* Αγαπητοί φίλοι, συντρόφισσες και σύντροφοι

Ευχαριστώ για την πρόσκληση. Με το θάρρος που μου δίνει η μακρόχρονη συμπόρευση μας και βεβαίως η συστράτευση μας στην διπλή μάχη των ευρωεκλογών με την Ελιά και των εθνικών εκλογών με το  ΠΑΣΟΚ- Δημοκρατική Παράταξη θα συμβάλω στον προβληματισμό σας με απόψεις που απηχούν προβληματισμούς  και δικούς μου αλλά και αλλων . Έχουμε ένα σταυρόλεξο για δυνατούς λύτες, μια μεγάλη εικόνα που είναι οι  κρίσιμες εξελίξεις στην χώρα και μια μικρότερη εικόνα του ΠΑΣΟΚ και της κεντροαριστεράς. απολύτως συνδεδεμένη με την μεγάλη εικόνα.

              ΜΕΤΡΑΜΕ ΜΕΡΕΣ ΜΕΧΡΙ ΤΟ ΑΤΥΧΗΜΑ Η ΤΗΝ ΣΤΡΟΦΗ

Η μεγάλη εικόνα δικαιώνει πλήρως όχι μόνο τους φόβους και τις αγωνίες μας αλλά και την πολιτική γραμμή που ακολουθήσαμε από την στιγμή που η Ελλάδα βρέθηκε αιφνιδιασμένη και απροετοίμαστη στο μνημόνιο, το μνημόνιο που το έφερε η κρίση και όχι το αντίθετο. Όχι μόνο δεν υπήρχε ποτέ Plan B αλλά και η δύσκολη συμπόρευση με την ΝΔ ήταν απαραίτητη για να εφαρμοστεί το μόνο υπαρκτό πλάνο. Γιαυτό ποτέ δεν κατάλαβα μια υπονομευτική μουρμούρα για αυτήν την συμπόρευση και τους απολογητικούς τόνους. Ένα «σέρνε με και ας κλαίω». Προφανώς και λάθη έγιναν, όμως δεν είμαι καθόλου σίγουρος ότι όλοι εννοούμε το ίδιο όταν τα επικαλούμαστε. Τα λάθη πχ εγώ τα εντοπίζω στην μεταρρυθμιστική άπνοια, σε μάχες οπισθοφυλακής για ένα αντιπαραγωγικό Δημόσιο, σε ένα πανικό που έπιασε την ΝΔ αλλά αναπόφευκτα παρέσυρε και εμάς μετά τις ευρωεκλογές, σε ένα συναγωνισμό για το ποιός θα αποδεσμευτεί πρώτος από το μνημόνιο, πανικός που οδήγησε κόσμο απενοχοποιημένο πλέον στην κάλπη του ΣΥΡΙΖΑ. Αλλά όταν κατακαθίσει ο κουρνιαχτός θα μείνει το βασικό, ότι η συγκυβέρνηση αυτή έσωσε την χώρα. Και η Ιστορία και ο λαός θα αποδώσουν δικαιοσύνη σε όσους κράτησαν την χώρα όρθια με πρώτο τον Βαγγέλη Βενιζέλο.

