετά;
Μετά, επιβεβαιώθηκε ότι το οικονομικό πρόβλημα της χώρας είναι πολιτικό. Είναι το πολιτικό σύστημα. Οι εραστές της εξουσίας.
Με σχέδια για την κατάκτηση της εξουσίας, χωρίς κανένα σχέδιο για την άσκησή της υπέρ της μεταρρύθμισης και ανάπτυξης της χώρας, την έσυραν σε μία τρίμηνης διάρκειας κατολίσθηση των πάντων.
Το χειρότερο όλων: Το βασικό στοιχείο της προεκλογικής κούρσας ήταν το ψέμα. Η «εξαγωγή του προβλήματος», ότι δήθεν δεν φταίει το μοντέλο της φούσκας με δανεικά, το μοντέλο του παρασιτικού καπιταλισμού της χώρας, αλλά οι ξένοι δαίμονες. Οτι το φάρμακο είναι η περιβόητη επαναδιαπραγμάτευση, που θα μας απαλλάξει από τον κόπο και τους πόνους της μεταρρύθμισης. Οτι οι «φίλοι του λαού» θα διαπραγματευτούν με σθένος και όλοι οι υπόλοιποι θα απολαύσουμε τους καρπούς της πονηριάς τους. Ετσι, κατάφεραν να ντουμπλάρουν την οδύνη της κοινωνίας από το σπάσιμο της φούσκας με δανεικά με την οδύνη της από το σπάσιμο της φούσκας των μεγάλων προσδοκιών, που ιδιοτελώς καλλιέργησαν. Εδώ είμαστε.
Η χώρα βρίσκεται σε χειρότερο σημείο από ποτέ. Η «ελληνική κόπωση» καταβάλλει την Ευρώπη. Ο κ. Μόντι πέτυχε αυτά που ήθελε, αλλά εμφαντικά τονίζει ότι αυτά δεν ισχύουν για την Ελλάδα, αυτά που πήρε ο κ. Ραχόι δεν μας αφορούν, ο κ. Ολάντ εγκαταλείπει προς το παρόν την υπόθεση των ευρωομολόγων. Η συμμαχία του Νότου (αν δεν είναι απέναντί μας, πάντως βέβαιο είναι ότι) δεν μας περιλαμβάνει. Οι 77 εκκρεμότητες που επιμελώς είχε καταγράψει ο κ. Παπαδήμος, ζητούν υλοποίηση. Από τώρα, άμεσα. Η διπλή γλώσσα του πολιτικού συστήματος έχει περιπλέξει, οξύνει και πολλαπλασιάσει τα προβλήματα. Ο κύκλος της καταστροφής, του Jared Diamond, πλησιάζει να κλείσει. Και τρίτος γύρος δεν θα υπάρξει.