Νομιμότητα και Κράτος δικαίου ή Νόμος και Τάξη

Δημήτρης Καλουδιώτης 06 Φεβ 2013

Μετά την ψήφιση της μνημονιακής σύμβασης και τη ροή της χρηματοδότησης, είμαι της γνώμης ότι η γενικότερη πολιτική αναμέτρηση αλλάζει πεδίο αναφοράς. Η κύρια αντίθεση πλέον θα αφορά περισσότερο την προσπάθεια ομαλοποίησης της κατάστασης και της λειτουργίας της χώρας, υπό πιο κανονικές συνθήκες.

.

Φυσικά, μια τέτοια εξέλιξη ξεβολεύει τις κατεστημένες δυνάμεις της  μεταπολίτευσης, οι οποίες και θα επιχειρήσουν να κρατήσουν τα πράγματα στην πρότερη κατάσταση γενικευμένης ανομίας. Το μπαράζ κινητοποιήσεων, ενώ εφορμά από τις υπαρκτές οικονομικές δυσκολίες, αυτό τον πολιτικό στόχο υπηρετεί.

.

Η μετάθεση της αντίθεσης από τον οικονομικό αναβαθμό, στην ίδια την ομαλή λειτουργία του πολιτεύματος, θέτει  επιπλέον το καίριο πρόβλημα, ποιες πολιτικές δυνάμεις θα ασκούν από δω και πέρα την ηγεμονία και στον πολιτικό και ιδεολογικό αναβαθμό. Δεν είναι τυχαία η σχεδόν αταβιστική αντίδραση των συνδικαλιστών του κρατικού τομέα βασικού βραχίονα της μεταπολιτευτικής κακοδαιμονίας. Κατάφερναν για χρόνια, παράλληλα με το λόγο της παλιάς Αριστεράς (και όχι μόνο την περίοδο της κρίσης) να μιλούν εν ονόματι των χαμηλότερων και εκτός συστήματος κοινωνικών στρωμάτων, προωθώντας τα συμφέροντα και τα προνόμια των εντός.

.

Στο πολιτικό πεδίο οι ανάλογες  μέθοδοι είχαν  την ανοχή κυρίως του ΣΥΡΙΖΑ και άλλων ακροαριστερών ομάδων. Το ΚΚΕ, ενώ αποτελούσε το κόμμα που με συνεπή θεωρητικά τρόπο στήριζε τη διεύρυνση (μέχρι ανατροπής) της «αστικής νομιμότητας», ήταν πιο προσεκτικό. Αλλά οι καταλήψεις δημοσίων οργανισμών ήταν κεκτημένο της κομματικής και συνδικαλιστικής νομενκλατούρας του. Τώρα, τελώντας σε δημοσκοπική ένδεια, αποφάσισε να επιστρέψει δριμύτερο πλην σπασμωδικά. Ο κίνδυνος να καταρρεύσει ανεπιστρεπτί και το ίδιο και το οικοδόμημα της ηγεμονίας της συντηρητικής Αριστεράς, που χτίστηκε στη μεταπολίτευση, είναι πλέον υπαρκτός. Νομίζω και ελπίζω ότι για το ΚΚΕ είναι νύχτα και πολύ αργά…

.

Αλλά πέραν των πρακτικών πλευρών της αντιπαράθεσης, υπάρχει μια γενικότερη προετοιμασία για τις μέρες που έρχονται. Την προσπάθεια ομαλοποίησης της κατάστασης έσπευσαν να καταγγείλουν ΣΥΡΡΙΖΑ και ΚΚΕ, και όχι μόνο, ως πολιτική του νόμου και της τάξης. Κάποιοι μάλιστα καταγγέλλουν με το συνήθη οξύ λόγο, όχι μόνο τη Νέα Δημοκρατία, αλλά συλλήβδην την κυβέρνηση, για  ακροδεξιές πρακτικές. Πρέπει όμως να είμαστε ειλικρινείς. Η ατζέντα της συγκυρίας που διερχόμαστε, έχει συντηρητικά χαρακτηριστικά. Με την έννοια του συμμαζέματος μιας πρωτοφανούς άσκοπης επέκτασης του κράτους και ταυτόχρονα επαναθεώρησης πρακτικών και πολιτικών που οδήγησαν στη σημερινή κατάσταση. Και εκείνοι που μετέτρεψαν τον αναγκαίο, αλλά δυστυχώς άτακτο εκδημοκρατισμό της μεταπολίτευσης σε γενικευμένη ανομία, είναι φυσικό να αντιδρούν. Ακόμα και την πιο ήπια, την ελάχιστη προσπάθεια συμμαζέματος της αλόγιστης επέκτασης της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης (πρόταση Αρβανιτόπουλου) έσπευσαν να καταγγείλουν.

