Ο Τσίπρας, ο Κάστρο και ο Βίλι Μπράντ

Δημήτρης Τσιόδρας 02 Μαϊ 2018

Σύμφωνα με κάποιους αναλυτές, ο κ.Τσίπρας ετοιμάζεται να ξεκρεμάσει από τα γραφεία του ΣΥΡΙΖΑ τα πορτραίτα του Βελουχιώτη, του Κάστρο και του Τσάβες και να αναρτήσει κάδρα του Βίλι Μπράντ, του Φρανσουά Μιτεράν και του Ούλαφ Πάλμε. Οι ίδιοι βαφτίζουν τα στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ σοσιαλδημοκράτες. Εκείνα το ξέρουν; Η συζήτηση για σοσιαλδημοκρατικοποίηση του ΣΥΡΙΖΑ αφορά μάλλον τους εκτός του κόμματος, παρά το εσωτερικό του.
Πριν προσδιορίσουμε εμείς την ταυτότητά του ΣΥΡΙΖΑ ας αφήσουμε τον ίδιο να προσδιορίσει τον εαυτό του. Και δεν έχει δείξει καμια διάθεση μετασχηματισμού του σε σοσιαλδημοκρατικό κόμμα. Αυτοπροσδιορίζεται ως κόμμα της ριζοσπαστικής αριστεράς (παρότι συγκυβερνά με ένα κόμμα της ακροδεξιάς) και παρότι εφαρμόζει τις πιο σκληρές μνημονιακές πολιτικές δηλώνει ότι δεν πιστεύει σε αυτές. ‘Οσο αντιφατικό κι αν φαίνεται αυτό, δικαιολογεί στα μάτια ενός τμήματος των οπαδών του τις κυβερνητικές επιλογές υποστηρίζοντας ότι του επιβάλονται κι ότι θα τις αναιρέσει στην πρώτη ευκαιρία. Άρα είναι περίπου προδιαγεγραμμένο και πως θα πορευθεί όταν θα βρεθεί στην αντιπολίτευση.
Υπάρχουν πράγματι μερικά στελέχη στον ΣΥΡΙΖΑ που οι απόψεις τους είναι κοντά σε αυτές τις ευρωπαϊκής σοσιαλδημοκρατίας. Είναι ισχνή μειοψηφία και δεν υπάρχουν καν ως ορατή τάση. Η ταυτότητα του χώρου καθορίζεται από την ηγεσία. Και η ηγετική ομάδα (Τσίπρας, Παππάς, Τζανακόπουλος, Σκλουρλέτης) κάθε άλλο παρά από σοσιαλδημοκρατικές αντιλήψεις εμφορείται. Επίσης η εσωκομματική αντιπολίτευση (“53”, Ν.Φίλης) από αριστερή σκοπιά ασκεί κριτική στον κ.Τσίπρα και την κυβέρνηση κι όχι από σοσιαλδημοκρατική.
Το γεγονός ότι ο Αλ.Τσίπρας έχει αλλάξει παρέες στην Ευρώπη δεν σημαίνει ότι έχει αλλάξει και το βασικό πυρήνα των αντιλήψεών του. Κι αυτό φαίνεται στους τομείς που δεν εμπίπτουν στις μνημονιακές υποχρεώσεις. Αντί για μια σύγχρονη, αξιοκρατική διοίκηση ο ΣΥΡΖΑ στήνει το δικό του πελατειακό κράτος. Διέπεται από ολοκληρωτικές αντιλήψεις στον τρόπο που προσεγγίζει τη Δικαιοσύνη και τα ΜΜΕ. “Εχουμε την κυβέρνηση, δεν έχουμε την εξουσία” είναι το μότο υπουργών και στελεχών. Στην Παιδεία, αντί για βήματα εκσυγχρονισμού επιστρέφουμε σε ρυθμίσεις που απηχούν ιδεολογικά στερεότυπα της δεκαετίας του ’80. Αλήθεια ποιά σχέση με τη σοσιαλδημοκρατία έχει ο τρόπος που τα στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ αντιμετωπίζουν τους Ρουβίκωνες και τους μπαχαλάκηδες του λεγόμενου αντιεξουσιαστικού χώρου;
