Το πιο καίριο σχόλιο για τον ανασχηματισμό ίσως να το έκανε ο πρώην κυβερνητικός εκπρόσωπος (επί πρωθυπουργίας Καραμανλή) Ευάγγελος Αντώναρος στο twitter: “Άφωνος!”.
Οι δύο κυβερνητικοί εταίροι μετά από ένα δεκαήμερο παρασκηνιακών διαβουλεύσεων κατέληξαν σε ένα κυβερνητικό σχήμα μεγαλύτερο από το προηγούμενο. Είναι εντυπωσιακό το γεγονός ότι σε μια εποχή τόσο έντονου αντικομματισμού μένουν πιστοί στις παραδόσεις του παλαιοκομματισμού που προτάσσει τη χρησιμοποίηση του ανασχηματισμού ως μηχανισμού νομής της εξουσίας σε όσο το δυνατόν περισσότερους “ημέτερους”. Ενας στρατός υφυπουργών ενεργοποιείται για να υπάρξει αναλογική γεωγραφική εκπροσώπηση, να βολευτούν πολλοί, να κλείσουν εσωκομματικά μέτωπα και να διευκολυνθεί η τήρηση των περίφημων εσωκομματικών ισορροπιών. Το νέο στοιχείο είναι ότι αυτή τη φορά η μοιρασιά χαρακτηρίζεται από cult επιλογές που θα προκαλούσαν θυμηδία, αν δεν μας προσέβαλαν και αν η κατάστασή μας δεν ήταν τόσο σοβαρή.
Και ναι, ο ανασχηματισμός είχε εκπλήξεις: Ποιος περίμενε, για παράδειγμα, ότι θα δούμε τον Αργύρη Ντινόπουλο υπουργό Εσωτερικών; Αν κυκλοφορούσε τέτοια φήμη λίγες μέρες νωρίτερα, θα νομίζαμε ότι πρόκειται για ύποπτες διαρροές από τον ΣΥΡΙΖΑ. Αλλά δεν έχει τόσο νόημα η περιπτωσιολογική προσέγγιση, παρόλο που προσφέρεται για μαύρο χιούμορ, όσο η μεγάλη εικόνα.
Με την εξαίρεση του νέου υπουργού Οικονομικών Γκ. Χαρδούβελη που δεν έχει περάσει στη δημόσια σφαίρα μέσα από τον κομματικό σωλήνα, καμία άλλη επιλογή δεν σηματοδοτεί υπερκομματική αναζήτηση των ικανότερων, των αξιότερων, των κατάλληλων για το συγκεκριμένο χαρτοφυλάκιο- σαν να έχει παρέλθει η περίοδος εθνικής έκτακτης ανάγκης και να ζούμε μέρες 2008.
Η μετάφραση που έγινε στο επιτελείο του πρωθυπουργού για το αποτέλεσμα των ευρωεκλογών ήταν -όπως όλα δείχνουν- ότι πρέπει να γίνει σφαγή υπουργών για να πληρώσουν το μάρμαρο της ήττας και να αξιοποιηθούν στελέχη της λαϊκής δεξιάς τα οποία φημίζονται για τους καβγάδες τους με στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ που κάνουν ανάλογη φασαρία όταν υπάρχουν μικρόφωνα για να διαχυθεί ο θόρυβος. Ετσι, ακυρώνεται στην πράξη το πολυδιαφημισμένο success story, αφού αλλιώς δεν εξηγείται γιατί έπεσαν τόσα κεφάλια, και επιχειρείται πολιτική-οικονομική επανεκκίνηση με όρους τηλεοπτικής κατανάλωσης. Το Μέγαρο Μαξίμου κάνει μεγάλο παιχνίδι με το γαλάζιας εκδοχής αντιμνημόνιο στη Β Αθήνας (Βούλτεψη, Ντινόπουλος, Παπακώστα, Γιακουμάτος), προδίδοντας ότι βλέπει κάλπες μπροστά, φέρνει σε αμηχανία τους δελφίνους αναβαθμίζοντας ραγδαία συνυποψήφιούς τους, όπως ο Β. Κικίλιας που βρέθηκε μόνος στο Δημόσιας Τάξης (Α Αθήνας, όπου και ο Αβραμόπουλος). Βορίδης στη θέση του Αδωνι για να μην υπάρχει υπερβολικό άρωμα ΛΑΟΣ στην κυβέρνηση, αλλά και για να κλείσουν τα μέτωπα που άνοιξε ο πρώην υπουργός Υγείας με τις γαλάζιες συντεχνίες των φαρμακοποιών και των γιατρών.
