Oι δημοσκοπήσεις του πρώτου τριμήνου – Η δυναμική Μακρόν και η υλοποίηση των μεταρρυθμίσεων – Πού οδηγεί η εκτίναξη του παγκόσμιου χρέους;

Γιάννης Μαστρογεωργίου Γιώργος Παπούλιας 14 Μαρ 2018

Εκλεκτικές (κομματικές) συγγένειες και …μπαλαντέρ ψηφοφόρους καταγράφουν οι πρόσφατες δημοσκοπήσεις

Η προσπάθεια αποκωδικοποίησης μιας σειράς μετρήσεων κοινής γνώμης που πραγματοποιήθηκαν πρόσφατα, αποδίδει ορισμένα χρήσιμα συμπεράσματα, ενδεικτικά της ρευστότητας, του ανορθολογισμού που διακρίνει πολλούς ψηφοφόρους, αλλά και εν γένει ένα μεγάλο μέρος του εκλογικού σώματος τα τελευταία χρόνια.

Ευρήματα τα οποία περιορίζουν τις δυνατότητες ασφαλών προβλέψεων και ταυτόχρονα αναδεικνύουν την κινητικότητα ενός αξιοσημείωτου μέρους του εκλογικού σώματος με βάση την εξέλιξη των γεγονότων και την επικαιρότητα.

Στα βασικότερα ερωτήματα (πρόθεσης ψήφου, παράστασης νίκης κλπ) η κατάσταση παραμένει ξεκάθαρη, με παγιωμένη και ελαφρώς διευρυνόμενη την διαφορά υπέρ της ΝΔ. Ο «όψιμος» αυτός δικομματισμός ενισχύεται στις τελευταίες μετρήσεις και παραμένει ως ζητούμενο η κατάταξη των υπολοίπων κομμάτων από την 3η θέση και κάτω.

Ως μοναδική αξιοσημείωτη διακύμανση στην πρόθεση ψήφου υπογραμμίζουμε τον περιορισμό της αρχικής ενθουσιώδους εκκίνησης του Κινήματος Αλλαγής σε σχέση με τους πρώτους δύο μήνες από την εκλογή αρχηγού, παρ’ ότι στις περισσότερες μετρήσεις διατηρείται στην 3η θέση. Είναι το κόμμα που παρουσιάζει την μεγαλύτερη πτώση στα ποσοστά το τελευταίο τρίμηνο, σε ένα κατά άλλα σχετικά σταθεροποιημένο τοπίο.

Το ενδιαφέρον εστιάζεται στα επιμέρους ποιοτικά ευρήματα, τα οποία ίσως εξηγούν και τις κινήσεις των κομματικών αξιωματούχων στην επίσημη πολιτική σκακιέρα.

Ο μοναδικός δείκτης για παράδειγμα, όπου σταθερά ο ΣΥΡΙΖΑ προηγείται της ΝΔ είναι στην εμπιστοσύνη αντιμετώπισης φαινομένων διαφθοράς και διαπλοκής. Η διαφορά μπορεί να περιορίζεται στη μία ή δύο μονάδες (ανάλογα με την εταιρία), όμως είναι δηλωτικό του πεδίου που επιλέγει η κυβέρνηση να αντιπαρατεθεί με την αξιωματική αντιπολίτευση αλλά και της συνεχούς επαναφοράς σε αυτό. Επειδή, όμως, όπως έχουμε κατά καιρούς σημειώσει, η Πολιτική είναι μία κατάσταση χάους που επηρεάζεται από τις συγκυρίες, τα πρόσφατα θλιβερά γεγονότα στο ποδόσφαιρο πλήττουν το ΣΥΡΙΖΑ εκεί που πίστευε ότι υπερείχε.

Το εύλογο ερώτημα βέβαια, πως καταφέρνει το κυβερνόν κόμμα σε μόλις 3 χρόνια διακυβέρνησης να καταγράφει ποσοστά εμπιστοσύνης μόλις 1-2 μονάδων περισσότερο από μια κυβερνητική παράταξη δεκαετιών, απαντάται μάλλον από την συνολική απογοήτευση του εκλογικού σώματος απέναντι στο κομματικό σύστημα και την χαμηλή εμπιστοσύνη προς αυτό.

Μια αντίστοιχη περίπτωση «καθοδήγησης» πολιτικής τακτικής από τις ποιοτικές μεταβλητές των μετρήσεων, θα μπορούσε να αποτελεί και η πολιτική προσέγγισης μεταξύ ΠΟΤΑΜΙου και ΣΥΡΙΖΑ που καταγράφηκε και από την συνάντηση Τσίπρα-Θεοδωράκη στο Μέγαρο Μαξίμου.

