Είχε μια γνήσια ελληνική ψυχή», άκουσα να λέει η ανακοίνωση κάποιου κόμματος για τον Μουστακί που πέθανε, «και τον αποχαιρετούμε όχι σαν μέτοικο αλλά σαν γνήσιο έλληνα καλλιτέχνη», συμπλήρωνε. Πάω να δακρύσω για το μουσικό που τόσες φορές τραγούδησα, και μου στεγνώνει το δάκρυ. Μην πιάσω και να γελάω νευρικά. Θυμάμαι που έλεγε στην αυτοβιογραφία του για το πώς παράτησαν τα ελληνικά που μιλούσαν στην οικογένεια και το έριξαν στα ιταλικά: Ζούσαν στην Αλεξάνδρεια. Κάποια μικρή της οικογένειας που δεν μιλούσε καθόλου και τη θεωρούσαν βουβή, θεία του ή ανιψιά, δεν θυμάμαι, άρχισε ξαφνικά να μιλά ιταλικά. Κανείς δεν κατάλαβε γιατί, πού είχε μάθει τα ιταλικά και γιατί τα προτίμησε, αλλά αμέσως όλη η οικογένεια το γύρισε στα ιταλικά για να μην απομονωθεί η πρώην άλαλη που είχε διαλέξει τη γλώσσα του Δάντη.
Σαν μέτοικο γιατί πειράζει να τον αποχαιρετήσουν; Έχουμε ένα θεματάκι με τους μέτοικους, όπως και να το κάνεις. Φταίνε και οι αρχαίοι ημών πρόγονοι, έβαζαν κι αυτοί περιορισμούς στους μετοίκους. Δεν τους εκτιμούσαν και πολύ. Κι αφού είμαστε απευθείας και άνευ μεσαζόντων απογόνοί τους δεν γίνεται να κάνουμε κάτι διαφορετικό. Το καταλαβαίνετε αυτό, έτσι;
Έλα όμως που ο Μουστακί ήταν μέτοικος πρωτίστως; Γιατί του αρνείσαι τον τίτλο που τον έκανε διάσημο; Μέτοικος σε μια εποχή που οι μέτοικοι δεν ήταν πολίτες με λιγότερα δικαιώματα, όπως στην αρχαία Αθήνα, αλλά παιδιά ανθρώπων που είχαν ταλαιπωρηθεί απο εκτοπισμούς και υποχρεωτικές μετακινήσεις, εβραίων που μετακινήθηκαν και ξαναμετακινήθηκαν, γεννημένα σε εποχή ειρηνική και ικανά να απολαύσουν πια την ελευθερία των μετακινήσεων. Μέτοικος και περιπλανώμενος Ιουδαίος, όπως λέει στο τραγούδι του, εμμονικά προσκολημμένος στην ελευθερία του.
Στο βιβλίο, που είχε γράψει χρόνια πριν, δεν έκανε άλλο από το να αραδιάζει ερωτικές κατακτήσεις και πάθη. Κάθε φορά τρελός από έρωτα, έγραφε υπέροχα τραγούδια, ύστερα κάπως ξεθώριαζε το πράγμα, αλλά δεν καταλάβαινε ο αναγνώστης το γιατί, ούτε κι ο ίδιος μπορεί να το καταλάβαινε. Μισή σελίδα μετά το πάθος που τον ενέπνεε να γράφει μουσική, είχε φύγει γι? αλλού. Σε λίγο ερωτευόταν πάλι, παθιασμένα και μοναδικά, υπήρχε δε περίπτωση να γράψει καινούριο τραγούδι.
Μέτοικος λοιπόν, με τον πόνο και τη χαρά που οι περιπλανώμενοι απολαμβάνουν. Ακαταμάχητος, ταλαντούχος, όμορφος, και άπιαστος. Δεν είναι τόσο τρομερό. Μπορεί να έχει κι άλλους γύρω μας, εμπνευσμένους, εξωτικούς, παράξενους, γοητευτικούς, που θα ήταν ευχαριστημένοι να τους δεχτείς σαν μέτοικους, μπορεί να δώσουν κάτι εξίσου σημαντικό κάποτε. Δεν χρειάζεται καν γνησιότης καταγωγής. Μπορεί να έχουν άλλες γνησιότητες, πιο ενδιαφέρουσες.