Ο Ναι μεν, Αλλάς

Γιώργος Λιγνός 14 Σεπ 2023

Το φετινό καλοκαίρι ήταν πλούσιο σε δυσάρεστα γεγονότα. Πονέσαμε βλέποντας την καταστροφή τουμοναδικούδάσουςτης Δαδιάς.

Θυμώσαμε  όταν είδαμε τις φλόγες να απειλούν το στρατόπεδο της Αγχιάλου. Είναι δυνατόν, σκεφτήκαμε, ο Στρατός να πιάνεται απροετοίμαστος;

Σοκαριστήκαμε με τη εγκληματική συμπεριφορά μελών του πληρώματος του BlueHorizon που είχε σαν αποτέλεσμα τον τραγικό θάνατο ενός συμπολίτη μας  μέσα στο λιμάνι του Πειραιά.

Και τέλος  αισθανθήκαμε δέος από τα ακραία καιρικά φαινόμενα που έπληξαν την χώρα μας και ιδιαίτερα τον Θεσσαλικό κάμπο.

Κι όπως  ήταν φυσικό για κάθε  ένα από αυτά τα γεγονότα, που με τη σειρά του αναλύεται σε άλλα μικρότερα, διατυπώθηκαν ερωτήματα, απορίες κριτικές έως και καταγγελίες ανάλογα με το ποιος και γιατιτα έλεγε.

Τα επιστημονικά δεδομένα  παραβλέπονται με μεγάλη ευκολία. Ακόμα και την εξαιρετική συνέντευξη του ακαδημαικου Χρήστου Ζερεφού  Καθηγητή Φυσικής της Ατμόσφαιρας  κάποιοι την διαβάσανε με  τα γυαλιά της κομματικής ή ιδεολογικής στόχευσης.

Μόνιμη επωδός  η ανεπάρκεια του  κράτους,η οποία κουμπώνει με την κεκτημένη ταχύτητα της καταγγελίας από τα περισσότερα ΜέσαμαζικήςΕνημέρωσης. Γιατί δεν εκκενώθηκε ο κάμποςρώτησαν κάποιοι αρθογράφοι.Θυμίζω ότι η έκτασή του είναι 5.100 τετραγωνικά χιλιόμετρα.Η ερώτηση εμπεριέχει και την κατηγορίαλοιπόν.

Έτσι δεν εκπλήσσει ότι δεν έχουμε  παρακολουθήσει  σοβαρές συζητήσεις στηριγμένες  σε  δεδομένα και αντικειμενικά γεγονότα.

Στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, που είναι η άλληπλευρά της δημόσιαςσφαίρας  οι αντιπαραθέσεις είναι πιο έντονες.  Εκεί όμως είναι μάταιονα προσπαθείς να συζητήσεις με βάση τα στοιχεία.

Σχεδόν πάντα θα πέσεις πάνω σε έναν εκπρόσωπο του Ναι, μεν αλλά. Είναι αυτή η ειδική κατηγορία συνομιλητή που υποτίθεται εξετάζει αυτό που του λες.

 Όμως ο«ναι μεν αλλάς», ας τον αποκαλέσουμε έτσι,βασικά δεν θέλει να συζητήσει.  Κρύβεται πίσω από το ΝΑΙ,   που υποτίθεται δείχνει συμφωνία ή κατανόηση. Λέει το ΝΑΙ και καραδοκεί. Σε περιμένει στην γωνία  να σου γκρεμίσει το επιχείρημα που έχεις χρησιμοποιήσει.

Κι αν αυτό που του λες είναι μια πληροφορία ή γεγονός θα ψάξει να βρει κάτι για να αμφισβητήσει την εγκυρότητά του.

Ο ναιμεναλλάςείναι ανεξάντλητος. Μπορεί να επικαλεστεί οτιδήποτε. Ο στόχος του δεν είναι να συζητήσει. Ηδονίζεται να γκρινιάζει και να  καταγγέλειστραπατσάροντας κάθε έννοια κοινής λογικής.

Αγαπάει το δράμα και την υποκριτική περίσκεψη. Κινείται με ευχαρίστηση στα χωράφια της δήθενηθικής ευθύνης. Βλέπετε η ηθική ευθύνη δεν είναι μετρήσιμο μέγεθος και η επίκλησή της  στοχεύει στο συναίσθημα.  

Και για ναμην παρεξηγηθώ είμαι ο τελευταίος που θα ισχυριστώ ότι  με τέτοιαγεγονόταδεν ερχόμαστε αντιμέτωποι με την έννοια της ηθικής ευθύνης. Όταν όμως η επίκλησή της συνοδεύεται από δραματικές φράσεις, αφορισμούς όπως  ντρέπομαι, αγανακτώ,  μας διοικούνάχρηστοι και άλλατέτοια,  τότε δεν υπηρετείται η έννοια της ηθικής. Αντίθετα  μέσω του δράματος  υπηρετείται η  παγίδευση του  αναγνώστη στην   άποψη του ναιμεναλλά.

Με άλλα λόγια η χρήση του ΝΑΙ ΜΕΝ ΑΛΛΑ είναι ένα  ρητορικό τέχνασμα.

Και μπορεί μεν οι  εναντιωματικές προτάσεις να  μας βοηθάνε  να εκφράσουμε την πολυπλοκότητα πολλών καταστάσεων  συμβάλλοντας στην σφαιρική αντίληψή τους,ώστε  μέσα από τη συζήτηση να κερδίσουν κάτι οι συζητητές,  εδώ όμως η εναντίωση ακυρώνει την ιδέα της διαλογικής συζήτησης.

Και κάτι ακόμα.  Οναιμεναλλάς είναι ένας από τους πιο κοινούς ανθρωπότυπους του ψηφιακού χωριού. Μάθετε να τοναποφεύγετε αν θέλετε  να διαφυλάξετε την ηρεμία σας. Κι αν σας κατηγορήσουν για αντιδημοκρατική συμπεριφορά λόγω της άρνησής σας  μην μπείτε στον κόπο  να απαντήσετε εξηγώντας. Δεν θα το μετανιώσετε.