Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι είναι πολύ θετική για την  Ελλάδα, η πολιτική διάσταση της συμφωνίας για τον αγωγό EastMed. Ενισχύεται δε, από τη σχετική απόφαση του αμερικανικού κογκρέσου για την αξιοποίηση των ενεργειακών αποθεμάτων στην Ανατολική Μεσόγειο, αλλά και από τη συμμετοχή του Ισραήλ στη συμφωνία. Θετικό είναι επίσης και το γεγονός της κοινής στάσης του ελληνικού πολιτικού συστήματος στο θέμα.

Το έργο καθεαυτό έχει πολύ σημαντική γεωπολιτική, οικονομική και ενεργειακή σημασία τόσο για Ελλάδα όσο και για την Ευρωπαϊκή Ένωση που το έχει εντάξει στα Έργα Κοινού Ενδιαφέροντος και χρηματοδοτεί τις προκαταρκτικές μελέτες, παρότι δεν θα αλλάξει ουσιαστικά το μίγμα των πηγών προμήθειας φυσικού αερίου. Ο EastMed θα έχει μια ετήσια δυναμικότητα 10-20 δισ.κυβ.μέτρα φυσικού αερίου, τη στιγμή που η ΕΕ εισάγει 200 δισ.κυβ.μέτρα ετησίως από τη Ρωσία. Έχει όμως μια στρατηγική κατεύθυνση διαφοροποίησης των ενεργειακών πηγών και ενίσχυσης της σταθερότητας και της συνεργασίας στην περιοχή, όπως συμβαίνει και με τον αντίστοιχης δυναμικότητας αγωγό ΤΑΡ που θα μεταφέρει φυσικό αέριο από το Αζερμπαϊτζάν στην ΕΕ μέσω Τουρκίας, Ελλάδας, Αλβανίας και Ιταλίας.

Όμως, η πορεία του EastMed προβλέπεται να είναι μακρά και δύσκολη. Οι Μέτοχοι (50%ΔΕΠΑ-50%ΕDISΟΝ) της Εταιρείας-Φορέα του έργου έχουν στόχο να ολοκληρώσουν σε βάθος  2-3 ετών τις τεχνικοοικονομικές μελέτες σκοπιμότητας και βιωσιμότητας που θα κρίνουν την λήψη της Τελικής Επενδυτικής Απόφασης (FID) και τη χρηματοδότηση του.

Ασφαλώς, η τελική απόφαση συναρτάται με τους ενεργειακούς και περιβαλλοντικούς στόχους του νέου ευρωπαϊκού Green Deal που προσθέτει νέους παράγοντες αβεβαιότητας. Συναρτάται επίσης, με τις πολιτικές εξελίξεις και τις διακρατικές σχέσεις στην περιοχή, στα επόμενα χρόνια. Για παράδειγμα, η βελτίωση των σχέσεων Τουρκίας-Ισραήλ ή η έναρξη διαλόγου Ελλάδας-Τουρκίας με προοπτική την προσφυγή στη Χάγη αποφορτίζουν το κλίμα, μειώνουν τα πολιτικά ρίσκα και αλλάζουν τα δεδομένα για τους χρηματοδότες. Σημειωτέον, ότι το κόστος μεταφοράς του φυσικού αερίου με τον EastMed υπολογίζεται καταρχήν σε 2,81 δολάρια ανά MMBtu, ενώ το κόστος με αγωγό μέσω Τουρκίας θα ήταν μόνο 0,97 δολάρια.

Αλλά ακόμη και αν, η οριστική απόφαση υλοποίησης του έργου-ως-έχει-σήμερα ληφθεί το 2022, τα πρακτικά οφέλη για την οικονομία και την ανάπτυξη θα εμφανιστούν μετά το 2023, έτος έναρξης της υλοποίησης, και κυρίως μετά την έναρξη λειτουργίας του, το νωρίτερο στο τέλος της δεκαετίας, αρχές της επόμενης.

Ο EastMed είναι πολύ πιο μεγάλο και πολύπλοκο έργο από τον ΤΑΡ, ένα μικρότερο κατά 50% σε μήκος και ευκολότερο, χερσαίο κυρίως, έργο. Οι τεχνικές δυσκολίες είναι τεράστιες αφού θα βρει βάθη θάλασσας μέχρι 2960 μέτρα, το δε χερσαίο τμήμα του στην Ελλάδα είναι 535 χλμ. Το αντίστοιχο χερσαίο τμήμα στον ΤΑΡ ήταν 550 χλμ, με όδευση μέσω 10.000 ιδιοκτησιών με 30.000 ιδιοκτήτες, η δε γρήγορη πρόσβαση σε αυτές εξασφαλίστηκε με ένα γενναιόδωρο, αλλά χρονοβόρο σύστημα εξατομικευμένων, ανά ιδιοκτησία, συμφωνιών.

Η αντίστοιχη συμφωνία Ελλάδας-Ιταλίας-Αλβανίας για τον ΤΑΡ υπογράφτηκε το 2013 και η τελική επενδυτική απόφαση λήφθηκε το ίδιο έτος, μετά από πολυετή προετοιμασία ωρίμανσης, θεσμικής στήριξης, κοινωνικής αποδοχής και τεχνικοοικονομικής ετοιμότητας. Αν και το χρονοδιάγραμμα υλοποίησης εξελίχθηκε στη συνέχεια, χωρίς ιδιαίτερα προβλήματα, η έναρξη λειτουργίας προβλέπεται για φέτος, 7 χρόνια μετά.

Η Ελλάδα θα πρέπει να διαμορφώσει τη στρατηγική της και να προετοιμαστεί  κατάλληλα, λαμβάνοντας υπόψη όλες αυτές τις διαστάσεις του έργου, σε συνδυασμό με τις υπόλοιπες εθνικές και ευρωπαϊκές στρατηγικές, τις πολιτικές εξομάλυνσης των σχέσεων της με την Τουρκία, επίλυσης του Κυπριακού και αξιοποίησης της γεωστρατηγικής της θέσης στην περιοχή.