Ο επικίνδυνος κύριος Τραμπ

Οντίν Λιναρδάτου 15 Μαϊ 2018

O Ντόναλντ Τράμπ αποδεικνύεται εξαιρετικά  επικίνδυνος για την παγκόσμια ειρήνη.

Η απόφαση του να αποσύρει τις Ηνωμένες Πολιτείες από την πυρηνική  συμφωνία με το Ιράν ανοίγει τον ασκό του Αιόλου στην πολύπαθη περιοχή της Μέσης Ανατολής .

Και το κρίσιμο ερώτημα που τίθεται τώρα είναι τι θα κάνει η Ευρώπη, η Κίνα και η Ρωσία.

Ναι, προς το παρόν όλα τα εμπλεκόμενα μέρη εκφράζουν με σαφήνεια την πρόθεση τους να κρατήσουν ζωντανή τη συμφωνία όμως αυτό δεν θα είναι τόσο εύκολο.

Η γλώσσα που χρησιμοποίησε ο Ντόναλντ Τράμπ ήταν πολύ σκληρή και απειλητική. Και αν η Βρετανία, η Γαλλία και η Γερμανία επιμείνουν μέχρι τέλους  στην τήρηση της συμφωνίας αυτό θα τους οδηγήσει σε τροχιά σύγκρουσης όχι μόνο με τις ΗΠΑ αλλά και με τους παραδοσιακούς τους συμμάχους , το Ισραήλ και τη Σαουδική Αραβία.

Είναι σαφές πως η ΕΕ περίμενε την απόφαση Τραμπ για αυτό και είχε κληθεί στις Βρυξέλλες ο αναπληρωτής υπουργός εξωτερικών του Ιράν  Αμπάς Αράγκχι με στόχο να τον καθησυχάσουν και να τον διαβεβαιώσουν πως όσο η Τεχεράνη τηρεί τις υποχρεώσεις που απορρέουν από τη συμφωνία δεν έχει τίποτα να φοβάται.

Είναι όμως έτσι; Έχει τη δύναμη και το σθένος η Ευρώπη να πάει κόντρα στις Ηνωμένες Πολιτείες;  Και ποιες θα είναι οι συνέπειες για την παγκόσμια ισορροπία αν διαλυθεί η συμμαχία ΕΕ- ΗΠΑ; Είναι βέβαιο πως αν συμβεί αυτό κερδισμένη θα βγει η Ρωσία και σε δεύτερο πλάνο η Κίνα . Αν στο Συμβούλιο Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών συγκρουστεί ανοιχτά η Ευρώπη με την Αμερική η μόνη που θα ωφεληθεί θα είναι η Ρωσία .

Το πρώτο πρόβλημα που θα αντιμετωπίσει η ΕΕ είναι η επιβολή των αυστηρών κυρώσεων που θα επιβάλλει η Αμερική καταρχήν  στις εταιρείες της. Ουσιαστικά θα απαγορεύσει στις εταιρείες αμερικανικών συμφερόντων να συνεχίσουν τις επενδύσεις τους στο Ιράν και να εμπορεύονται το πετρέλαιο του συνεργαζόμενες με την κεντρική τράπεζα του Ιραν.

Ως εδώ όλα φαίνονται σχετικά καλά . Το πιθανότερο όμως είναι επειδή ζούμε σε μία παγκοσμιοποιημένη οικονομία να εμπλακούν και οι ευρωπαϊκές εταιρείες στη διαδικασία των κυρώσεων.

Αυτό είχε συμβεί και στο παρελθόν αναγκάζοντας την Ευρώπη να περάσει ειδική νομοθεσία η οποία καθιστούσε τις αμερικανικές κυρώσεις εναντίον ευρωπαϊκών εταιρειών που συνέχιζαν να συνεργάζονται με το Ιράν και τη Λιβύη άκυρες.

Αυτό είχε συμβεί το 1996 όταν το αμερικανικό Κογκρέσο , εξοργίζοντας  τους Ευρωπαίους,  πέρασε νόμο που επέκτεινε τις κυρώσεις εναντίον του Ιράν και της Λιβύης και στις ξένες εταιρείες.