Σήμερα δεν έχουμε την δύσκολη συγκατοίκηση ΝΔ – ΠΑΣΟΚ, έχουμε την τερατογέννεση μιας κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ. Έχουμε μνημόνιο χωρίς λεφτά, διευρυνόμενο δημοσιονομικό κενό και μετράμε μέρες μέχρι το ατύχημα η την επώδυνη ριζική στροφή. Το ατύχημα το φέρνουν πιο κοντά και αντιστοίχως απομακρύνουν την προσγείωση στον ρεαλισμό πρώτον η σύνθεση του Υπουργικού Συμβουλίου οπου τα 2/3 σκέφτονται πως θα παρακάμψουν τις υποχρεώσεις που συνεπάγεται η υπογραφή κάτω από την παράταση του μνημονίου, δεύτερον η ύπαρξη σε νευραλγικές θέσεις στο Υπουργικό Συμβούλιο και στο Προεδρείο της Βουλής εμμονικών η γραφικών και επιπόλαιων προσώπων και τρίτον η ανάγκη να περάσουμε τον κάβο της υλοποίησης της συμφωνίας με μια πλειοψηφία βουλευτών που νομίζει ότι εκλέχτηκε για να διαγράψει το επονείδιστο χρέος και να διεκδικήσει τις γερμανικές αποζημιώσεις. Για αυτό και δεν φέρνουν την συμφωνία στην Βουλή. Μετράμε μέρες μέχρι το δίλημμα που ήδη αντιμετωπίζει ο κ. Τσίπρας: ή θα πέσει  και μαζί του η χώρα στα βράχια με νεες εκλογές, δημοψήφισμα και δραχμη   η θα στρίψει κανονικά και ομολογημένα. Ανώδυνη λύση ποτέ δεν υπήρχε, πόσο μάλλον τώρα. Η δεύτερη και επώδυνη για τον ΣΥΡΙΖΑ λύση θα του προκαλέσει εσωτερικό σεισμό, τέλος της συμμαχίας με τους ΑΝΕΛ και νέες – με τον ένα η τον άλλο τρόπο – συμμαχίες. Η δυναμική παρουσία, λοιπόν, στην Βουλή και στην κοινωνία του ΠΑΣΟΚ και της κεντροαριστεράς σε θέση μάχης είναι η πρώτη και αυτονόητη υποχρέωση μας.

                   ΑΠΟΤΙΜΗΣΗ ΕΥΡΩΕΚΛΟΓΩΝ ΚΑΙ ΕΘΝΙΚΩΝ ΕΚΛΟΓΩΝ

Εμείς όμως βγαίνουμε αποδυναμωμένοι από τις εθνικές εκλογές. Αποδυναμωμένοι αλλά σε πείσμα πολλών ακόμα όρθιοι και ελπίζω ικανοί για γενναίες αποφάσεις. Δεν είναι η πρώτη φορά που μια σωστή πολιτική γραμμή ηττάται από υπέρτερες δυνάμεις του λαικισμού και του εθνικισμού, που ο ορθός λόγος ηττάται εκλογικά από τον ανορθολογισμό. Το ότι ηταν σωστή η πολιτική μας  το συνειδητοποιούν με οδυνηρό τρόπο οι πολίτες ώρα με την ώρα, λεπτό το λεπτό. Δεν βρίσκω ψεγάδι στην εκλογική μάχη του Ιανουαρίου.  