Ο θάνατος του 67χρονου συνταξιούχου που δεν υπέκυψε στον εκβιασμό του γιατρού με τίμημα τη ζωή του, θέτει, αναγκαστικά, στη δημόσια συζήτηση ένα από τα πολλά «άπλυτα» της Μεταπολιτευτικής Κοινωνίας μας. Και το θέτω χρονικά έτσι, όχι γιατί δεν συνέβαινε πριν, αλλά επειδή υποτίθεται ότι η Μεταπολίτευση θα το «εξαφάνιζε» μαζί με τις Βάσεις του Θανάτου και την εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο. Ο ταλαίπωρος συμπολίτης μας έπεσε θύμα ασύγγνωστης άγνοιας και αδιαφορίας όσων διοίκησαν την Υγεία κατά τη Μεταπολίτευση, συντελώντας στην εμπορευματοποίηση, την υποβάθμιση ποιότητας και την ηθική κατάπτωση των συντελεστών της. Οι εξαιρέσεις που υπήρξαν υπογραμμίζουν μόνο το μέγεθος του προβλήματος.
Τα τελευταία τρία χρόνια με έχει απασχολήσει έντονα η βιωσιμότητα του συστήματος υγείας. Η οικονομική κρίση δεν προκάλεσε τον επιστημονικό μου προβληματισμό, αλλά οπωσδήποτε τον ενέτεινε. Η διαπίστωσή μου είναι ότι χωρίς μείζονες παρεμβάσεις το σύστημα υγείας δεν θα ανακάμψει από τη σημερινή κατάρρευση. Μία από τις κύριες επιπτώσεις αυτής της κατάρρευσης είναι η μετατόπιση συνεχώς μεγαλύτερου μέρους του κόστους στους ώμους των πολιτών, μέσω της συμμετοχής στο κόστος και της εντεινόμενης παραοικονομίας. Διακρίνω τέσσερα μείζονα προβλήματα και προτείνω λύσεις:
Πρόβλημα 1-Ασφάλιση Υγείας: Δύο εκατομμύρια πολίτες είναι χωρίς ασφαλιστική κάλυψη λόγω ύφεσης και ανεργίας, ενώ οι ασφαλιστικές εισφορές στον παράγοντα Εργασία είναι δυσβάστακτο βάρος σε μία οικονομία που πρέπει να γίνει εξωστρεφής. Λύση: Καθιέρωση Εθνικής Ασφάλισης Υγείας, με καθολική κάλυψη στο ύψος των παροχών του ΕΟΠΥΥ. Σταδιακή κατάργηση ασφαλιστικών εισφορών και αντικατάσταση με φορολογικά έσοδα.
Πρόβλημα 2- Νοσοκομεία: Άνιση πρόσβαση στα δημόσια νοσοκομεία, χωρίς αντιστοιχία με την ιατρική ανάγκη, αλλά με «φακελάκια» και άλλες διαμεσολαβήσεις. Επείγοντα και μη περιστατικά «διεκδικούν» ταυτόχρονα εισαγωγή στο νοσοκομείο με «αντάλλαγμα» για όσους μπορούν. Εδώ «ανήκει» ο δυστυχής συνταξιούχος. Λύση: Εισαγωγή μη επειγόντων μέσω Πρωτοβάθμιας Φροντίδα –ΠΕΔΥ. Καθιέρωση συστήματος Επείγουσας Φροντίδας με Αυτόνομα Τμήματα Επειγόντων -ΤΕΠ 24ωρης συνεχούς λειτουργίας. Κατάργηση σημερινού συστήματος εφημεριών.
Πρόβλημα 3-Κατάσταση Υγείας: Αντιμετώπιση του αναμενόμενου «κύματος νοσηρότητας» λόγω της κρίσης, που θα κορυφωθεί στο 2016-18. Λύση: Έκτακτο 3ετές Πρόγραμμα Πρόληψης και προσυμπτωματικού ελέγχου με στοχευμένες ιατρικές, οδοντιατρικές και ψυχολογικές παρεμβάσεις.
Πρόβλημα 4-Διαφθορά- Σπατάλη: Καταπολέμηση σπατάλης, αδιαφάνειας, πολυνομίας και γραφειοκρατίας για αύξηση της αποδοτικότητας και της φιλικότητας του συστήματος. Λύση: Καθιέρωση συνολικής ηλεκτρονικής διαχείρισης, όπως ισχύει στη Γαλλία, σε όλες τις συναλλαγές χρηστών, αποζημίωσης προμηθευτών και στη συνολική διακίνηση φαρμάκων, υλικών και υπηρεσιών υγείας. Ο ΕΟΠΥΥ γίνεται ο μοναδικός υπεύθυνος Δημόσιος Φορέας για τη Διαχείριση, Έλεγχο και Αξιολόγηση του Δημόσιου ΕΣΥ.