Οι αντιΣΥΡΙΖΑ φίλοι μας

Γιώργος Σιακαντάρης 18 Αυγ 2023

Πριν πέντε ακριβώς χρόνια (14-08-2018) ο φίλος Γιάννης Μεϊμάρογλου είχε δημοσιεύσει στην AthensVoice άρθρο με τίτλο «Οι φιλοΣΥΡΙΖΑ φίλοι» μας. Εκεί υποστήριζε την ανάγκη δημιουργίας ενός φιλοευρωπαϊκού μετώπου κατά του λαϊκισμού για να αντιμετωπιστεί ο λαϊκισμός του ΣΥΡΙΖΑ. Πάνω σ’ αυτή την αντίληψη έχει κολλήσει το πολιτικό- κομματικό μας σύστημα και επιτρέπει στον κ. Μητσοτάκη να είναι κυρίαρχος, αλλά και στην Ακροδεξιά να κερδίζει θέσεις στον πόλεμο θέσεων που επιχειρεί κατά της λογικής. Πέντε χρόνια μετά, το αντιΣΥΡΙΖΑ μέτωπο είναι μεν εξασθενημένο, η επιχειρηματολογία του όμως ακόμη βασίζεται στη συριζοφοβία. Σαν να μη κύλησε ούτε μια μέρα από το 2010-2015 ακόμη πολλοί για να πείσουν- ίσως και τον εαυτό τους- γιατί είναι με τον Κυριάκο Μητσοτάκη, επικαλούνται το παρελθόν του ΣΥΡΙΖΑ.

Έχω υποβάλλει σε δριμύτατη κριτική αυτό το παρελθόν. Ίσως και περισσότερο από αυτούς που ακόμη και σήμερα «φοβούνται» μήπως κάνει δικτατορία ο ΣΥΡΙΖΑ. Και επιμένω πως αν ο ίδιος ο ΣΥΡΙΖΑ δεν κάνει πολιτική κριτική στην απόφασή του να επιλέξει τους ακροδεξιότατους ΑΝΕΛ για να συγκυβερνήσει και όχι το Ποτάμι και τον Σταύρο Θεοδωράκη που όλα δείχνουν πως δεν θα αρνείτο μια πρόταση συγκυβέρνησης, αν δεν κάνει κριτική για τη διολίσθηση του από την Ανανεωτική Αριστερά στον αριστερισμό- και όχι στον λαϊκισμό-, αν δεν επανεξετάσει τη στάση του απέναντι στο καταστροφικό και αντιδημοκρατικό δημοψήφισμα του 2015, αν δεν σκύψει στην αντιπολιτική κριτική που άσκησε στις κυβερνήσεις των δυο πρώτων μνημονίων και αλλά πολλά ακόμη «αν», δεν θα καταφέρει να ξαναγίνει ο πόλος που θα πείθει ότι έχει κυβερνητική εναλλακτική πρόταση. Από εκεί όμως ως την απόλυτη απαξίωσή του ως ενός σταλινικού κόμματος που ήθελε να κάνει δικτατορία, η απόσταση είναι μια σπιθαμή, όση από το λογικό στο άλογο πάθος.

