Βράδυ της 6ης Ιανουαρίου 2021. Παρακολουθώ την εισβολή στο Καπιτώλιο, την καρδιά της αμερικανικής δημοκρατίας. Βλέπω τις κρεμάλες που έχουν στηθεί, προφανώς για να απαγχονίσουν τους προδότες βουλευτές που έκλεψαν την εκλογική νίκη από τον Τραμπ. Παρατηρώ με απόγνωση τον ακροδεξιό όχλο, αλλά και καλοστεκούμενους Ρεπουμπλικανούς, να καταλαμβάνουν το κτίριο του Καπιτωλίου.
Ο συνειρμός είναι αναπόφευκτος. Κρεμάλες είχαμε δει και στην Ελλάδα, απέναντι από το Κοινοβούλιο, την εποχή των αγανακτισμένων. Κραυγές «να καεί το μπ@ρδέλο η Βουλή» ακούγαμε για χρόνια στις πορείες των αναρχικών αλλά και στις κινητοποιήσεις των ακροδεξιών. Επίθεση στο ελληνικό Κοινοβούλιο έγινε από αριστεροδέξιο όχλο στις 5 Μαΐου 2010. Γράφω αυτή την ημερομηνία και μου είναι αδύνατο να ξεχάσω τι συνέβη εκείνη την ημέρα μπροστά από τη Marfin που κόστισε 4 ζωές. Ενα συμβάν που πολλοί θέλουν να το ξεχάσουμε, να μη γίνει Γεγονός και συλλογικό τραύμα. Οπως θέλουν να ξεχάσουμε και τη ματαίωση της παρέλασης στη Θεσσαλονίκη την 27η Οκτωβρίου 2011 στην οποία πρωτοστάτησαν στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ, ή τους Μακεδονομάχους που παραλίγο να λιντσάρουν τον Γιάννη Μπουτάρη.
Πέρα από τις όποιες διαφορές υπάρχει μια εμβληματική συνάφεια, μια κόκκινη κλωστή, ανάμεσα στα γεγονότα της 6ης Ιανουαρίου 2021 και της 5ης Μαΐου 2010. Πρόκειται για τη μετωπική σύγκρουση ανάμεσα στη Δημοκρατία και τους ποικιλόχρωμους εχθρούς της. Οι επιτιθέμενοι είχαν αυτοεξαιρεθεί από οποιαδήποτε κοινωνική σύμβαση. Εκαναν πράξη το σύνθημα, που εκφράστηκε αργότερα, «ή εμείς ή αυτοί». Πίστευαν ότι «ή τους τελειώνουμε ή μας τελειώνουν». Η Δημοκρατία στο μυαλό τους ήταν ένα είδος Φαρ Ουέστ. Οποιος τραβήξει πρώτος το πιστόλι.
Πρόκειται για ένα φαινόμενο που υπερβαίνει τον κλασικό λαϊκισμό, που συνήθως δεν παίρνει βίαιες μορφές. Ομως ο λαϊκισμός κάνει, συνειδητά ή ασυνείδητα, κάτι πολύ χειρότερο από τον συνήθη μανιχαϊσμό του διαχωρισμού ανάμεσα στον «αγνό λαό» και τις «διεφθαρμένες ελίτ». Εκπέμπει τον λόγο του μίσους, που προετοιμάζει το έδαφος για τη χρήση βίας που φτάνει μέχρι και την απόπειρα κατάλυσης της δημοκρατίας. Τίποτα δεν τεκμηριώνει καλύτερα αυτόν τον ισχυρισμό για την υλική δύναμη του hate speech από το εξαίρετο σκίτσο του Δημήτρη Χαντζόπουλου («Η Καθημερινή» 16 Ιανουαρίου 2021) που δείχνει τον Τραμπ να εμέσει και να εκβάλλει από το στόμα του τους αλλόφρονες που επιτέθηκαν στο Καπιτώλιο. Στη χώρα αυτή βιώσαμε τραυματικά τον λόγο του μίσους στα χρόνια της κρίσης. Τον εξέφρασαν και η Ακρα Δεξιά και η Ακρα Αριστερά. Οι μνήμες μας είναι τραυματικές. Δεν πρέπει να ξεχάσουμε.
Ακριβώς για αυτόν τον λόγο είναι λάθος να περιγράφουμε τα γεγονότα στις ΗΠΑ ή στην Ελλάδα, που προαναφέραμε, ως απλό λαϊκισμό. Είναι η σκωληκοειδής απόφυσή του, ο μετασχηματισμός της ρητορικής του μίσους σε πράξη, ακροδεξιά ή ακροαριστερή. Είναι η στιγμή του μετασχηματισμού του ριζοσπαστισμού σε εξτρεμισμό.
Παραδόξως, υπάρχουν κάποιοι που υποστηρίζουν ότι ο πολιτικός τους χώρος έχει ανοσία στα φαινόμενα αυτά, τα οποία κατονομάζουν ως «φασιστικά» και ξεμπερδεύουν. Πρόκειται για τον «κάλπικο αντιφασισμό όσων βλέπουν παντού φασισμό, εκτός από τη δική τους επικράτεια», όπως εύστοχα έγραψε ο Νικόλας Σεβαστάκης. Είναι ο ίδιος τρόπος σκέψης που διαχωρίζει τη βία σε καλή, εάν είναι δική μας, και σε κακή, αν προέρχεται από τους αντιπάλους μας
Πηγή: www.tanea.gr