Οι ψηφοφόροι του Ποταμιού σε ορισμένες μετρήσεις, εμφανίζονται ως οι πλέον αισιόδοξοι για την πορεία της Οικονομίας αλλά και για κατάσταση με την οποία πορεύεται η χώρα, σε ποσοστά μεγαλύτερα κι από τους ψηφοφόρους του ΣΥΡΙΖΑ. Μαζί με την πλειοψηφία των ψηφοφόρων του Ποταμιού, περισσότερο αισιόδοξη ηλικιακή ομάδα εμφανίζεται αυτή των νέων (17-34), των υποαμειβόμενων και όσων εργάζονται σε επισφαλείς θέσεις εργασίας κλπ, οι οποίοι φαίνεται πως εκπροσωπούν πλέον μια γενιά προσαρμοσμένη στην κρίση, που έχει προσαρμοστεί και κοιτάζει μπροστά.

Σε απόλυτα θετική τροχιά (πλέον του 80%) έχει επιστρέψει και η εμπιστοσύνη των Ελλήνων ψηφοφόρων στο κοινό ευρωπαϊκό νόμισμα έναντι του εθνικού νομίσματος με αξιοσημείωτο, όμως, το ποσοστό εναντίωσης στην Ε.Ε. των υποστηρικτών των δύο μεγαλύτερων κομμάτων εξουσίας. Ένας στους τρεις ψηφοφόρους του κόμματος που υπέγραψε την είσοδο της χώρα στην Ευρωπαϊκή Κοινότητα δηλώνει σήμερα κατά της Ε.Ε. και αντίστοιχα ένας στους δύο ψηφοφόρους του ΣΥΡΙΖΑ, του κομματικού σχηματισμού που δηλώνει πολιτικός απόγονος της ΕΔΑ και το ΚΚΕ Εσωτερικού που είχαν επίσης ψηφίσει την είσοδο της χώρας στην ΕΟΚ.

Σταθερά πιο …φιλικό στα ευρωπαϊκά ιδεώδη κόμμα παραμένει το Κίνημα Αλλαγής (μετρημένο είτε ενιαία, είτε ως ΔΗΣΥ-Ποτάμι). Παρά την συνένωση υπαρχόντων κομμάτων πάντως, ο σχηματισμός της κεντροαριστεράς καταγράφει ποσοστά χαμηλής συσπείρωσης (λόγω της απώλειας ποσοστών του Ποταμιού) αλλά και απώλειες προς ΝΔ πρωτίστως και ΣΥΡΙΖΑ ακολούθως μερίδας ψηφοφόρων του 2015, οι οποίοι με την ανάποδη ροή από τα δύο μεγάλα κόμματα δεν φαίνεται ακόμα να αναπληρώνονται.

Αξιοσημείωτη τέλος είναι και η θετική επιρροή του αρχηγού της αξιωματικής αντιπολίτευσης Κυρ. Μητσοτάκη στους υποστηρικτές του ΚΙΝ.ΑΛ., ο οποίος αποσπά θετική γνώμη από έναν στους δύο ψηφοφόρους του με τον πρωθυπουργό Αλ. Τσίπρα να περιορίζεται σε μονοψήφιο ποσοστό δημοφιλίας στον σχηματισμό της κεντροαριστεράς.

 

Μακρόν ο γητευτής των μεταρρυθμίσεων

Ενώ σχεδόν σε όλη την ΕΕ όσοι προσπάθησαν κατά καιρούς να προβούν σε ριζικές και αναγκαίες μεταρρυθμίσεις, ή αναγκάστηκαν ανακρούσουν πρύμναν ή υπέστησαν συντριβή, ο Γάλλος Πρόεδρος φαίνεται να έχει την ικανότητα να πείθει.

Ο Μακρόν θεωρείται σύγχρονος ήρωας, τουλάχιστον από τον ενεργό οικονομικά πληθυσμό στη Γαλλία. Το τελευταίο παράδειγμα είναι οι μεταρρυθμίσεις του σιδηροδρομικού οργανισμού.

Η δημοτικότητά του αυξήθηκε κατά 13 μονάδες στις ηλικίες 35 – 49 και κατά 8 μονάδες μεταξύ των ψηφοφόρων του Francois Fillon, σύμφωνα με δημοσκόπηση της μετά την ανακοίνωση της μεταρρύθμισης της εθνικής σιδηροδρομικής εταιρείας SNCF.

Η πλειοψηφία των Γάλλων (52%) πιστεύει ότι ο Μακρόν είναι σε θέση να αντιμετωπίσει τις κυριότερες προκλήσεις της εποχής μας.

Παραμένει έως τώρα ακόμα αδύναμος σε αγροτικές περιοχές και σε τάξεις χαμηλότερων εισοδημάτων.

