Ο κ. Σόιμπλε και η «κολοκυθιά»

Χριστίνα Πουλίδου 19 Μαρ 2013

Η «κολοκυθιά» είναι ένα παιχνίδι που παίζεται συχνά στα ηγετικά κλιμάκια της Ε.Ε. Από την ημέρα της κρίσης, η τεχνική του παιχνιδιού έχει απογειωθεί – εκπρόσωποι χωρών της ευρωζώνης, της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας παίζουν πάσες με την «καυτή πατάτα». Όλοι μαζί τα συμφωνήσαμε, είναι η αφετηρία, αλλά «γιατί να δώσω εγώ τα λεφτά, να τα δώσει ο διπλανός μου», «και γιατί εγώ», λέει ο επόμενος στο γαϊτανάκι, «κατάλληλος είναι ο παραδιπλανός μου». Κι έτσι ο χρόνος περνά, η καυτή πατάτα έχει -στο μεταξύ- κρυώσει γιατί το καζάνι γεννά νέες «καυτές πατάτες» και όλοι έχουν γίνει δεξιοτέχνες στην απόσειση ευθυνών.

Χτες, στην υπόθεση της Κύπρου, είδαμε άλλη μια εφαρμογή του παιχνιδιού από τον μεγάλο δεξιοτέχνη, τον μετρ της κολοκυθιάς, Βόλφγκανγκ Σόιμπλε. «Γιατί να φταίμε εμείς για το σχέδιο που αποφασίστηκε στο Εurogroup», είπε ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών, ανοίγοντας εντυπωσιακά τη βεντάλια: «…και να μην φταίει η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα ή η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ή η κυβέρνηση της Κύπρου;». «Και γιατί να ?μαστε εμείς που φέρουμε την ευθύνη;», απάντησε αμέσως ο συμπατριώτης του, πλην όμως σοσιαλδημοκράτης, Γιεργκ Άσμουσεν (της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας) «εμείς ορίσαμε το ποσό 5.8 δισ. ευρώ. Για την τελική συμφωνία, γιατί να μη φταίει το Εurogroup;». «Και γιατί να φταίμε εμείς;», απάντησε -επίσης ευσχήμως- η Επιτροπή, «άλλοι είναι οι εντολοδόχοι μας. Εμείς είμαστε έτοιμοι να σχεδιάσουμε μιαν άλλη συμφωνία, αν μας ζητηθεί», ενώ η κυβέρνηση της Κύπρου τελευταία στη σειρά, ως παθούσα, έμεινε με την καυτή πατάτα στα χέρια και δεν είχε παραδιπλανό να συνεχίσει την κολοκυθιά – «εμείς παραλάβαμε ένα τελεσίγραφο», είπε απλά…

Φυσικά, εύκολα μπορεί να αποδώσει κάποιος στις προεκλογικές σκοπιμότητες το κίνητρο που υπαγόρευσε στον Σόιμπλε μια τέτοια στάση. Δεν είναι, όμως, μόνον αυτό. Ακόμη κι όταν δεν υπήρχαν εκλογές ενόψει, ο κ.Σόιμπλε έριχνε πρώτα μια ρουκέτα κι έπειτα ακολουθούσε την τακτική της σουπιάς, που εκσφενδονίζει το μελάνι της, θολώνοντας το τοπίο. Όταν ο κ. Σόιμπλε, στα καθ? ημάς, είχε μιλήσει για τον «Γερμανό επίτροπο», για την ανάγκη αναβολής των εκλογών, για την ικανότητα της ευρωζώνης να αντέξει την έξοδο της Ελλάδας απ΄ αυτήν, στον επόμενο τόνο άλλαζε την ατζέντα κι άφηνε τα λόγια του να πλανώνται ως απειλή, που δεν προωθείται, ούτε όμως αποσύρεται. Ταυτόχρονα, ποτέ δεν αναζήτησε συμμάχους – αντίθετα πολιτεύθηκε πάντα συγκρουσιακά, επιρρίπτοντας ευθύνες επί δικαίων και αδίκων. Κι επειδή ο κ. Σόιμπλε ως εκ της θέσης του είναι κομβικό πρόσωπο στο ευρωπαϊκό ηγετικό δυναμικό, η στάση του έχει ένα ειδικό βάρος που προκαλεί μεγάλο αντίκτυπο στις αγορές, αλλά και στις κοινωνίες. Ο ίδιος μοιάζει να ενδιαφέρεται αποκλειστικά για τη γερμανική κοινωνία, ως homo europeo, όμως, αξιολογείται από όλες τις ευρωπαϊκές κοινωνίες. Και επειδή εκλογές έχει μεν η Γερμανία, αλλά επίσης ζυγώνουν και οι ευρωεκλογές, η «κολοκυθιά» είναι το λάθος μήνυμα προς τους Ευρωπαίους πολίτες. Πολιτικοί που σπρώχνουν τις ευθύνες δεξιά κι αριστερά, που καρφώνουν στους άλλους επίμαχες αποφάσεις και που λειτουργούν ως μοναχικοί λύκοι, δεν δίνουν αίσθημα ασφάλειας κι εμπιστοσύνης στις κοινωνίες. Αντίθετα, κάποιους πολίτες ωθούν στη ριζοσπαστικοποίηση και κάποιους άλλους στην αποχή. Βασικά, όμως, ακυρώνουν την αρχέγονη έννοια του κύρους που έχει ο πολιτικός και που συναρτάται με την υπευθυνότητα, τη συλλογικότητα, την μπέσα.