Όχι άλλη επέτειο

Κώστας Καρακώτιας 15 Ιουλ 2016

«Αλλοίμονο  στη  χώρα  που  έχει  ανάγκη  από  ήρωες» , λέει  σε  κάποια  φορτισμένη  σκηνή  ο  Γαλιλαίος  στο  ομώνυμο θεατρικό  έργο  του  Μπρέχτ.  Δηλαδή  , αλλοίμονο  στη  χώρα  που  για  να  κατακτήσει  την    ελευθερία  και  την  ευημερία της  χρειάζεται  ανθρώπους  και  πράξεις  πέραν  του  κανονικού  και  του  μέτρου. Όλες  οι  χώρες  και  οι κοινωνίες  έχουν  εντάξει  το  ηρωϊκό  στην  εθνική  τους  ιδεολογία. Μερικές  όμως , όπως  η  Ελλάδα  , περισσότερο. Από  την  ίδρυση  της επικαλείται  συνεχώς  τους ήρωες  και  τις ηρωϊκές  επετείους   και   ζεί  διαρκώς  σ’ένα  αγωνιστικό  και  απειλούμενο  παρόν. Δυστυχώς  , παρά  την  τομή  της  μεταπολίτευσης , η  ιδεολογική  εθνική  αφήγηση  , αντί  να  διερευνηθεί  κριτικά  , διευρύνθηκε   ενσωματώνοντας  την  αντίστοιχη  ανάγνωση  της  αριστεράς. Η  ελληνική  κοινωνία ,όταν   ξανασυνάντησε  το  πρόσφατο    παρελθόν  της , μετά  το  1974  και  την  κατάρρευση  της  εμφυλιοπολεμικής  διαχείρισης  του , αντί να   οδηγηθεί  σε  μια  αναστοχαστική  συμφιλίωση  μαζί  του , κατέφυγε στην  νοσταλγική  ηρωϊκή  εξιδανίκευση  του. Ως  γνωστόν  όμως  “ η  παράδοση  όλων  των  νεκρών  γενεών  βαραίνει  σαν  βραχνάς  στο  μυαλό  των  ζωντανών ” και  έτσι  η  κοινωνία  άρχισε  να  βιώνει  μια  ιδεολογική  ανισορροπία. Ενώ  οι  δημοκρατικοί  θεσμοί  της   εμπεδώνονταν  και  το  βιοτικό  της  επίπεδο  αναπτύσσονταν ,  βυθίζονταν παράλληλα σ’ένα  μυθοποιημένο  ηρωϊκό   παρελθόν και ζούσε  το  παρόν  σαν  μια  προσομείωση  και  αδιάλειπτη  συνέχεια  του. Κυριαρχούσαν  και  κυριαρχούν  ακόμα επικλήσεις  και  συνθήματα  με  ιστορικές  παρελθοντικές  αναφορές . Η  αριστερά δε , κυρίως , κατασκεύαζε και  κατασκευάζει  ακόμα  ήρωες  και  ηρωϊκά  συμβάντα, τις  επετείους  των  οποίων  ενέτασσε  και  εντάσσει  στην    επική  της συνέχεια . Τελευταίο  γεγονός  στην  σειρά , που  προσέλαβε  ηρωϊκές  διαστάσεις   και  ήδη  γιορτάστηκε  πανηγυρικά η  επέτειος  του  , είναι  το  περυσινό  δημοψήφισμα  της  5ης – Ιουλίου  2015. Όπως  δε ,συνήθως,   κάθε  ιστορικό  γεγονός  έχει  την  φωτεινή  και  την σκοτεινή  του  εκδοχή, έτσι  κι’ αυτό. Ο  κυβερνητικός  ΣΥΡΙΖΑ  θεωρεί  ότι “ το  ΟΧΙ  έχει  μείνει  στην  Ιστορία  ως  η  μεγάλη  ανατροπή ”. ενώ  όσοι  αποχώρησαν  από  αυτόν  μετά  την  μεταμόρφωση  του  ΟΧΙ  σε  ΝΑΙ , καθώς  και  πολλοί  άλλοι  αριστεροί , βιώνουν  το  όλο  γεγονός  ως  μια  ακόμα  μεγάλη  προδοσία  των  λαϊκών  αγώνων  και  ιδανικών. Και  οι  μεν  και  οι  δε  σφάλλουν  ηθελημένα  η  αθέλητα. Ήταν  μια  κίνηση αμοραλιστικού  τακτικισμού , στα  όρια  της  συνταγματικής  νομιμότητας  και  της  παρωδίας ,προκειμένου  να  ξεφύγει  ο  ΣΥΡΙΖΑ  από  τα  αδιέξοδα  της  συγκροτητικής  και της   κυβερνητικής  διαπραγματευτικής  πολιτικής  του. Γίνεται  δε και  από  τις  δύο  αυτές  πλευρές  μια  προσπάθεια  εγγραφής  του δημοψηφίσματος  στο αριστερό  και  εν  γένει  εγχώριο φαντασιακό  αντιστασιακό  συνεχές. Έτσι  όμως  απομακρύνεται  διαρκώς  η  δυνατότητα  συγκρότησης  μιας  ορθολογικής  διεξόδου  της  χώρας  από  την  τρέχουσα , ολική  πλέον , κρίση.