Έχουν ειπωθεί πολλά θετικά αλλά και αρνητικά για τον Κώστα Σημίτη. Η δική μου εμπειρία είναι θετική, Υπάρχουν πολλά κείμενα που αναφέρονται στον πολιτικό που οργάνωσε σε πλήρη στρατηγική την Ευρωπαϊκή προοπτική της χώρας με επίκεντρο την ΟΝΕ. Υπάρχουν άλλα που αναφέρονται στην επιτυχημένη διαχείριση των Ευρωπαϊκών πόρων μέχρι του σημείου οι υποδομές της χώρας να «υπερβαίνουν» το επίπεδο ανάπτυξής της. Υπάρχουν άλλα που διαπιστώνουν το υψηλότερο μορφωτικό επίπεδο του Κώστα Σημίτη σε σύγκριση τουλάχιστον με τους ηγέτες της μεταπολίτευσης.
Εδώ θα θίξω ένα άλλο ζήτημα αυτό της εμπιστοσύνης που δημιουργούσε ο Πρώην πρωθυπουργός με όποιον συνεργαζόταν μαζί του. Και δεν αναφέρομαι στην προσωπική εμπειρία που δεν έχει και τόση σημασία. Αναφέρομαι στο πιο δύσκολο ίσως ζήτημα που διαχειρίστηκε με επιτυχία, δυστυχώς όχι ως το τέλος, δηλαδή το Κυπριακό και την ένταξη της Κύπρου στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Όσοι ασχολήθηκαν με το Κυπριακό από την εποχή του Μακαρίου και εντεύθεν γνωρίζουν ότι μεταξύ των ηγετικών ομάδων της Κύπρου και της Μητρόπολης Ελλάδας υπήρχε ένα διαρκές κλίμα καχυποψίας που δεν διακόπηκε σχεδόν ποτέ. Από τον Κωνσταντίνο Καραμανλή και τον Γεώργιο Παπανδρέου ως σήμερα. Μόνη εξαίρεση η συνεργασία Κληρίδη-Σημίτη. Βέβαια στο να οικοδομηθεί αυτό το κλίμα συνέβαλαν πολλοί σε Λευκωσία και Αθήνα. Για να αναφερθώ μόνο στον αείμνηστο Γιάννο Κρανιδιώτη.
Η έλλειψη εμπιστοσύνης μεταξύ των ηγεσιών των δύο πλευρών είναι ένας από τους λόγους που οδήγησε στην λαθεμένη επιλογή «Η Κύπρος αποφασίζει και η Ελλάς συμπαρίσταται».
Ο Κώστας Σημίτης παρόλο που προέρχονταν από μια διαφορετική πολιτική παράταξη και σχολή σκέψης προσέγγισε με συστηματικό τρόπο τον Γλαύκο Κληρίδη ο ποίος είχε ένα πολιτικό παρελθόν που δεν προμήνυε συνεννόηση. Ο τρόπος σκέψης, το ήθος που αποπνέει και ο λεπτομερής σχεδιασμός του Κώστα Σημίτη δημιουργούσαν τέτοια εμπιστοσύνη που δύσκολα μπορούσε κανείς να αρνηθεί. Ο σχεδιασμός περιλάμβανε την συμφωνία του Ελσίνκι με την Τουρκία, το σχέδιο Ανάν και την ένταξη όλης της Κύπρου στην ΕΕ. Φυσικά τα γεγονότα εξελίχθηκαν με τις γνωστές ασυνέχειες. Η ευκαιρία ένταξης της Κύπρου ήρθε πριν ολοκληρωθούν οι διαδικασίες για το σχέδιο Ανάν. Εκεί επιδείχθηκε η μεγαλύτερη αποφασιστικότητα, επιστρατεύτηκε το κύρος του Σημίτη στην ΕΕ και ο πρώτος στόχος επιτεύχθηκε. Η Κύπρος ,ως σύνολο, εντάχθηκε στην ΕΕ πριν την επίλυση του Κυπριακού.
Δυστυχώς ο πολιτικός κύκλος των δύο ηγετών έκλινε και στις δύο χώρες. Τόσο ο Κληρίδης όσο και ο Σημίτης αποσύρθηκαν. Εκλέχθηκαν ο Τάσος Παπαδόπουλος πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας και ο Κώστας Καραμανλής πρωθυπουργός της Ελλάδας.
Τον Τάσο Παπαδόπουλο τον περιέφεραν κάποιοι στα συνέδρια του ΠΑΣΟΚ ως εκπρόσωπο του «Κυπριακού Σοσιαλισμού»… Ο δε Κώστας Καραμανλής ανέθεσε το Υπουργείο Εξωτερικών στον Πέτρο Μολυβιάτη της σχολής της «ακινησίας» όπως ονομάστηκε στη συνέχεια . Με αυτή τη σχολή συνεργάστηκαν και κάποιοι διάδοχοι στο ΠΑΣΟΚ και το σχέδιο Ανάν με τις γνωστές διαδικασίες απορρίφθηκε πρώτα από τον Κώστα Καραμανλή και τον Τάσο Παπαδόπουλο και στη συνέχεια στο δημοψήφισμα.
Σήμερα βρισκόμαστε σε μια δύσκολη συγκυρία στην περιοχή μας. Ας ελπίσουμε πως θα τελειώσει χωρίς γενική ανάφλεξη . Κάποιοι σχεδιασμοί στη συνέχεια θα υπάρξουν για την ειρηνική διευθέτηση των προβλημάτων της περιοχής. Ένα από τα εκκρεμή προβλήματα είναι και το Κυπριακό. Οι όποιοι σχεδιασμοί ως προς το Κυπριακό δεν θα έχουν καμία τύχη αν δεν οικοδομηθούν σχέσεις εμπιστοσύνης ανάμεσα στις δύο ηγεσίες . Και από αυτή την άποψη, τόσο για την Ελλαδική όσο και την Κυπριακή ηγεσία, ο τρόπος του Σημίτη είναι χρήσιμος και επίκαιρος.