Ο πλανήτης των επίορκων εκπέμπει SOS

Λεωνίδας Καστανάς 21 Μαρ 2013

Άκουσα ότι προτού η τρόικα ζητήσει απολύσεις δημοσίων υπαλλήλων, έκανε μια «έρευνα αγοράς». Επισκέφθηκε δειγματοληπτικά κάποια καταστήματα δημόσιων οργανισμών και υπηρεσιών. Μέτρησε τους παρόντες, έκανε συγκρίσεις με τις καταστάσεις των εργαζομένων, «έκοψε κίνηση» και πήρε συνεντεύξεις από τους διευθυντές. Εκτός των άλλων (τεχνικών) ερωτήσεων έκανε και την ακόλουθη: «Ας υποθέσουμε ότι ως διευθυντής έχετε ξαφνικά στη διάθεσή σας ένα εκατομμύριο ευρώ. Ποια θα ήταν η πρώτη σας προτεραιότητα, ώστε να βελτιώσετε τη λειτουργία της υπηρεσίας σας;» Η απάντηση των περισσοτέρων ήταν: Προσλήψεις, προσλήψεις, προσλήψεις.

.

Η ιστορία με τους «επίορκους» άνοιξε πάλι το θέμα των απολύσεων των δημοσίων υπαλλήλων. Ένα θέμα ταμπού για τη χώρα. Όχι γιατί είναι επίορκοι, αλλά γιατί είναι ΔΥ και θα απολυθούν. Γιατί δεν πα’ να είσαι και ο Γιανγκούλας ο αρχιληστής; Είσαι ΔΥ, είσαι τέκνο του συστήματος, είσαι εν δυνάμει βαστάζος της εξουσίας, είσαι δικός μας.

.

Αλήθεια, υπάρχει κανείς «εντός της υπηρεσίας» που να μην ήξερε τις δραστηριότητες της τριανδρίας στο Δήμο Θεσσαλονίκης; Υπάρχει περίπτωση να μην ήξεραν οι συνάδελφοι του παιδεραστή δάσκαλου τις δραστηριότητές του; Υπάρχει περίπτωση να αγνοούσε η οικεία εφορία ότι αγρότης της Βοιωτίας είχε στην κατοχή του 50.000 στρέμματα χωρίς τίτλους ιδιοκτησίας και έκοβε τιμολόγια 184.000.000 Ευρώ για να τσεπώνει το ΦΠΑ; Υπάρχει περίπτωση  να μην είχαν πάρει κάτι πρέφα οι προϊστάμενοι; Μίλησε κανείς εγκαίρως, ώστε η βλάβη να μην είναι μεγάλη; Τι ανοχή πρέπει να υπάρχει στην κοινωνία, τι σήψη, ώστε ένας ταμίας των 1.200Ε να κυκλοφορεί με Ferrari και να μην τρέχει τίποτα, ή ένας γυμναστής να βιντεοσκοπεί τα μαθητάκια που άλλαζαν στα αποδυτήρια και οι υπόλοιποι δάσκαλοι να κοιμούνται τις νύχτες;

.

Το ελληνικό δημόσιο δεν είναι άλλος πλανήτης. Είναι κομμάτι της κοινωνίας μας. Επίλεκτο, κλειστό, ευνοημένο, αλλά σαρξ εκ της σαρκός μας. Γι’ αυτό και δεν πρέπει να πειραχτεί, δεν πρέπει να αλλάξει.

.

Χρόνια τώρα προσπαθούν να μας πείσουν ότι οι ΔΥ στη χώρα μας δεν είναι πολλοί σε σχέση με το μέσο κοινοτικό όρο. Άλλοι πάλι εστιάζουν, όχι στο μέγεθος, αλλά στην ποιότητα. Το πρόβλημα, λένε, είναι η αποτελεσματικότητα, η ποιότητα των υπηρεσιών και εκεί πρέπει να ρίξουμε το βάρος.

.

.

