Ήταν λοιπόν ο Ελαιώνας, η 15η στάση μας σ’ αυτήν την πορεία επισκέψεων του Ποταμιού σε δομές φιλοξενίας – θεσμοθετημένες ή μη, αυτό που λέμε ‘άτυπες’ – σε ολόκληρη την Ελλάδα. Από την Ειδομένη ως τη Μυρσίνη Ηλείας κι από τον Κατσικά Ιωαννίνων ως τη Σάμο. Είδαμε, ακούσαμε, καταλάβαμε πολλά, μας προβλημάτισαν περισσότερα!
Και στον Ελαιώνα… εκεί, τι; εκτός βέβαια από τις λάσπες – διαλέξαμε και μέρα βροχερή βλέπετε – που άλλωστε ‘πνίγουν’ ολόκληρη την περιοχή, μία περιοχή με έλλειψη βασικών υποδομών, εγκατάλειψη και υποβάθμιση, μία ανάσα από το κέντρο της Αθήνας. Εκεί λοιπόν ζουν και ονειρεύονται 2000 άνθρωποι, από 18 παρακαλώ εθνικότητες, διαφόρων ηλικιών, οικογένειες αλλά και ‘singles’, με 300 παιδιά ανάμεσά τους. Και όλα, μας είπε κατ’ αρχήν η ‘ξεναγός’ μας – υπάλληλος της νεοσύστατης Υπηρεσίας Υποδοχής & Ταυτοποίησης – πηγαίνουν σε ειδικά τμήματα σχολείων της περιοχής. Όλα; … «ε, όχι κι όλα, η πλειοψηφία», διόρθωσε μετά την υπενθύμισή μας ότι το ποσοστό σε ολόκληρη τη χώρα αγγίζει μόλις το 10% (βλέπετε είμαστε διαβασμένοι)!
Το φαγητό τους τυποποιημένο, επαναλαμβανόμενο και άνοστο, σπανίζει μάλιστα το γάλα για τα παιδιά. Πολλά παράπονα γι’ αυτό, τα οποία σίγουρα δε θα σταματήσουν αν δεν αποκτήσουν αυτοί οι άνθρωποι τη δυνατότητα να ψωνίζουν και να μαγειρεύουν μόνοι τους. Και μη ξεχνάμε, οι ‘έκτακτες συνθήκες’ που ίσως να επικαλούμασταν για τη σημερινή κατάσταση στο προσφυγικό, κλείνουν σε λίγους μήνες 2 χρόνια! Τόση περίπου είναι η αναμονή για μερικούς από τους ‘κατοίκους’ της ανοιχτής δομής φιλοξενίας προσφύγων στον Ελαιώνα. Όχι και λίγα δηλαδή.
Θέρμανση ευτυχώς υπάρχει, κοντέϊνερς όμως οι κατοικίες τους, μην το ξεχνάμε! Οι σκηνές και τα κοντέϊνερς άλλωστε ‘βασιλεύουν’ μέχρι σήμερα, παρά το γεγονός ότι στη χώρα μας δεκάδες υποδομές – έτοιμες ή έστω χρήζουσες μικροεργασιών – ρημάζουν αναξιοποίητες: πρώην στρατόπεδα, πρώην νοσοκομεία, τουριστικές υποδομές και τόσα άλλα. Στην Πέτρα Ολύμπου μάλιστα, η οποία αποτέλεσε επίσης ‘σταθμό’ στη διαδρομή μας το καλοκαίρι, ο στρατιωτικός διοικητής μας έλεγε: «ή θα επισκευαστούν τα κτίρια (του πρώην ψυχιατρικού νοσοκομείου Κατερίνης όπου βρισκόταν η δομή) ή θα μας διώξουν»… κι απλά, πέρασαν 4 μήνες και τους έδιωξαν!
Και οι λύσεις: απλές, μα γιατί όχι; συντονισμός υπηρεσιών, παροχή ελάχιστων αξιοπρεπών συνθηκών διαβίωσης, αξιοποίηση υποδομών και εθελοντικής προσφοράς. Φυσικά, διαχωρισμός προσφύγων – μεταναστών με την πρόοδο στις διαδικασίες ασύλου αλλά και αξιοπιστία για πίεση στους ευρωπαίους εταίρους μας ώστε να προχωρήσει η μετεγκατάσταση. Αν και στον Ελαιώνα βρήκαμε – από τις λίγες ομολογουμένως φορές – και παιδιά που μας είπαν «θέλουμε να μείνουμε στην Ελλάδα, μας αρέσει εδώ»! Ναι, παιδιά, που αν δεν κάνουμε πάλι τα λάθη του παρελθόντος, μπορεί να γίνουν κάλλιστα ‘δικά μας παιδιά’!
Καλή χρονιά λοιπόν, μέχρι τον επόμενο σταθμό…