Όμως υπάρχουν και οι ευρωεκλογές για τις οποίες δεν κάναμε ταμείο η αν κάναμε μετρήσαμε λάθος. Ας σταθούμε εδώ. Ήταν απογοητευτικό η κατώτερο του αναμενομένου το αποτέλεσμα της Ελιάς ; Θυμίζω ότι έτσι έσπευσαν αμέσως μετά το αποτέλεσμα να αποφανθούν και αυτοί που μας εγκατέλειψαν λιγο πριν τις εθνοκές εκλογές αλλά και άλλοι που νομίζω ότι οφείλουν μια πολιτική εξήγηση για την στάση τους. Όπως βλέπω εγώ – και όχι μόνο- τα πράγματα στις ευρωεκλογές ήμασταν ο δεύτερος νικητής  μετά τον ΣΥΡΙΖΑ. Επάνω σε αυτό το αποτέλεσμα έπρεπε να οικοδομήσουμε από την επόμενη ημέρα, αντί να εγκαταλείψουμε την Ελιά και το μικρό πλην υπαρκτό brand name που είχαμε δημιουργήσει και να πάμε φτου και από την αρχή στα αχαρτογράφητα νερά της Δημοκρατικής Παράταξης. Εδώ εντοπίζω το μόνο λάθος του Βαγγέλη Βενιζέλου. Έχει το ελαφρυντικό ότι το έκανε στην απέλπιδα προσπάθεια να διαφυλάξει την ενότητα του ΠΑΣΟΚ και να το οδηγήσει χωρίς απώλειες στην Δημοκρατική Παράταξη. Ούτε η ενότητα διαφυλάχτηκε ούτε στην Δημοκρατική Παράταξη φτάσαμε. Υπέστη πλήγμα η αξιοπιστία μας και δόθηκε ένα ισχυρό κτύπημα στην πρώτη μαγιά για την μεγάλη παράταξη που είχε συγκεντρωθεί γύρω από την Ελιά . Για κάποιους άνοιξε ο εύκολος δρόμος για το Ποτάμι. Όταν δε ο Γιώργος Παπανδρέου προχώρησε στην διάσπαση και στο κόμμα του, αυτός ο δρόμος έγινε πιο εύκολος γιατί υποχρεωθήκαμε να δώσουμε μια μάχη εντός των τειχών, μάχη επικράτησης που απωθούσε ευρύτερες δυνάμεις της κεντροαριστεράς που σε άλλες συνθήκες θα ήσαν μαζί μας. Δεν τους δικαιολογώ αυτούς που προτίμησαν την εύκολη λύση. Όπως καλά ξέρετε και εγώ και άλλοι σύντροφοι δώσαμε μέχρι τέλος δίπλα σας αυτή την μάχη αλλά βλέπαμε  στον περίγυρο μας τις απώλειες προς τον όμορο χώρο. Και όπως αντιλαμβάνεστε σε αυτές τις εκλογές η νίκη από την ήττα απείχαν 1,5%. Ξέρω ότι δεν μπορώ να το αποδείξω αλλά κόβω το κεφάλι μου ότι αν είχαμε μείνει στην Ελιά τώρα θα ήμασταν τρίτο κόμμα.