Προς τα έξω βγάζουν τον νέο υπουργό Οικονομικών Γκ. Χαρδούβελη, που είναι αποδεκτός από εταίρους και πιστωτές, και προς τα μέσα προωθούν εκπαιδευμένους τηλε-αγωνιστές για να δώσουν τη μάχη των “παραθύρων”. Αλλά η δεύτερη επιλογή εξουδετερώνει την πρώτη, δεν γίνεται να συλλειτουργήσουν. Στο μεταξύ, η Βουλή έκλεισε πριν από την ώρα της, οπότε δεν υπάρχει ανησυχία για ανυπακοή από τους πικραμένους βουλευτές που δεν προτιμήθηκαν και ανησυχούν ότι δεν θα τους δοθεί ποτέ η ευκαιρία τους.
Ομως, πέρα από το επικοινωνιακό άγχος που προδίδει αυτός ο ανασχηματισμός, υπάρχει κάτι πιο βαθύ, ότι επιβραβεύεται και ενθαρρύνεται ο λαϊκισμός και αποδοκιμάζεται η μεταρρυθμιστική προσπάθεια. Ο λόγος που ο Κωστής Χατζηδάκης βρέθηκε εκτός υπουργείου Ανάπτυξης δεν είναι ότι χρεώνεται το δράμα των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, θα ήταν παράλογο κάτι τέτοιο, αλλά ότι προσπάθησε να σπάσει κάποια από τα ταμπού που κρατούν καθηλωμένη την ελληνική οικονομία. Πήρε πάνω του την υπόθεση του ανοίγματος των καταστημάτων τις Κυριακές, για το οποίο δεν συγκρούστηκε μόνο με τους εκπροσώπους των εμπόρων και τους συνδικαλιστές των εμποροϋπαλλήλων αλλά με βουλευτές της συμπολίτευσης και κεντρικά με το ΠΑΣΟΚ. Προσπάθησε για την απελευθέρωση στην αγορά του γάλατος, του ψωμιού, των μη συνταγογραφούμενων φαρμάκων και βρέθηκε εγκαλούμενος γιατί έβαλε στο τραπέζι την καταραμένη εργαλειοθήκη του ΟΟΣΑ ενώ δεν αποτελούσε μνημονιακή υποχρέωση. Είναι κι άλλα παραδείγματα που μπορεί να αναφέρει κανείς, αλλά σημασία έχει ότι ο Χατζηδάκης είχε σαφή μεταρρυθμιστικό προσανατολισμό και παρόλα αυτά -ή μάλλον ακριβώς γι αυτό- πηγαίνει σπίτι του. Με αυτή την έννοια ο καθηγητής Χαρδούβελης αποτελεί άλλοθι έναντι των εταίρων/δανειστών για να πειστούν ότι υπάρχει πολιτική βούληση για διαρθρωτικές αλλαγές, ενώ δεν υπάρχει. Αν δεν πείθονται, έχουμε τον Γερ. Γιακουμάτο που-ως υφυπουργός Ανάπτυξης πλέον- μπορεί στο κάτω κάτω να τους βάλει και μια φωνή.
Με άλλα λόγια, το μήνυμα του ανασχηματισμού, όπως διαμορφώθηκε μετά την ανάλυση του μηνύματος των ευρωεκλογών από τους αρχιτέκτονες του ανασχηματισμού, είναι ότι το εκλογικό σώμα βλέπει πολύ τηλεόραση και δεν θα σηκωθεί από τον καναπέ μέχρι τις επόμενες εκλογές.