Ο άλλος εκλογικός νόμος

Πάσχος Μανδραβέλης 14 Φεβ 2014

Μιας και υπάρχει αυτός ο οργασμός των αλλαγών στους εκλογικούς νόμους και πολλοί ισχυρίζονται ότι δεν «τρέχει κάστανο» με τις αιφνιδιαστικές αλλαγές στους εκλογικούς νόμους, μήπως να θεσπιζόταν και η Βουλή με διακόσιους εκπροσώπους; Δεν χρειάζονται συνταγματικές αναθεωρήσεις, αλλά απλός νόμος σαν αυτόν με τον οποίο θα αλλάξει ο τρόπος εκλογής των ευρωβουλευτών. Εξάλλου το θέμα έχει συζητηθεί. Εκτός από λαϊκό αίτημα είναι και προεκλογική υπόσχεση της Νέας Δημοκρατίας.

Με την ευκαιρία μήπως αλλάζαμε και τον εκλογικό χάρτη; Σ’ αυτήν τη χώρα συζητείται χρόνια τώρα η επιρροή του μαύρου χρήματος στις εκλογές. Ολοι συμφωνήσαμε ότι οι τερατώδεις εκλογικές περιφέρειες (όπως η Β΄ Αθηνών με 1,5 εκατ. πολίτες) είναι θερμοκήπιο έμμεσης ή άμεσης διαφθοράς. Ο υποψήφιος στη Β΄ Αθηνών, Τάσος Μαντέλης, ο οποίος παραδέχτηκε ότι πήρε προεκλογική χορηγία της Siemens ύψους 450.000 μάρκων, είναι απλώς η κορυφή του παγόβουνου. Ολοι ξέρουν ότι αν δεν είσαι γνωστός ηθοποιός ή τραγουδιστής, για να απευθυνθείς σε 1,5 εκατ. εκλογείς, θα πρέπει: ή να βρεις από κάπου πολλά λεφτά, ή να παρακαλέσεις πολύ τους καναλάρχες για να εμφανίζεσαι τακτικά στα καφενεία τους, ή να έχεις φτιάξει δεσμούς ρουσφετιού με το εκλογικό σώμα. Τα προσόντα κάποιου υποψηφίου παίζουν ελάχιστο ρόλο, αφού ελάχιστοι θα τα μάθουν (αν δεν έχουν χρηματοδότες, τηλεοπτικά πάνελ κ.λπ. για να τα διαφημίσουν).

Το ελληνικό πολιτικό σύστημα αποφάσισε να απαντήσει σε αυτά τα εκφυλιστικά φαινόμενα ψηφίζοντας επιπλέον νόμους που έκαναν την κάθοδο ενός υποψηφίου πιο ακριβή. Δηλαδή, όταν κάποιος έχει περιορισμένο αριθμό εμφανίσεων στα κανάλια, χρειάζεται επικοινωνιολόγο για να μεγιστοποιήσει επικοινωνιακά το αποτέλεσμα. Οταν δημιουργείται πλαφόν στις εκλογικές δαπάνες, χρειάζεται ένας καπάτσος λογιστής για να τις… κρύβει.

Προ τριών ετών ο τότε υπουργός Εσωτερικών, Γιάννης Ραγκούσης, είχε καλέσει λαμπρούς επιστήμονες (Ν. Αλιβιζάτος, Θαν. Διαμαντόπουλος, Η. Νικολακόπουλος κ.ά.) οι οποίοι έφτιαξαν ένα εξαιρετικό νομοσχέδιο που καθιέρωνε τις μονοεδρικές εκλογικές περιφέρειες. Εγιναν ημερίδες, συνέδρια κ.λπ. αλλά η τότε κυβέρνηση έπεσε και δεν πρόλαβε να το κάνει νόμο. Εκτοτε το νομοσχέδιο παραμένει στο συρτάρι του κ. Γιάννη Μιχελάκη.

Συνεχίζουμε, λοιπόν, με τα «μπαλώματα» (όρια εκλογικών δαπανών, εμφανίσεων κ.λπ.), για να μη διαταραχθεί το status quo των μεγάλων περιφερειών. Οι ρυθμίσεις πρόσθεσαν πολυπλοκότητα στο σύστημα: άλλοι κανόνες τηλεοπτικής προβολής είχαν οι υποψήφιοι που τύχαινε να είναι υπουργοί κι άλλες οι απλοί υποψήφιοι. Επιπλέον οι ρυθμίσεις πρόσθεσαν ανομία. Την πρώτη χρονιά που εφαρμόστηκε το πλαφόν έγιναν υπερβάσεις από πολλούς υποψηφίους, υπερβάσεις τις οποίες κατόπιν αμνήστευσε πανηγυρικά η Βουλή!

Τώρα θα πρέπει να περάσουν απαγορευτικοί νόμοι και διατάξεις για να «μπαλώσει» τη διαπλοκή που αναγκαστικά θα γεννηθεί σε μια περιφέρεια 8,5 εκατομμυρίων ψηφοφόρων. Το καλό σενάριο θα είναι να γελάσει το χειλάκι των Ευρωπαίων από τους ηθοποιούς, τραγουδιστές και άλλους αστέρες της «σόου-μπιζ» που θα στείλει ο λαός. Το κακό σενάριο θα είναι οι διεφθαρμένοι του μέλλοντός μας, που θα πουν «δεν υπήρχε άλλος τρόπος ανταγωνισμού σε μια τόσο μεγάλη περιφέρεια».