Πριν από λίγες ημέρες, σε εκδήλωση που οργάνωσε το «Δίκτυο» της κ. Αννας Διαμαντοπούλου, εκπρόσωποι από όλα τα κόμματα συζήτησαν το «εθνικό» θέμα της επαναδιαπραγμάτευσης του χρέους. Ε, λοιπόν, δεν πίστευα τι άκουγα. Ολοι είπαν τα ίδια. Εντάξει, μικροδιαφορές υπήρχαν, αλλά μόνο αυτό: ΜΙΚΡΟΔΙΑΦΟΡΕΣ.
Και ο ΣΥΡΙΖΑ; Ναι και ο ΣΥΡΙΖΑ. Ο κ. Δραγασάκης, βέβαια, ξεκίνησε την εισήγησή του με τα γνωστά για συνολική λύση στην Ευρωζώνη με γενναία διαγραφή. Με εκείνη την απλότητα, ωστόσο, που χαρακτηρίζει τους διανοούμενους του ΣΥΡΙΖΑ και με μία του φράση έκανε στροφή 180 μοιρών.
Οι συνθήκες, είπε, δεν είναι ώριμες -πρώτη φορά το ακούμε από τα χείλη τους-, γι? αυτό και θα υπάρξει μια «μεταβατική» ρύθμιση. Σε τι συνίσταται αυτή η ρύθμιση; Μα, σε μείωση του χρέους «με όλα τα μέσα». Που πάει να πει -επειδή η διαγραφή δεν είναι ώριμη-, κυρίως με επιμήκυνση της λήξης των ομολόγων και μείωση των επιτοκίων. Σε γραμμή Στουρνάρα…
Πρόσθεσε, βέβαια, ότι η λύση θα πρέπει να συνοδευτεί με πόρους για επενδύσεις (όλοι συμφωνούν) και επανέλαβε τα περί «ρήτρας ανάπτυξης» όπως είχε η Γερμανία τη δεκαετία του ?50. Στο σημείο αυτό του επισημάνθηκε ότι η ρήτρα ήταν συνδεδεμένη με τις εξαγωγές, ώστε να έχει η Γερμανία το αναγκαίο συνάλλαγμα για να πληρώνει τα δάνεια σε δολάρια – κάτι δηλαδή που στην περίπτωσή μας δεν ισχύει.
Για μια ρήτρα ωστόσο -επικοινωνιακού χαρακτήρα- κανείς δεν ήθελε να τα χαλάσει. Ολοι είπαν μακάρι και η συζήτηση συνεχίστηκε σε κλίμα αγαστής σύμπνοιας.
Ακόμα και όταν ο κ. Σαχινίδης επεσήμανε αντιφάσεις με όσα λέει ο ΣΥΡΙΖΑ, ο κ. Δραγασάκης ήταν αφοπλιστικός. Αυτός είναι άλλος ΣΥΡΙΖΑ, είπε, όχι ο δικός μου. Σε εκείνο το σημείο αποχώρησα.
Αυτά είναι τα καλά νέα. Τώρα τα άσχημα. Πρώτον, κανέναν κόμμα δεν έχει σαφείς στόχους για τη διαπραγμάτευση. Θέλουμε μείωση του χρέους, αλλά για να κάνουμε τι; Προφανώς από μόνη της είναι καλό πράγμα.
Αλλά είναι σαν να λέμε καλύτερα πλούσιος και υγιής, παρά φτωχός και ασθενής. Είναι άλλο, όμως, να πούμε ότι θέλουμε μείωση των δόσεων μετά το 2020 που θα εκτιναχθούν στα 20 δισ. και άλλο να πούμε ότι υπάρχει χρηματοδοτικό κενό το 2015-?16.
Στην πρώτη περίπτωση θέλουμε επιμήκυνση, στη δεύτερη ενδεχομένως νέο δάνειο. Προσωπική προτίμηση – το υποστήριξε και ο κ. Χατζηδάκης: να διαπραγματευτούμε τη μείωση των πρωτογενών πλεονασμάτων την προσεχή πενταετία. Γιατί είναι δύσκολο να τα πετύχουμε, αλλά και γιατί οι φόροι πνίγουν την οικονομία και την κοινωνία.
Δεύτερο ζήτημα. Ολοι συμφώνησαν ότι είναι άλλο να χρωστάς 100 ευρώ που πρέπει να πληρώσεις αύριο και άλλο 100 ευρώ που θα πληρώσεις ύστερα από 20 χρόνια. Γι? αυτό και το χρέος ως ποσοστό του ΑΕΠ δεν λέει τίποτα.
Ομως αυτό -την παρούσα αξία του χρέους σύμφωνα με τον τεχνικό όρο- οι οικονομολόγοι τη γνωρίζουν. Παραδόξως εμείς αδιαφορούμε. Δεν την έχει υπολογίσει κανείς. Οχι τίποτα άλλο, αλλά μπορεί να προκύψει ότι το χρέος είναι τελικώς βιώσιμο!