Αν ψάξουμε βαθύτερα για τα αίτια της σημερινής μας κατάστασης είναι βέβαιο πως θα πέσουμε πάνω σε δύο «αμαρτωλούς» παράγοντες, οι οποίοι έπαιξαν καταλυτικό, αν όχι καταστροφικό, ρόλο τα τελευταία είκοσι και κάτι χρόνια: τον σταυρό προτίμησης και τις μετρήσεις της τηλεθέασης. Ο σταυρός προτίμησης ακούγεται σαν κάτι πολύ «δημοκρατικό», γιατί υποτίθεται ότι δίνει στον πολίτη το δικαίωμα της άμεσης επιλογής των εκπροσώπων του στη Βουλή. Ο σταυρός γίνεται όμως βάρος, άγχος, πίεση για όποιον εξαρτάται από αυτόν. Η αγωνία της επανεκλογής ενός υπουργού τον καθιστά όμηρο του περιώνυμου φόβου του πολιτικού κόστους. Είναι λίγοι, αν όχι ελάχιστοι, οι πολιτικοί που τόλμησαν να αγνοήσουν το κυνήγι της προσωπικής ψήφου και πήραν αποφάσεις που ήταν δυσάρεστες. Δείτε, άλλωστε, τι συνέβη στους λίγους που ήταν αρκετά γενναίοι για να πουν ή να κάνουν δυσάρεστα πράγματα. Βρέθηκαν στο περιθώριο της πολιτικής ζωής χαρακτηρισμένοι ως γραφικοί, ακραίοι και άλλα πολλά. Αντιθέτως, άνθρωποι που συνέβαλαν απίστευτα στη χρεοκοπία και την καταστροφή με διορισμούς, ρουσφέτια, σπατάλες και ενίοτε και άλλες μεθοδεύσεις αποθεώνονται από τους πελάτες που συνεχίζουν να τους… σταυρώνουν.

Καλώς ή κακώς, έχουμε δει ότι ο σταυρός, με πολύ λίγες εξαιρέσεις, πάει είτε σε όσους προστατεύουν τον πελάτη είτε σε όσους κάνουν αρκετό ντόρο στην τηλεόραση. Και εδώ ερχόμαστε στη δεύτερη κατάρα, αυτήν της τηλεθέασης. Στην ελληνική τηλεοπτική πασαρέλα έχουν αναδειχθεί απίθανα «τίποτα» σε ειδήμονες και έχουν δοξασθεί για πολλά χρόνια οι παραδοξολόγοι, συνωμοσιολόγοι και καταστροφολόγοι. Οιαδήποτε κριτική προς αυτά τα φαινόμενα και τους περίφημους τηλεκαφενειακούς καυγάδες λάμβανε και λαμβάνει τη στερεότυπη απάντηση «μα αυτά πουλάνε, τι θέλετε να κάνουμε;». Καμία διαφωνία, αλλά μην απορεί κανείς γιατί κανένα νοικοκύρεμα και καμία μεταρρύθμιση δεν μπόρεσαν να γίνουν στην ώρα τους. Ούτε είναι να απορεί κανείς γιατί ενώ ο λαός θέλει να μείνει στο ευρώ και το παλεύει καρτερικά υπάρχει ένας ισχυρός μαγνήτης που τον σπρώχνει προς τα κάτω, προς το βάραθρο της δραχμικής απομόνωσης και ερημιάς.

Καλά όλα αυτά, θα μου πείτε, αλλά υπάρχει λύση; Στο ζήτημα του σταυρού υπάρχει και πρέπει κάποια στιγμή να την υιοθετήσουμε. Το γερμανικό μοντέλο που πολλοί έχουν προτείνει είναι μια αξιόπιστη μέθοδος, καθώς διασφαλίζει μια σωστή αναλογία ανάμεσα σε βουλευτές που εκλέγονται με σταυρό και άλλους που ορίζονται λόγω ικανοτήτων. Μια άλλη λύση είναι η καθιέρωση του ασυμβίβαστου του υπουργικού αξιώματος με τη βουλευτική ιδιότητα. Σκεφθείτε πόσο δύσκολο είναι να βρεις βουλευτή που να είναι στα καλά του και να θέλει να είναι π.χ. υπουργός Οικονομικών την σήμερον ημέρα.

Λύσεις υπάρχουν. Ο ελληνικός λαός, παρά τα επιφαινόμενα, έχει επιδείξει ωριμότητα και υπομονή. Χρειάζεται, όμως, και η κατάλληλη και αποφασισμένη ηγεσία σε όλους τους κρίσιμους τομείς της δημόσιας ζωής για να πάμε παρακάτω, και πάντως όχι πιο κάτω από εδώ που είμαστε σήμερα…