.

Στην πραγματικότητα πρόκειται περί τριλλήματος.

.

Από τη μια μεριά είναι όσοι δεν θέλουν να αλλάξει τίποτα και επιμένουν να επενδύουν στην υπάρχουσα γενικευμένη ανομία, δηλαδή το κατεστημένο του κρατικού συνδικαλισμού και στο πολιτικό πεδίο ο ΣΥΡΙΖΑ, το ΚΚΕ και διάφορες ακροαριστερές ομάδες. ( Φυσικά, σ’ αυτό το τοπίο ψαρεύουν και το θνησιγενές ακροδεξιό μόρφωμα της ΑΝΕΛ και το φασιστικό της ΧΑ). Από την άλλη, τμήματα του κρατικού μηχανισμού και της ΝΔ, είναι δυνατόν να ερωτοτροπούν με τον παλιό αυταρχισμό του τύπου «νόμος και τάξη». (Επειδή προσπορίζει πρόσκαιρα κομματικά οφέλη και για να επανενώσουν, υποτίθεται, τη δεξιά παράταξη.) Όμως εδώ, αναδεικνύεται κομβικός ο ρόλος των εταίρων της συγκυβέρνησης, που μπορεί να αποβεί ακόμα πιο σημαντικός στη νέα περίοδο που εισερχόμαστε. Τόσο το ΠΑΣΟΚ, αλλά κυρίως η ΔΗΜΑΡ, μπορεί να βοηθήσει ώστε να υπάρξει μέτρο στις διαδικασίες οικοδόμησης της δημοκρατικής νομιμότητας και του κράτους δικαίου, με όρους πραγματικής σύγκλισης με τις καλές ευρωπαϊκές πρακτικές. Με όρους που θα εμπνέουν τους πολίτες, με όρους ανοικτής κοινωνίας. Αυτό σημαίνει ότι απαιτούνται πρωτοβουλίες ενημέρωσης των πολιτών, επαναφοράς των συζητήσεων για την ανοικτή ευρωπαϊκή κοινωνία και τη σύνδεσή της με την ουσιαστική διεύρυνση της δημοκρατικής νομιμότητας και των πρακτικών του κράτους δικαίου.

.

Στο καθαρά ιδεολογικό και στο πολιτικό πεδίο, μια τέτοια πρωτοβουλία δεν θα αποβλέπει μόνο στην ανατροπή των συμπεριφορών που οδήγησαν τη χώρα σε μια κατάσταση «εμφυλίου χαμηλής έντασης», αλλά θα θέτει και υπό την βάσανο της κριτικής κυβερνητικές πρακτικές, όταν οδηγούν στο λύγισμα του ραβδιού προς την αντίθετη αυταρχική πλευρά. Ο ρόλος, ως εκ τούτου, των εταίρων της τρικομματικής κυβέρνησης, ενισχύεται και γίνεται ακόμα πιο ουσιαστικός.

.

 

.

ΥΓ. Το παραπάνω κείμενο είχε γραφτεί πριν την επιχείρηση στο Βελβεντό. Αν το έγραφα μετά ίσως να ήμουν λιγότερο ψύχραιμος προς όλες τις πλευρές Αλλά για μένα η ουσία παραμένει η ίδια. Και θα προσδιορίσει τις εξελίξεις στην χώρα μας.

.

 

.