Ο κομφουκιανός αυτοκράτορας της Κίνας και ο νέος Τσάρος της Ρωσίας

Οντίν Λιναρδάτου 23 Μαρ 2018

Τι είναι αυτό που η Δύση δεν μπορεί να κατανοήσει για τον Σι Τζιπίνγκ και για τον Βλαντιμίρ Πούτιν;

Τόσο ο πρόεδρος της Κίνας όσο και ρώσος ομόλογος του όταν ανέλαβαν τα ηνία των χωρών τους προχώρησαν σε μεγάλες οικονομικές μεταρρυθμίσεις που άλλαξαν την εικόνα αυτών των κρατών αλλά και την καθημερινότητα των πολιτών τους.

Πως λοιπόν αυτοί οι δύο ηγέτες που εφάρμοσαν με “θρησκευτική “ ευλάβεια πολλές και σημαντικές  διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις μετατράπηκαν ο ένας σε κονφουκιανό αυτοκράτορα και ο άλλος σε τσάρο;

Ίσως πολλοί να το έχουν ξεχάσει αλλά όταν ο Βλαντιμίρ Πούτιν έγινε πρόεδρος το 2000 η Ρωσία βρισκόταν σε δεινή οικονομική κατάσταση . O Πούτιν προχώρησε σε ριζική αναδιάρθρωση της ρωσικής οικονομίας εφαρμόζοντας έναν ενιαίο  φορολογικό συντελεστή και ανοίγοντας τη Ρωσία στο έξω κόσμο.

Αυτό που δήλωνε τότε δημοσίως και ιδιωτικώς είναι πως στόχος του είναι να κάνει τη Ρωσία να αισθάνεται σαν ένα κανονικό ευρωπαϊκό κράτος .

Στα τέλη του 2010 , εξαιτίας φυσικά και των υψηλών τιμών του πετρελαίου,  το κατα κεφαλήν εισόδημα των Ρώσων τετραπλασιάστηκε και ξεπέρασε τα 11.000 δολάρια.

Εκείνη την εποχή η Ρωσία ήταν πια μία χώρα μεσαίων εισοδημάτων και είχε έρθει η ώρα  να κάνει το δεύτερο μεγάλο άλμα προς την ανάπτυξη και να αρχίσει σταδιακά να αποδεσμεύεται από την εξάρτηση της από το πετρέλαιο .

Το πετρέλαιο βέβαια της είχε αποφέρει έσοδα 1.5 τρισεκατομμύρια δολάρια την περασμένη δεκαετία  αλλά τώρα είχε έρθει η ώρα να υπάρξουν νέες δυναμικές επενδύσεις  και νεοσύστατες  ιδιωτικές εταιρείες  να αντικαταστήσουν σιγά σιγά τους κρατικούς κολοσσούς πετρελαίου και φυσικού αερίου  που παραπαίαν .

Όμως ο  Πούτιν  άλλαξε και από μεταρρυθμιστής της οικονομίας έγινε ένας  υπερεθνικιστής πρόεδρος . Και η διεθνής κοινότητα άρχισε να φοβάται ότι ο ρώσος πρόεδρος ήταν έτοιμος και για έναν νέο ψυχρό πόλεμο .

Τώρα πια η Δύση τον βλέπει ως έναν   ηγέτη έτοιμο να παίξει επικίνδυνα , προκλητικά γεωπολιτικά παιχνίδια στέλνοντας εν κρυπτώ στρατιώτες να εισβάλουν στην Ουκρανία και χρησιμοποιώντας με επιτυχία τρολ του διαδικτύου για να επηρεάσουν τις εκλογές στις Ηνωμένες Πολιτείες αλλά και σε κράτη της Ευρώπης.

Η απόλυτη μετάλλαξη.

Ο Βλαντιμίρ Πούτιν ακολούθησε μετά το 2010 την αντίθετη οικονομική πολιτική από όλες τις άλλες αναδυόμενες οικονομίες.

Μείωσε τις δημόσιες δαπάνες με στόχο τη μείωση του ελλείμματος και για να πληρώσει τα εκατοντάδες δισεκατομμύρια δολάρια του εξωτερικού χρέους. Επίσης δεν μείωσε τα επιτόκια για να τονώσει την ανάπτυξη αλλά τα αύξησε για να μειώσει τον πληθωρισμό.

Και σε μεγάλο βαθμό τα κατάφερε να χτίσει το “φρούριο “ Ρωσία. Το χρέος της Ρωσίας δεν ξεπερνά το 15% του ΑΕΠ και το Κρεμλίνο δεν είναι πλέον τόσο ευάλωτο στις εξωτερικές οικονομικές παρεμβάσεις. Ο πληθωρισμός είναι κάτω από 3% από 15% που ήταν το 2015 .

Και οι Ρώσοι νιώθουν σιγουριά με τον νέο “ τσάρο “τους.

Τι θα κάνει όμως τα επόμενα έξι χρόνια;  Αναλυτές βάζουν στοιχήματα και υποστηρίζουν πως αν επιστρέψει με ένα μαγικό τρόπο ο μεταρρυθμιστής Πούτιν των πρώτων χρόνων τότε η Ρωσία έχει πραγματικά πολλές πιθανότητες να εξελιχθεί σε μία αληθινή  παγκόσμια οικονομική δύναμη.

Τον ίδιο δρόμο με τον Βλαντιμίρ Πούτιν έχει ακολουθήσει ο κινέζος πρόεδρος Σι Τζιπίνγκ. Και εκείνος μεταμόρφωσε την κινεζική οικονομία.

Το 2013 αποφάσισε πως ήρθε η ώρα να αλλάξει το οικονομικό μοντέλο της Κίνας. Να εγκαταλείψει τους τρελούς ρυθμούς ανάπτυξης που βασίζονταν στα φτηνά εργατικά χέρια και στις εξαγωγές φτηνών προϊόντων και να επικεντρωθεί στην εσωτερική ζήτηση , στην παροχή υπηρεσιών και στη σταδιακή αντικατάσταση των κρατικών επιχειρήσεων από μία νέα γενιά ιδιωτικών εταιρειών όπως είναι η Alibaba. Αυτή η αλλαγή οδήγησε την Κίνα σε μικρότερους ρυθμούς ανάπτυξης αλλά την έκανε οικονομικά πιο ισχυρή και έδωσε τη ψευδή εντύπωση στη Δύση πως  ο κινέζος  πρόεδρος θα επιδίωκε να συνεχίσει στο δρόμο του φιλελευθερισμού τηρώντας το διεθνές δίκαιο .

Δεν συνέβη όμως αυτό . Μόλις ο Σι ένιωσε πως η οικονομική πρόοδος αποτελεί κίνδυνο για τον ίδιο και μπορεί να χάσει τον έλεγχο  της χώρας και του κόμματος πήρε τα μέτρα του.

Και η τελευταία απόφαση του Εθνικού Λαϊκού Κογκρέσου της Κίνας που καταργεί το όριο παραμονής του προέδρου στη θέση του καταδεικνύει ότι ο Σι γίνεται ο νέος κομφουκιανός αυτοκράτορας της Κίνας , ένας αυτοκράτορας που διοικεί με σιδηρά πυγμή το Μαρξιστικό -Λενινιστικό κόμμα μιας επιλεκτικά καπιταλιστικής χώρας που έχει τη φιλοδοξία να κάνει την Κίνα μία από τις ισχυρότερες παγκόσμιες οικονομικές δυνάμεις.