Η χώρα μας γνώρισε τις τελευταίες δεκαετίες δύο, εξ ίσου επικίνδυνες, πολιτικές απέναντι στις φυσικές καταστροφές. Η μια παρακαλάει «να μην τύχει η στραβή στη βάρδια μας» και η άλλη περιμένει να τύχει η στραβή στη βάρδια των άλλων για να επωφεληθεί κομματικά. Λες και μπορεί η εξουσία του ενός να στηθεί στ΄ αποκαΐδια του άλλου, λες και μπορεί να υπάρξει ένας «ευνοϊκός» συμψηφισμός ανθρώπινων, υλικών και φυσικών απωλειών, λες και μπορεί να δοθεί κάποια μακάβρια πολιτική ρεβάνς. Δυστυχώς, η φωτιά φρόντισε να τύχει στη βάρδια όλων (1987, 2000, 2007, 2018, 2021) αποδεικνύοντας, με τον πιο τραγικό τρόπο, την απουσία ενός μακροχρόνιου εθνικού σχεδιασμού αποτελεσματικής πρόληψης που να ανταποκρίνεται στις νέες προκλήσεις της κλιματικής αλλαγής.
Τα μέτωπα της φωτιάς και οι συνεχείς αναζωπυρώσεις απέδειξαν ότι όταν παραβιάζεις τη φύση δεν ξεμπερδεύεις ούτε εύκολα ούτε ανώδυνα. Η αυτονόητη αποφασιστικότητα της κυβέρνησης για την υπεράσπιση της ανθρώπινης ζωής αποσόβησε τις μεγάλες συμφορές του παρελθόντος, υπάρχουν, ωστόσο, χιλιάδες πολίτες μετανάστες στον τόπο τους που δικαιούνται την άμεση και αμέριστη στήριξη της πολιτείας. Ο Αλέξης Τσίπρας, σε μια προσπάθεια να εμφανιστεί θεσμικός, επιχείρησε να «εκκενώσει», έστω και προς στιγμήν, το κόμμα του από ανεύθυνες δηλώσεις και ντροπιαστικές αναρτήσεις στελεχών του. Οι προτάσεις που κατέθεσε για την αντιμετώπιση της κρίσης, όπως και οι προτάσεις του Κινήματος Αλλαγής και άλλων δυνάμεων πρέπει να μπουν στο τραπέζι του εθνικού διαλόγου. Είναι καιρός, έστω και τώρα, μπροστά στις συνέπειες μιας φυσικής καταστροφής, να πρυτανεύσει πνεύμα συνεργασίας και συναίνεσης.
Η επίκληση της κλιματικής κρίσης δεν μπορεί να εμφανίζεται ως άλλοθι για την υποτίμηση της πρόληψης και τη μοιρολατρική αντιμετώπιση των φυσικών φαινομένων. Η αναχαίτιση της κλιματικής αλλαγής, όπως ακριβώς προβλέπεται και στη «Συμφωνία του Παρισιού», είναι μια παγκόσμια διαδικασία με ορίζοντα δεκαετιών και επομένως επιβάλλεται η άμεση κατάστρωση ενός σχεδίου θωράκισης της χώρας, τόσο θεσμικά, όσο και από πλευράς υποδομών και εξοπλισμού. Είναι άμεση ανάγκη να δοθεί τέλος στην κρατική γραφειοκρατία και αναποτελεσματικότητα αλλά και στις παραβατικές συμπεριφορές των πολιτών. Τη θέση τους πρέπει να πάρουν, όπως τους αξίζουν, τα νέα τεχνολογικά εργαλεία στην πρόβλεψη, στην προστασία και στην αποκατάσταση. Στο επίκεντρο της προληπτικής πολιτικής πρέπει να βρίσκονται η ορθολογική διαχείριση του δασικού πλούτου της χώρας και ο έλεγχος της οικιστικής δόμησης. Όπως επίσης και η παραδειγματική ποινική μεταχείριση των εμπρηστών και όλων όσων παρανομούν ή προετοιμάζουν, με την ασυνέπεια και την αδιαφορία τους, μια εστία για την επόμενη φωτιά.