Το ελληνικό δημόσιο είναι και μεγάλο και μη παραγωγικό. Και μέχρι να βρούμε τρόπο να το κάνουμε παραγωγικότερο, ας το μικρύνουμε. Εξάλλου, τώρα πια, ό,τι και να θέλουμε, δεν μπορούμε να το συντηρήσουμε. Γιατί το μέγεθος γίνεται πρόβλημα όταν εμπλέκεται με το κομματικό – συνδικαλιστικό σύστημα και τη γραφειοκρατία. Πολλοί οργανισμοί και διευθύνσεις, πολλές ΔΕΚΟ που λειτουργούν με τον ίδιο τρόπο, έστω και αν είναι εισηγμένες στο Χρηματιστήριο. Όσο πιο «παχύσαρκος» είναι ο οργανισμός, τόσο πιο δύσκολο να φτάσουν τα μηνύματα στην κεντρική διεύθυνση, τόσο πιο δύσκολος ο έλεγχος, τόσο πιο εύκολη η λούφα και η διαφθορά. Γιατί οι γραμματείες και οι περιφέρειες και οι διευθύνσεις, δεν έχουν ρόλο οργανωτή και ελεγκτή της δημόσιας διοίκησης. Κάθε άλλο. Ο ρόλος τους είναι να τα έχουν καλά με όλους και κυρίως με τους συνδικαλιστές, για να αναπαράγουν την εξουσία τους και μαζί με αυτήν και την εξουσία των πολιτικών μηχανισμών που τις εγκατέστησαν και τις προστατεύουν.

.

Η χαμηλή παραγωγικότητα δεν έχει να κάνει μόνο με την κακή οργάνωση, έχει να κάνει και με την ποιότητα και το είδος του προσωπικού. Οι περισσότεροι ΔΥ δεν επιλέχθηκαν για τη θέση στην οποία εργάζονται με ορθολογικά κριτήρια, σχετικά με το αντικείμενο της δουλειάς τους. Διορίστηκαν από το πελατειακό πολιτικό σύστημα με σκοπό, απλώς να βρουν μια δουλειά.

.

Η μονιμότητα και η «οργανικότητα» είναι επίσης ένας αρνητικός παράγοντας. Αν ξέρεις ότι ο μισθός σου δεν συνδέεται με τις επιδόσεις σου, η οργανική σου θέση είναι εξασφαλισμένη και ότι δεν πρόκειται να απολυθείς ποτέ, όσο άχρηστος και αν είσαι, όποια και αν είναι η συμπεριφορά σου, είναι προφανές ότι δεν έχεις κίνητρο να δουλέψεις σοβαρά. Σήμερα το δημόσιο δουλεύει, όσο δουλεύει, χάρη στον πατριωτισμό κάποιων υπαλλήλων του. Είναι αυτοί που πραγματικά σκίζονται για να καλύπτουν και τους ανεπαρκείς συναδέλφους τους και την ανεπάρκεια των δομών και είναι αυτοί τους οποίους οι συνδικαλιστές κοιτούν με μισό μάτι. Αυτοί που χαλάνε την πιάτσα. Οι «άρρωστοι», οι «σπασίκλες» οι «πατριώτες».

.

Ναι, το δημόσιο είναι πολύ μεγάλο, αν σκεφτούμε ότι για κάθε έναν που δουλεύει πραγματικά, υπάρχουν τρεις που κάθονται ή θέλουν αλλά δεν μπορούν, δεν ξέρουν. Και αυτό δεν διορθώνεται με άλλο τρόπο, παρά μόνο με απολύσεις μετά από αξιολόγηση και πρόσληψη του κατάλληλου πιστοποιημένου προσωπικού. Μπορεί να είναι σκληρό – και είναι, αλλά αν θέλουμε να φτιάξουμε δημόσια διοίκηση πρέπει να αλλάξουμε και οργανωτικό και διευθυντές και προσωπικό. Ριζική ανακαίνιση.

.