Δυσθεώρητο χρέος

Το παγκόσμιο χρέος έχει φθάσει σε πρωτοφανές ρεκόρ χωρίς κανένα σημάδι τάσης μείωσης. [1]

Ενώ οι κεντρικοί τραπεζίτες προσπαθούν να εξηγήσουν το φαινόμενο των αριθμών του χρέους εκτός ελέγχου, η απάντηση δεν συνιστά και κάποιο τρομερό μυστικό.

Η άμεση κατανάλωση με την υπόσχεση αποπληρωμής κάποια στιγμή στο μέλλον έχει συνέπειες…

Το κατά κεφαλήν παγκόσμιο χρέος είναι $ 30.000!

Οι οικονομολόγοι επιμένουν ότι η οικονομική κρίση του 2007 δεν θα μπορούσε να προβλεφθεί. Ωστόσο, όλα τα σημάδια της πίστωσης εκτός ελέγχου υπάρχουν. Σήμερα, οι οικονομολόγοι επαναλαμβάνουν το ίδιο, παρά το συνεχώς αυξανόμενο παγκόσμιο χρέος. Το ερώτημα δεν είναι αν η επόμενη φούσκα θα σκάσει. Το θέμα είναι πότε.

Οι υπολογισμοί είναι σχετικά απλοί. Όσο μια χώρα αυξάνει το χρέος της για να παραμείνει απλώς στην επιφάνεια και να μην καταρρεύσει, τόσο περισσότερο το αυξανόμενο χρέος θα προκαλεί αυστηρότερη πίστωση. Το επόμενο βήμα στην εξίσωση είναι μια φούσκα έκρηξης και μια οικονομική κρίση. Αυτό συνέβη το 1929, συνέβη και πάλι το 2007 και συμβαίνει τώρα.

Η προηγούμενη συμπεριφορά είναι ο καλύτερος προγνωστικός δείκτης της μελλοντικής συμπεριφοράς.

Οι πιστώσεις εκτός ελέγχου θα επιβραδύνουν αναμφισβήτητα την τρέχουσα οικονομική ανάπτυξη στις  ΗΠΑ. Πιθανότατα δεν θα προκαλέσει άμεση κρίση στη χώρα αλλά, κάποιες άλλες χώρες μπορεί να μην είναι τόσο τυχερές.

Χώρες όπως η Κίνα, το Βέλγιο, η Νότια Κορέα, η Αυστραλία και ο Καναδάς αντιμετωπίζουν μια πρωτοφανή πιστωτική φούσκα, με ελάχιστα συστήματα για τον έλεγχο της.

Πριν από το 2007, η παγκοσμιοποίηση, η ανταλλαγή, δηλαδή, αγαθών και υπηρεσιών μεταξύ χωρών, ήταν στο υψηλότερο επίπεδο. Έκτοτε, η παγκοσμιοποίηση έχει περιοριστεί. Οι αναδυόμενες χώρες, που επωφελούνται από την παγκοσμιοποίηση, έχουν αυξήσει το βιοτικό τους επίπεδο και τα φτηνά αγαθά δεν περνούν πλέον τα σύνορα με την ίδια ζήτηση. Οι χώρες θεσπίζουν προστατευτικά μέτρα για την δική τους οικονομίας.

Η μάχη των δασμών που ξεκίνησε ο Ντ. Τράμπ, μαζί με τις αυξανόμενες γεωπολιτικές εντάσεις, θα επηρεάσει αρνητικά την παγκόσμια οικονομική ανάπτυξη, ενώ το παγκόσμιο χρέος θα εξακολουθήσει να αυξάνεται.

Η παγκόσμια οικονομία αντιμετωπίζει επί του παρόντος περιορισμένη αύξηση της παραγωγικότητας. Οι λόγοι για αυτό είναι διάφοροι και εκτείνονται από τη γήρανση του εργατικού δυναμικού, τις μειωμένες επενδύσεις, τις παραμελημένες υποδομές και τη γενική αβεβαιότητα ως προς τον τρόπο επίλυσης αυτών των προβλημάτων.

Για να αποφευχθεί μια παγκόσμια κρίση, οι ηγέτες των G20 πρέπει να δράσουν.

Η έμφαση στις επενδύσεις είναι η μόνη που μπορεί να οδηγήσει στην αύξηση της παραγωγικότητας που με τη σειρά της θα δημιουργήσει την παγκόσμια επανεκκίνηση που είναι απαραίτητη για την εξομάλυνση του τρέχοντος αυξητικού κύκλου του χρέους. Έμφαση στις επενδύσεις που φέρνει μαζί της η 4η Βιομηχανική Επανάσταση με αιχμή την υψηλή τεχνολογία, τις νέες υποδομές, την αναμόρφωση του μοντέλου παραγωγής.

[1] https://www.bloomberg.com/news/articles/2018-01-05/global-debt-hits-record-233-trillion-but-debt-to-gdp-is-falling