ΤΟ ΠΑΣΟΚ ΓΙΑ ΝΑ ΖΗΣΕΙ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΠΕΘΑΝΕΙ

Η αναδρομή αυτή και οι μέρες οι κρίσιμες που μετράμε σαν χώρα μας βάζουν κατευθείαν στον πυρήνα του κρίσιμου ερωτήματος: τι κάνουμε; Χρειαζόμαστε μια ενωμένη και ανανεωμένη κεντροαριστερά ένα σύγχρονο σοσιαλδημοκρατικό κόμμα. Μέχρι εδώ κατά πάσα πιθανότητα θα συμφωνήσουμε. Το κρίσιμο όμως ερώτημα το οποίο δεν μπορούμε πλέον να το αποφύγουμε , ούτε να το πηγαίνουμε γύρω γύρω είναι αν το ΠΑΣΟΚ με όποια αλλαγή και αν κάνει στην ηγεσία του και σε άλλα επίπεδα μπορεί πλέον να είναι ο φορέας αυτής της υπόθεσης. Ξέρω είναι ζόρικο και το ερώτημα και ακόμα περισσότερο δύσκολη κυρίως συναισθηματικά η απάντηση. Όμως πρέπει να το απαντήσουμε γιατί δεν έχουμε πλέον την πολυτέλεια να κτίζουμε στην άμμο παλάτια. Θεωρώ πολύ σημαντικό ότι ο Βαγγέλης Βενιζέλος το περιέλαβε στα τρία ζητήματα που πρέπει να απαντήσει το συνέδριο και ότι ο Κώστας Σκανδαλίδης υπερθεμάτισε. Θα θυμάστε ότι και στην Ελιά και στην Δημοκρατική Παράταξη τέλειωνα τις τοποθετήσεις μου με την Ιστορία της ναυμαχίας της Σαλαμίνας και τα ξύλινα τείχη του χρησμού που ο Θεμιστοκλής τα μετέφρασε σε ευέλικτες τριήρεις και έπεισε τους Αθηναίους να κάνουν την μεγάλη έξοδο. Να εγκαταλείψουν την πόλη τους για να την σώσουν. Να σώσουν τους ανθρώπους της, την Ιστορία της, τον πολιτισμό της , το μέλλον της. Έτσι , λοιπόν, με απόλυτο σεβασμό στην Ιστορία και την προσφορά του ΠΑΣΟΚ στον τόπο και τον λαό σας λέω ότι το ΠΑΣΟΚ για να ζήσει πρέπει να πεθάνει. Ο θάνατος του , η ζωή του. Πάντα έλεγα και επιμένω σε αυτό ότι κεντροαριστερά χωρίς το ΠΑΣΟΚ δεν νοείται και ότι το ΠΑΣΟΚ δεν μπορεί μόνο του να εκπροσωπεί την κεντροαριστερά. Τώρα η αμείλικτη γλώσσα των αριθμών απαιτεί άμεσες απαντήσεις και δράση. Να εγκαταλείψουμε το κέλυφος για να σώσουμε την ουσία . Πρέπει, κατά την γνώμη μου να πάμε συντεταγμένα σε ένα ιδρυτικό Συνέδριο της παράταξης, ενός νέου σοσιαλδημοκρατικού κόμματος που θα συζητήσει τα πάντα, θα πατήσει σε ότι από το παρελθόν αντέχει και σεβάστηκε τον χώρο, θα το ενσωματώσει δημιουργικά και θα κοιτάξει προς το μέλλον. Οι εξελίξεις στην χώρα θα είναι ραγδαίες και πρέπει να τις προβλέψουμε και να προετοιμάσουμε τον φορέα υποδοχής της υπό κατάρρευση ελπίδας που ήρθε και σε λίγο δεν θα ξέρει από πού να φύγει. Ένα Συνέδριο ανακατανομής εξουσίας για ένα ΠΑΣΟΚ του 4,7% θα αφήσει παγερά αδιάφορη την κοινωνία. Δεν είναι πρόβλημα της κοινωνίας ποιος θα ηγηθεί ενός κόμματος που θα μοιάζει με άδειο πουκάμισο. Μόνο κάτι νέο που θα συζητήσει τα πάντα θα κινήσει το ενδιαφέρον , θα ενεργοποιήσει τον κόσμο της παράταξης και θα μας συνδέσει με την νέα γενιά. Εκεί θα λύσουμε και το θέμα της ηγεσίας. Αν πάμε να λύσουμε θέματα ηγεσίας χωρίς να έχουμε λύσει υπαρξιακά πλέον ζητήματα προσανατολισμού θα κάνουμε μια τρύπα στο νερό. Με όλη την εκτίμηση σε όσους φέρονται να θέλουν να διεκδικήσουν την ηγεσία του ΠΑΣΟΚ θα επαναλάβω την πεποίθηση μου: αν είναι το υπάρχον ΠΑΣΟΚ να αναζητήσει ηγέτη από την γενιά μου – λίγο πάνω , λίγο κάτω- είναι ανώφελο να αναζητά καταλληλότερο από τον Βαγγέλη Βενιζέλο. Αν είναι να πάμε στην νέα γενιά, αφήστε αυτό να το αποφασίσει η νέα παράταξη, να είναι το επιστέγασμα μιας διαδικασίας ανανέωσης και ενότητας. Το Συνέδριο λοιπόν του Μαίου έχει νόημα αν δρομολογήσει αυτές τις εξελίξεις. Υπό αυτή την οπτική θέλω να ευχαριστήσω για την τιμητική πρόταση να συμμετάσχω στην οργανωτική επιτροπή του Συνεδρίου αλλά θα εξαρτήσω την συμμετοχή μου από τις παραπάνω προϋποθέσεις και από το κατά πόσο έγκαιρα και ουσιαστικά θα τεθεί προς συζήτηση το κρίσιμο θέμα της συγκρότησης νέου φορέα. Και είναι μεγάλος ο ρόλος ο δικός σας για να γίνει ομαλά και  δημιουργικά η μετεξέλιξη. Ας αποδείξουμε ότι μπορούμε να ανταποκριθούμε στα μηνύματα των καιρών.

* Ομιλία στην ΚΕ του ΠΑΣΟΚ