Σε μια γενικότερη σκηνή απαξίωσης της πολιτικής, ο ρόλος του Ευρωβουλευτή φαίνεται να υποβαθμίζεται από «τον μόνο άμεσα νομιμοποιημένο εκπρόσωπο του λαού» σε ευρωπαϊκό επίπεδο, σε «θέση διορισμένου εκπροσώπου του εκάστοτε Προέδρου». Στο γενικότερο μύλο, που όλα τα αλέθει, καθένας που δεν έχει προσωπικό σταυρό θεωρείται διορισμένος και άρα χωρίς δημοκρατική νομιμοποίηση. Καμία αντίρρηση. Αυτό σημαίνει ότι ο θεσμός του Ευρωβουλευτή θεωρείται λιγότερο νομιμοποιημένος, όπως και η εκπροσώπηση του ευρωπαϊκού λαού. Σημαίνει ότι ο θεσμός του Βουλευτή Επικρατείας, θεωρείται λιγότερο νομιμοποιημένος. Σημαίνει, επίσης, ότι η πρόταση για το μετασχηματισμό του εκλογικού συστήματος προς το σύστημα της λίστας, προκειμένου να φύγει η έννοια του προσωπικού σταυρού και η συναλλαγή, είναι προσχηματική.
Όλα αυτά θα μπορούσαν να αντιμετωπιστούν με περισσότερη εσωκομματική δημοκρατία, προκειμένου τα κόμματα να μην είναι αρχηγοκεντρικά. Η αρχή έγινε στο ΠΑΣΟΚ με την εκλογή του Προέδρου από τη βάση. Και αφού άλλαξαν «οι πολιτικές συνθήκες» στο ΠΑΣΟΚ και θέλουμε ένα πνεύμα μεγαλύτερης ανανέωσης, αυτό θα ήταν μια καλή συζήτηση, που ίσως μάλιστα να αφορούσε και την κοινωνία, ή τουλάχιστον την εκλογική βάση «που δεν θέλουμε να χαρίσουμε σε κανέναν». Αλλά αυτά αφορούν το μέλλον.
Το βασικό πρόβλημα σε όλη αυτή τη συζήτηση όμως, είναι η απονομιμοποίηση όχι των συγκεκριμένων προσώπων, ούτε καν του θεσμού του Ευρωβουλευτή. Αλλά του ίδιου του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, που καλείται, με αυξημένες αρμοδιότητες από τη Συνθήκη της Λισαβόνας, να παίξει έναν ενισχυμένο ρόλο στην πιο δύσκολη στιγμή της Ευρώπης. Το ΕΚ είναι αυτό που σήμερα καλείται να βάλει φραγμό στη δραματική μείωση του προϋπολογισμού• το ΕΚ είναι εκείνο που, στη συζήτηση για προστασία προσωπικών δεδομένων, βάζει υπό το μικροσκόπιο τη συμφωνία Εταιρικής σχέσης με τις ΗΠΑ• το ΕΚ είναι εκείνο που έχει να δώσει τις ιδέες του για να αλλάξει η νεοφιλελεύθερη συνταγή με το φόρο επί των χρηματοπιστωτικών συναλλαγών.
Αυτό το Κοινοβούλιο, πρέπει να έχει αυξημένη νομιμοποίηση και κύρος για να επιτελέσει το έργο του. Αν εκτιμάται ότι η λίστα δεν εξυπηρετεί, ας επιλεγεί η εκλογή με σταυρό, όπως κάνουν πολλά κράτη μέλη, π.χ., η Κύπρος.
Αλλά ας μην πυροβολούμε τα πόδια μας.
Απαξιώνοντας τους ευρωβουλευτές, μιλώντας για απουσία νομιμοποίησης, για επιλογές «άλλων πολιτικών συνθηκών», για απουσία επαφής με την εκλογική βάση του κόμματος, το μόνο που πετυχαίνουμε είναι να πλήξουμε το μόνο ευρωπαϊκό θεσμό με λαϊκή νομιμοποίηση. Ούτε η Επιτροπή, ούτε το Συμβούλιο είναι εξάλλου άμεσα εκλεγμένες.
Όμως, η Ελλάδα είναι αυτή τη στιγμή σε μια κρίση όπου κάθε εθνικό ζήτημα είναι κατά βάση ευρωπαϊκό. Το ΠΑΣΟΚ στηρίζει την κυβέρνηση, επειδή είναι «υπεύθυνη» πολιτική δύναμη. Και η διαφορά του ΠΑΣΟΚ με τη ΔΗΜΑΡ, με την οποία επιθυμούμε σύμπραξη εκλογική και ιδεολογική, είναι ότι εμείς έχουμε ευρωπαϊκή εκπροσώπηση, την οποία βέβαια αποκτήσαμε «σε άλλες πολιτικές συνθήκες». Και τέλος, η Ελλάδα θα αναλάβει την Προεδρία της Ε.Ε. στις αρχές του 2014 και οδεύουμε προς μια θερμή εκλογική περίοδο το 2014, οπότε και θα εκπνεύσει η θητεία των Ευρωβουλευτών.
Τελειώνοντας. Η έμμεση εκλογή δεν είναι διορισμός. Οι Ευρωβουλευτές έχουν αρμοδιότητες και διάρκεια έργου. Απολογισμό δίνουν στο εκλογικό σώμα, που στη βάση μιας συγκεκριμένης λίστας και μιας κομματικής προτίμησης, κάνει μια συγκεκριμένη επιλογή με νομιμοποιητική ισχύ πέντε ετών. Μπορεί στο τέλος αυτής της θητείας ο Ευρωβουλευτής να πάει στο σπίτι του. Απολύτως θεμιτό. Αυτά συμβαίνουν και ξανασυμβαίνουν άλλωστε, σε όλη την Ευρώπη.