Στην πορεία εκπλήρωσης των ενεργειακών και των άλλων στόχων για την προσαρμογή με τις νέες συνθήκες που ορίζει η κλιματική αλλαγή, η χώρα έχει να αντιμετωπίσει και τους αρνητές του φαινομένου. «Φιλελεύθεροι» πολιτικοί αναλυτές και Τραμπικοί θαυμαστές όπως και οι συνήθεις «ειδικοί» απορρίπτουν την κλιματική αλλαγή, όπως ακριβώς οι αρνητές του κορωνοϊού αμφισβητούν την ύπαρξή του. Τα κινήματα των αρνητών μοιάζουν άλλωστε «ιδεολογικά» μεταξύ τους. Όλα είναι αποτέλεσμα μιας παγκόσμιας συνωμοσίας που αποσκοπεί στον απόλυτο έλεγχο της κοινωνίας. Στη χώρα μας, επικεφαλής των αρνητών της κλιματικής αλλαγής έχει τεθεί από το 2017 η ΓΕΝΟΠ-ΔΕΗ με ανακοίνωσή της: «Πίσω από τον ΜΥΘΟ ΤΗΣ ΚΛΙΜΑΤΙΚΗΣ ΑΛΛΑΓΗΣ βρίσκονται τα μεγάλα επιχειρηματικά συμφέροντα και συγκεκριμένες βιομηχανίες που προωθούν φιλοσοφίες, εκστρατείες, “λογικές” και προπαγανδίζουν υπέρ της κλιματικής αλλαγής, με προφανή στόχο να αποκομίσουν κέρδη». Τα κινήματα των κάθε λογής συνωμοσιολόγων εξελίσσονται στην πιο επικίνδυνη πανδημία για τη χώρα και τον πλανήτη.
Οι φετινές ακραίες πυρκαγιές και τα συνεπακόλουθα προβλήματα κάνουν ακόμα πιο επιτακτική την ανάγκη να προωθηθούν άμεσα και συστηματικά τόσο η πρόληψη, όσο και οι μακροπρόθεσμοι στόχοι. Κάτι που δεν μπορεί να γίνει με τον ισχύοντα κατακερματισμό των αρμοδιοτήτων σε δεκάδες φορείς 6 συναρμοδίων υπουργείων που γίνονται συχνά συν-αναρμόδια. Έχουν ωριμάσει οι συνθήκες για τη σύσταση ενός Εθνικού Συμβουλίου Κλιματικής Αλλαγής, που θα παρακολουθεί την χάραξη και την υλοποίηση των στόχων της χώρας επιδιώκοντας διακομματικές προγραμματικές συναινέσεις. Ταυτόχρονα η ΕΕ πρέπει να εντάξει την επίτευξη των στόχων της Συμφωνίας του Παρισιού σε μια ενιαία ευρωπαϊκή πολιτική συντονίζοντας και ενισχύοντας τις πολιτικές των χωρών-μελών, στα πρότυπα του Ταμείου Ανασυγκρότησης.
Η πρωτοφανής υγειονομική κρίση που συνεχίζεται επί 18 μήνες και οι φωτιές που κατακαίνε επί μέρες, ολόκληρες περιοχές, δοκιμάζουν σκληρά τους πολίτες και τις αντοχές της χώρας. Η κυβέρνηση ανακοίνωσε ήδη ένα γενναίο πακέτο αποκατάστασης των ζημιών και ο πρωθυπουργός ανήγγειλε τη σύσταση ειδικής επιτροπής με επικεφαλής τον Σταύρο Μπένο. Ταυτόχρονα, ο Κυριάκος Μητσοτάκης δήλωσε ότι οι προτάσεις της αντιπολίτευσης είναι ευπρόσδεκτες. Είναι καιρός να συνειδητοποιήσουν όλοι ότι δεν υπάρχουν πλέον περιθώρια για άλλα παιχνίδια με τη φωτιά.
Το άρθρο δημοσιεύεται στα ΝΕΑ ΣΑΒΒΑΤΟΚΥΡΙΑΚΟ