‘Ενας επιπλέον λόγος που εμποδίζει τη σοσιαλδημοκρατική στροφή του ΣΥΡΙΖΑ, είναι το γεγονός ότι η σοσιαλδημοκρατία βρίσκεται σε κρίση στην Ευρώπη και αναζητά νέους δρόμους. Δεν έχει πολλούς λόγους λοιπόν να ποντάρει σε αυτήν. Αντιθέτως, ευρωσκεπτικιστικά κινήματα όπως ο ΣΥΡΙΖΑ ξεφυτρώνουν παντού κι έχουν ανοδική πορεία. Μπορεί λοιπόν η κυβερνητική θητεία του κ.Τσίπρα να δημιούργησε απόσταση με τους Podemos και τον Μελανσόν αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι δεν μπορούν να προσεγγίσουν ξανά.
Ο κ.Τσίπρας προσπαθεί να πατήσει σε δύο βάρκες: Από τη μια να διατηρήσει επαφή με το παραδοσιακό αριστερό ακροατήριό του και από την άλλη να προσπαθήσει να κερδίσει νέους οπαδούς βγάζοντας φωτογραφίες με σοσιαλδημοκράτες ηγέτες τους οποίους έχει ανάγκη να του “κάνουν πλάτες” στην Ευρώπη. Αυτό πιστεύει ότι μπορεί να του εξασφαλίσει ξανά την εξουσία που είναι και το βασικό ζητούμενο για εκείνος. Ρισκάρει να μην πετύχει τίποτα από τα δύο. Και η δυσκολία του αυτή γίνεται ακόμη μεγαλύτερη λόγω της αναγκαίας διατήρησης ως το τέλος της συμμαχίας με τον κ. Καμμένο και τους ΑΝΕΛ.
Από τη μια λοιπόν το παραδοσιακό του ακροατήριο τον πιέζει καταγγέλοντάς τον ότι “συμβιβάστηκε με το σύστημα” και από την άλλη, όσο και αν το προσπαθεί, είναι πολύ δύσκολο να πείσει τους απαιτητικούς κεντροαριστερούς πολίτες ότι άλλαξε μυαλά.
Ο κ.Τσίπρας γνωρίζει ότι η άνοδός του στην εξουσία οφείλεται στην εκμετάλλευση της συγκυρίας και ήδη βλέπει τις φυγόκεντρες τάσεις στο κόμμα του οι οποίες θα ενταθούν όταν βρεθεί εκτός εξουσίας. Θέλει με κάθε τρόπο να παραμείνει πάνω από το 20%. Αν πέσει κάτω από αυτό το ποσοστό, τότε τα σχέδια του να αποτελεί τον δεύτερο πόλο του συστήματος θα ναυαγήσουν. Αν ο ΣΥΡΙΖΑ είναι κάτω από το 20% και το Κίνημα Αλλαγής πάνω από το 10% τότε το σκηνικό αλλάζει. Κι εδώ είναι το μεγάλο στοίχημα για το Κίνημα Αλλαγής: κατά πόσο θα μπορέσει να αντιπαρατεθεί αποτελεσματικά με τον λαϊκισμό και να πείσει με ένα σύγχρονο μεταρρυθμιστικό πρόγραμμα και μέσα από συγκρούσεις με νοοτροπίες και παθογένειες, ότι είναι ο εκφραστής του προοδευτικού χώρου αφαιρώντας από τον ΣΥΡΙΖΑ το έδαφος που προσπαθεί να καταπατήσει. Η μάχη αυτή είναι μπροστά μας.

thetoc.gr