Ο Πολιτισμός δεν είναι Λαϊκισμός

Ισμήνη Μώρου 07 Σεπ 2019

Η Κέρκυρα είναι η αφορμή των σκέψεών μου….. αλλά θα μπορούσε να είναι και κάθε άλλος τόπος.

Ο χρόνος, η ιστορία αλλά και το μέλλον, είναι προφανώς το ένα σκέλος του πολιτισμού ο τόπος είναι το δεύτερο σκέλος. Πρέπει όμως ακόμη να στοιχηματίσουμε και για τούτη τη γη μας, μόνο και μόνο γιατί είμαστε πάνω της, γιατί την πατάμε, γιατί την περπατάμε.
Η περιήγηση στάθηκε πάντα εύκολη λεία σε κάθε λογής καιροσκόπους εμπόρους της ομορφιάς και του πολιτισμού ενός τόπου. Η κακή εκμετάλλευση και η λανθασμένη, ιδίως κατά τις τελευταίες δεκαετίες, εννοιών όπως η παράδοση, οι ρίζες, η πολιτιστική κληρονομιά, γιγαντώθηκε. Ο σημερινός θρίαμβος της κακής εκμετάλλευσης είναι διπλά επικίνδυνος. Πρώτα, γιατί αναπαράγει στείρες και υποβαθμισμένες αισθητικές μορφές και καθηλώνει τον κάτοικο ,τον περιηγητή, τον επισκέπτη, σε παθητικό δέκτη. Και δεύτερο, γιατί όλα αυτά που ξέρουμε και που μαντεύουμε γίνονται με τον μανδύα κάποιας δήθεν ιδεολογίας κάποιας κατ’ όνομα ιδεολογίας – βλέπε συμφέρον – όπου όλα τα στοιχεία ενός μεγάλου πολιτισμού ξαναζούν με ένα προσωπείο. Όμως, ο πολιτισμός ενός τόπου είναι κάτι το ζωντανό. Όχι το εξωτερικό περιτύλιγμα των περιηγητικών μας συμπλεγμάτων και της δήθεν αθώας γραφικότητας, αλλά η βαθύτερη ουσία της πνευματικής έκφρασης, που συμπεριλαμβάνει, εξισορροπεί και ανασυνθέτει δημιουργικά το σύνολο των κοινωνικών και πολιτιστικών μας αντιφάσεων .

Όμως ο λαϊκισμός… αναζητεί εναγωνίως τα νέα γούστα της κοινωνίας μας! Και η Κέρκυρα, περί της οποίας ο κεντρικός λόγος, γνώρισε τα τελευταία χρόνια μια αλματώδη τουριστική ανάπτυξη, που ωστόσο αλλοίωσε το φυσικό της περιβάλλον και μετέβαλε, σε ελάχιστο χρόνο, τον τρόπο ζωής των κατοίκων της και των επισκεπτών της.
Όλα αυτά είναι γνωστά κι έχουν αναλυθεί, κατά κόρον, με γλαφυρό τρόπο, από επιστημονικούς ή πνευματικούς φορείς κι από ανθρώπους των γραμμάτων. Είναι αυτοί, αλλά και εμείς μαζί, που υποστηρίζουν ότι ο πολιτισμός ισοδυναμεί με την υπερηφάνεια ενός τόπου και θέτουν βέτο στην απροκάλυπτη απεμπόληση κάθε ορθής αναπτυξιακής λογικής και σκέψης. Η άμεση ευρεία πολιτιστική στρατηγική και όχι απλά η τουριστική, είναι αναγκαία όσο ποτέ άλλοτε.
Η Κέρκυρα δεν αντέχει πλέον να παρακολουθεί αμέτοχη …την συντριβή της!