Και σήμερα η ΕΕ έχει ακόμα περισσότερα μέσα να ασκήσει πίεση στις ΗΠΑ. Τότε, όπως λέει, ο πρώην συνεργάτης του Μπαράκ Ομπάμα  Τόνι Μπλίνκεν η Ουάσιγκτον είχε αναγκαστεί να υποχωρήσει .

Η Ευρώπη και αυτή τη φορά δεν θα υποχωρήσει εύκολα .

Ήδη ο γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν  , που είδε ότι η επιχείρηση γοητείας του προς τον Τραμπ  απέτυχε οικτρά , σκοπεύει να τηλεφωνήσει  στον ιρανό ομόλογό του Χασάν Ροχανί για να του μεταφέρει τη θέληση  της Γαλλίας , της Γερμανίας και του Ηνωμένου Βασιλείου  να παραμείνουν στη συμφωνία.

Ας μην ξεχνάμε πως η Γαλλία έχει σημαντικά οικονομικά συμφέροντα στο Ιράν ή για να το θέσουμε πιο κομψά οι γαλλικών συμφερόντων εταιρείες.

Η Τοτάλ  εκμεταλλεύεται το μεγαλύτερο στον κόσμο κοίτασμα  φυσικού αερίου το  Σάουθ Παρς στο Ιράν και οι γαλλικές αυτοκινητοβιομηχανίες έχουν επενδύσει τεράστια ποσά  στο Ιράν.

Αξιωματούχοι εκτιμούν πως για να αμβλύνει τα προβλήματα που δημιουργεί η απόφαση Τραμπ,  η ΕΕ ίσως αποφασίσει να θέσει στο Ιράν τις προτάσεις που είχε ετοιμάσει για να πείσει την Ουάσιγκτον να παραμείνει στη συμφωνία.

Ο Μακρόν κατά τη διάρκεια της επίσημης επίσκεψης του στην Ουάσιγκτον είχε προτείνει στον Τραμπ την αυστηροποίηση της συμφωνίας .  Ο έλεγχος του προγράμματος των βαλιστικών πυραύλων, ο περιορισμός της παρεμβατικής εξωτερικής πολιτικής του Ιράν στη Μέση Ανατολή και κυρίως στη Συρία και το Λίβανο θα μπορούσαν να μπουν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων με την Τεχεράνη για να διασκεδαστούν κάπως οι φόβοι του Ισραήλ αλλά και της Σαουδικής Αραβίας .

Χρειάστηκαν 12 χρόνια σκληρής διπλωματίας και επίπονων προσπαθειών για να υπογράψει τη συμφωνία για τα πυρηνικά η Δύση , η Ρωσία και η Κίνα με το Ιράν σε μία στιγμή ενότητας των παγκόσμιων δυνάμεων . Και χρειάστηκε μόνο ένας χρόνος Ντόναλντ Τράμπ για να διαλυθούν όλα και όπως είπε ο Μπαράκ Ομπάμα για να πληγεί ανεπανόρθωτα το κύρος των Ηνωμένων Πολιτειών . Γιατί ποιος θα μπορέσει στο μέλλον να εμπιστευτεί την υπογραφή ενός αμερικανού προέδρου σε μία ιστορικής σημασίας συμφωνία με πολλά εμπλεκόμενα μέρη; Κανείς!

Κανείς δεν γνωρίζει τι θα φέρει το μέλλον . Το Ισραήλ  συνεχίζει να πλήττει ιρανικούς στόχους στη Συρία . Στο τελευταίο χτύπημα σκοτώθηκαν 8 ιρανοί στρατιώτες . Οι ΗΠΑ μεταφέρουν  επισήμως την πρεσβεία τους  στην Ιερουσαλήμ σε λίγες μέρες . Ο πόλεμος στη Συρία μαίνεται . Και η Ευρώπη πρέπει να πείσει όσο πιο γρήγορα γίνεται το Ιράν ότι η δέσμευση της στη συμφωνία είναι απόλυτη και σταθερή . Μόνο έτσι ίσως αποφύγει να κυριαρχήσουν στην Τεχεράνη οι σκληροπυρηνικοί Μουλάδες .

Όπως και να ’χει ο Ντόναλντ Τραμπ δημιούργησε μία κατάσταση από την οποία η Δύση θα βγει χαμένη έτσι και αλλιώς. Το ζητούμενο είναι να αποφευχθεί ένας γενικευμένος πόλεμος στη Μέση Ανατολή.