Όσοι μιλούν για σταλινικό ΣΥΡΙΖΑ, μάλλον δεν ξέρουν τι ήταν ο σταλινισμός. Είναι σαν αυτούς τους ανόητους που ακόμη και σήμερα πιστεύουν πως η χούντα των συνταγματαρχών ήταν το ίδιο με τη σημερινή φιλελεύθερη δημοκρατία. Εξάλλου αν ο ΣΥΡΙΖΑ ήταν ένα κόμμα αντιδημοκρατικό-σταλινικό που ήθελε να επιβάλλει δικτατορία, θα ήταν παγκόσμια πρώτη που τέτοιο κόμμα ήταν στην εξουσία και άφησε να του φύγει από τα χέρια κάνοντας ελεύθερες εκλογές. Μα δεν προσπάθησε να ελέγξει τους «αρμούς της εξουσίας», δεν ήταν το κόμμα που υποστήριζε το λενιστικό-σταλινικό «έχουμε την κυβέρνηση, όχι όμως και την εξουσία; Φυσικά και ήταν. Αλλά ο έλεγχος των «αρμών της εξουσίας», δυστυχώς, δεν είναι συριζαϊκή εφεύρεση. Αποτελεί κοινή συνισταμένη της κίνησης των σύγχρονων κρατών προς μορφές συγκέντρωσης όλων των εξουσιών στην εκτελεστική και ιδίως στο πρόσωπο του πρωθυπουργού ή του προέδρου (presidentialization). Το λεγόμενο «επιτελικό κράτος» δεν είναι παρά μια από τις μορφές αυτής της συγκέντρωσης των εξουσιών και οι υποκλοπές ένα από τα μέσα τους.  Επομένως εδώ αυτό που χρειάζεται είναι να υπάρξουν αντίρροπες δυνάμεις σ΄ αυτή την τάση. Ένας ΣΥΡΙΖΑ που θα ασκήσει βαθιά κριτική σ’ αυτή τη τάση, η οποία ήταν και δική του στάση, θα κάνει καλό τόσο σ’ αυτόν, όσο και στη δημοκρατία. Γιατί λοιπόν να τον εμποδίσουμε ν’ αλλάξει, όπως κατ’ ουσία ζητάνε οι αντιΣΥΡΙΖΑ φίλοι μας; Γιατί αν θεωρήσουμε πως ο κρατικός αυταρχισμός είναι μόνο συριζαϊκή υπόθεση, δεν θα ενοχλήσουμε τη συνείδησή μας που βλέπει χωρίς ν’ αντιδρά το συγκεντρωτικό μοντέλο της σημερινής κυβέρνησης, όπου το «επιτελικό κράτος» της κινείται πάνω στα ίχνη του σύγχρονου κρατικού αυταρχισμού.

Αυτήη συγκέντρωση των εξουσιών στα χέρια της εκτελεστικής εξουσίας δεν έχει να κάνει απλά με την ισχύ του εκάστοτε κυβερνώντος κόμματος, αλλά με την ισχύ ενός«ενιαίου κόμματος» της εκτελεστικής εξουσίας, την αδυναμία δηλαδή κατάθεσης εναλλακτικών προτάσεων Δημόσιας Πολιτικής, πέραν αυτών του εκάστοτε πρωθυπουργού. Και τι άλλο είναι από το 2015 έως σήμερα η πρόταση του Γιάννη Μεϊμάρογλου και των άλλων «φίλων της δημοκρατίας» για τη συγκρότηση ενιαίου «φιλοευρωπαϊκού μετώπου κατά του λαϊκισμού»; Μα ακριβώς τ’ ότι οι πολίτες βλέπουν τους δυο παραδοσιακούς πόλους της μεταπολεμικής ευρωπαϊκής ευημερίας ( Σοσιαλδημοκρατία- Κεντροδεξιά) να έχουν τις ίδιες απόψεις για τη φορολογία, το Κράτος Πρόνοιας, τις δημόσιες δαπάνες, τις ανισότητες, την αξιοκρατία, ότι δηλαδή τούς δηλώνουν πως η σημαία της αντίθεσης πρόοδος- συντήρηση είναι ξεπερασμένη, τούς οδηγεί στην Ακροδεξιά, η οποία προβάλλει ως η μόνη εναλλακτική πρόταση.  Η αντίληψη που θεωρεί πως το μείζον είναι η αντίθεση «φιλοευρωπαϊσμός» - «λαϊκισμός» τροφοδοτεί με πετρέλαιο κίνησης τα ρεζερβουάρ της Ακροδεξιάς. Τη Δημοκρατία δεν θα υπερασπιστεί αυτό το δίπολο, αλλά η ανασύσταση του ανταγωνισμού- με νέους όρους-μεταξύ προοδευτικού-φιλελευθέρουκαι συντηρητικού-φιλελεύθερου πόλου. Και αν αυτή η αντίθεση είναι το μείζον, τότε η τύχη του ΣΥΡΙΖΑ πρέπει να απασχολεί όχι μόνο τους φίλους του. Αν δε και ο ΣΥΡΙΖΑ γίνει κοινωνός αυτής της αντίληψης θα αποκτήσει και νέους φίλους.