Η αποφυγή της απόλυσης των «επίορκων», δηλαδή όσων αποδεδειγμένα πιάστηκαν στα πράσα και καταδικάστηκαν από τα λεγόμενα υπηρεσιακά συμβούλια, είναι ζήτημα τιμής για το ελληνικό δημόσιο, για δύο βασικούς λόγους.

.

1. Αν απολυθούν 1.000 ή 2.000 έστω και επίορκοι, θα είναι η πρώτη μαζική απόλυση στο δημόσιο, που ψυχολογικά αλλά και πολιτικά θα ανοίξει το χορό των απολύσεων και άλλων, που ενδεχομένως προσελήφθησαν παράνομα ή δεν έχουν τίποτα να κάνουν, ή δεν μπορούν.

.

2. Η απόλυση των επίορκων ισοδυναμεί με εφαρμογή της αξιολόγησης και αξιοποίηση των αποτελεσμάτων της. Γιατί, τι να συζητήσουμε με τον παιδεραστή δάσκαλο, για παράδειγμα; Πώς διδάσκει την Ιστορία στην Γ΄ Δημοτικού; Και η αξιολόγηση δεν πρέπει να περάσει, όσο και αν μας πιέζουν οι τροϊκανοί.

.

Ο υπέρτατος και πραγματικός σκοπός του πολιτικού συστήματος, είναι να μη γίνει καμιά αξιολόγηση και καμιά απόλυση. Τα προεδρικά διατάγματα και τα νομοσχέδια που καταρτίζονται, είναι για τα μάτια της τρόικας. Το πολιτικό κόστος της πιθανής εφαρμογής τους θα είναι τεράστιο. Οκτακόσιες χιλιάδες ψυχές που αντιστοιχούν σε 1.500.000 ψηφοφόρους, στέκονται αυτή τη στιγμή με το δάκτυλο στη «σκανδάλη», για τα θέματα της αξιολόγησης και των απολύσεων. Αν θέλει ο Σαμαράς να παραδώσει τα κλειδιά της χώρας στο ΣΥΡΙΖΑ, ας τολμήσει και ας προχωρήσει, λένε καθημερινά στα δημοσιοϋπαλληλικά γραφεία όλης της χώρας. Συνεπώς, είναι πολύ αμφίβολο αν γίνει οποιαδήποτε πραγματική αξιολόγηση. Γιατί υπάρχει και η προσχηματική, η ανώδυνη, στην οποία θα καταφύγουν αν δουν ότι δεν μπορούν να την αποφύγουν. Θα βγουν όλοι επαρκείς και θα τελειώσει το πανηγύρι.

.

.

Μάταια περιμένω να βγει κάποιος από τους ταγούς του έθνους και να πει στο πόπολο ότι αν συνεχίζει να πληρώνει χαράτσια, αν τον σκίζει η φορολογία και ο ΦΠΑ, αν το δημόσιο έχει πλεονάσματα γιατί δεν πληρώνει τους προμηθευτές του, όλα αυτά συμβαίνουν για να συντηρεί τον αντιπαραγωγικό και σπάταλο δημόσιο τομέα του κράτους. Τη γραφειοκρατία, τη σπατάλη, την πολυνομία, την ασχετοσύνη και τη διαφθορά.

.

.

Η Αριστερά έχει και αυτή ευθύνη για την κατάσταση του δημόσιου τομέα. Όχι γιατί κυβέρνησε, αλλά γιατί ανέχθηκε, γιατί πετάει τη μπάλα στην εξέδρα, γιατί το μεγαλύτερο μέρος της δεν θέλει την αξιολόγηση, γιατί κάνει τα στραβά μάτια. Γιατί στο όνομα του λαϊκισμού της, προδίδει την υπέρτατη αποστολή της, να προστατεύει τους πολίτες από τις αυθαιρεσίες της καπιταλιστικής εξουσίας. Και πρέπει τιμή σε όσους πολίτες, αριστερούς και μη, αντιμάχονται αυτόν το λαϊκισμό.

.