Έχουν περάσει 50 χρόνια και ο μύθος του Πολυτεχνείου μοιάζει άφθαρτος.

Υπάρχουν δυο στοιχεία που τον κάνουν ανθεκτικό. Το πρώτο είναι ο αυθόρμητος χαρακτήρας της εξέγερσης και το δεύτερο η αντίθεση των άοπλων φοιτητών και σπουδαστών  με το στρατιωτικό καθεστώς.

Και τα δυο  ενισχύουν  την αγνότητα των εξεγερμένων αφού η αντιστασιακή δράση με την προτροπή κάποιου κομματικού ή πολιτικού κέντρου ακόμα και αν υπηρετούσε το σκοπό της δημοκρατίας, μας βάζει αντιμέτωπους με την σκοπιμότητα. Και η σκοπιμότητα  οδηγεί στην αναζήτηση των  προθέσεων. Είναι γνωστό δα πως αντιμετωπίστηκε  από τις οργανωμένες πολιτικές δυνάμεις η εξέγερση στην αρχή της. Κάποιοι μιλούσαν και για υποκινούμενη ιστορία.  Ο μύθος  όμως απεχθάνεται τις αναλύσεις   Θέλει απλότητα

Τα νεαρά παιδιά που βρέθηκαν μέσα στο Πολυτεχνείο  ακούγοντας την δική τους εσωτερική φωνή σκαρφαλωμένα στα κάγκελα του Πολυτεχνείου έγιναν διαχρονικό σύμβολο.  Τα γεγονότα τρομακτικά. Οι θάνατοι πολλοί  Αυτό ήταν το πρωταρχικό υλικό.

Μετά την μεταπολίτευση ο μύθος  ξαναζεστάθηκε από διαφόρους, φούσκωσε σαν καρβέλι από το οποίο όλοι έκοβαν κι αυτό δεν τέλειωνε.

Τα 50 αυτά χρόνια επι δημοκρατίας μας απασχόλησαν πολλά ερωτήματα. Πως οργανώθηκε το Πολυτεχνείο; Το Πολυτεχνείο έριξε τη Χούντα; Είχαν δίκιο όσοι έβλεπαν κατά αρχήν με θετικό τρόπο το πείραμα του Μαρκεζίνη; Το μόνο βέβαιο είναι ότι έριξε  τον Παπαδόπουλο κι έφερε τον Ιωαννίδη.  Και φυσικά το πείραμα τερματίστηκε άδοξα.

  Όμως η ζωή πήρε άλλη τροπή. Και φτάσαμε στο δράμα της Κύπρου. Και μέσα από αυτό στη Δημοκρατία.

Έτσι φτιάχτηκε και ο μύθος της γενιάς του Πολυτεχνείου.  Κι ενώ  τα πρώτα χρόνια  η γενιά αυτή  αγιοποιήθηκε, τα τελευταία ιδίως τα χρόνια της φαιοκόκκινης αντιμνημονιακής υστερίας συχνά πυκνά η γενιά αυτή  κατηγορήθηκε για τα δεινά  του τόπου.

Για να τελειώνουμε, δεν υπήρχε γενιά με την καθολική σημασία του όρου, υπήρχαν άτομα, πολλά άτομα που σε όλη τη διάρκεια της δικτατορίας στάθηκαν απέναντι στη Χούντα, πλήρωσαν το τίμημα, κατά πως το όρισε η τύχη της καθεμιάς και του καθενός.  Τα  περισσότερα από αυτά σπανίως μιλάνε για το τίμημα αυτό. Γνωρίζω αρκετά που αρνούνται να  παραστούν σε τιμητικές εκδηλώσεις και μιλάνε ελάχιστα.

Κάθε χρόνο γίνεται προσαρμογή  του Πολυτεχνείου  στο σήμερα.  Ακούμε πάντα με την φράση κλισέ «Σήμερα περισσότερο από κάθε άλλη φορά το μήνυμα του Πολυτεχνείου είναι επίκαιρο … μπλά,μπλα, μπλα».

Η οικειοποίηση ενός συμβολικού γεγονότος επιτυγχάνεται  δίνοντας  τονόημα  που θέλουμε. Αυτό γίνεται κατά κόρον από κόμματα και πολιτικές παρατάξεις.

Διάβασα μια καταγγελία ότι μια διευθύντρια σχολείου λογόκρινε λέει  το κείμενο  της  γιορτής για το Πολυτεχνείο. Διαπίστωσα όμως ότι κάποιοι εκπαιδευτικοί ήθελαν να συνδέσουν τον εορτασμό του Πολυτεχνείου με το Παλαιστινιακό. Η διευθύντρια κατά τη γνώμη μου προστάτευσε τη μνήμη του Πολυτεχνείου.

Ο εορτασμός του Πολυτεχνείουσήμερα  και η κατανόηση των γεγονότων από τους μαθητές δεν μπορούν να κινούνται στην αντίληψη του συνθήματος «Ελλάδα Κύπρος Παλαιστίνη Αμερικάνος δεν θα μείνει» που μπορεί  να γοητεύει κάποιους  ακόμα ή ότι άλλο πιστεύει ο καθένας.

Κι επειδή το Πολυτεχνείομετά από μισό αιώνα παλεύει να βρει την θέση που δικαιούται στην ιστορία του τόπου πλάι σε πολλά αλλά σπουδαία γεγονότα εύχομαι η εμμονικήεργαλειοποίηση του να μην το οδηγήσει στη λήθη της πλήρους απαξίωσης.

Σχόλιο στην Εκπομπή «Καθρέφτης» με τον Χρήστο Μιχαηλίδη στο Α΄ Πρόγραμμα της ΕΡΤ