Καθώς η αγωνία για την εκταμίευση της «δόσης» του δανείου από τους εταίρους και δανειστές μας φαίνεται να υποχωρεί, είναι απόλυτα αναγκαίο να ανοίξει η δημόσια συζήτηση για την αναπτυξιακή προοπτική της χώρας μας από την οποία εξαρτάται και η βιωσιμότητα του χρέους της.

Προφανώς, η επιστροφή στο παρελθόν όπου η τροφοδότηση της εγχώριας ζήτησης κυρίως για κατανάλωση γινόταν με την αύξηση των αμοιβών χωρίς συσχέτιση με την παραγωγικότητα και στηριζόταν στο άφθονο και φθηνό δανεικό χρήμα δεν μπορεί και δεν πρέπει να επανέλθει.

Από την άλλη πλευρά αν συνεχισθεί η σημερινή πολιτική αφαίμαξης κάθε «σταγόνας» ρευστότητας μέσω της δραστικής περικοπής των αμοιβών της εργασίας της πιστωτικής ασφυξίας και της αύξησης της φορολογίας στα μεσαία κυρίως εισοδηματικά στρώματα (μισθωτοί δημοσίου-ιδιωτικού τομέα κά), η μόνη ελπίδα ανάπτυξης που διαφαίνεται είναι μέσω της ζήτησης για ιδιωτικές επενδύσεις και εξαγωγές.

Όμως, αυτή η αναπτυξιακή προοπτική χρειάζεται μια σειρά από προϋποθέσεις οι οποίες συμπυκνώνονται στην «περίφημη» έννοια της διεθνούς ανταγωνιστικότητας, με την οποία δυστυχώς μικρή σχέση έχει η Ελλάδα.

Η χρηστή και αποτελεσματική διοίκηση, η σταθερότητα του φορολογικού πλαισίου, η εμπιστοσύνη του τραπεζικού συστήματος στην επιχειρηματικότητα, η κατάλληλη εκπαίδευση και κατάρτιση του ανθρώπινου δυναμικού, η εισαγωγή τεχνολογικών και οργανωτικών καινοτομιών στις επιχειρήσεις κά αποτελούν ζητούμενα για τη χώρα μας, η οποία χάνει συνεχώς θέσεις στη διεθνή κατάταξη ανταγωνιστικότητας.

Η εμμονή στη μείωση του κόστους εργασίας δεν μπορεί να αντισταθμίσει τη δυσκολία βελτίωσης της παραγωγικότητας των συντελεστών της παραγωγής γιατί λείπουν τα βασικά στοιχεία που ήδη αναφέρθηκαν. Η τεράστια ποσότητα ενέργειας που απαιτείται για να παραχθεί ελάχιστο έργο είναι κοινός τόπος στη χώρα μας και δείχνει το μέγεθος του προβλήματος της ελληνικής κοινωνίας συνολικά.

Με βάση τα παραπάνω, οι προσπάθειες ανάπτυξης πρέπει να επικεντρώνονται κατά προτεραιότητα εκεί όπου η χώρα μας μπορεί ευκολότερα να αποκτήσει ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα λόγω της ιστορίας και της γεωγραφίας της. Σε τομείς και κλάδους δηλαδή όπως, η ποιότητα ζωής (τουρισμός και γεωργία) το φυσικό περιβάλλον (εναλλακτικές μορφές ενέργειας και ορυκτός πλούτος) και οι μεταφορές (ναυτιλία).

Ο Ναπολέων Μαραβέγιας είναι Καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών, Πρώην Υπουργός