Η αλήθεια είναι ότι το καλωσόρισμα του 2022 ήταν πολύ πιο αισιόδοξο απ’ όσο ο αποχαιρετισμός του. Ήταν δύσκολο να πιστέψει κανείς ότι θα μπορούσε να συμβούν στον κόσμο ακόμα χειρότερα γεγονότα μετά τη 10χρονη οικονομική κρίση και την πανδημία που την ακολούθησε. Η διάψευση της αισιοδοξίας ήρθε άμεσα από τον Πούτιν με την εγκληματική εισβολή που διέταξε στην Ουκρανία. Ο συνεχιζόμενος πόλεμος μπορεί, ευτυχώς, να μην πέτυχε τις αναθεωρητικές γεωπολιτικές ανακατατάξεις που επεδίωκε, προξένησε ωστόσο μια ανεξέλεγκτη ενεργειακή κρίση με σοβαρές συνέπειες στην παγκόσμια οικονομία. Ο δυτικός κόσμος, ειδικά η Ευρώπη, αιφνιδιάστηκε και φάνηκε ανέτοιμη να αντιμετωπίσει τη δυσμενή πραγματικότητα.
Η χώρα μας κατάφερε, μέσα από αμφίρροπες συγκρούσεις και επικίνδυνες περιπέτειες, να αντιμετωπίσει τις αντιξοότητες της βαθιάς οικονομικής κρίσης και να κρατήσει ζωντανή την ευρωπαϊκή της προοπτική. Αυτό οφείλεται κυρίως σε ένα συμπαγές φιλοευρωπαϊκό μέτωπο πολιτικών δυνάμεων που, ακόμα και όταν δεν ήταν πλειοψηφικό στη κοινωνία, στάθηκε όρθιο μπροστά στο τσουνάμι του αριστερού και ακροδεξιού λαϊκισμού που απείλησε να πνίξει την Ελλάδα. Χάρη σε αυτό μέτωπο του ορθολογισμού η χώρα στάθηκε αποφασιστικά, από την πρώτη στιγμή, στο πλευρό της Ουκρανίας υπερασπιζόμενη τις αρχές της φιλελεύθερης δυτικής δημοκρατίας απέναντι στον διεθνή αυταρχισμό και αναθεωρητισμό.
Το τέλος του χρόνου βρίσκει τη χώρα να στροβιλίζεται στη δίνη ενός τοξικού κλίματος που τείνει να θυσιάσει στο βωμό της προεκλογικής πόλωσης ακόμα και τα θεμελιακά για τη λειτουργία της δημοκρατίας ζητήματα που αποκαλύφθηκαν το τελευταίο διάστημα. Τόσο οι τηλεφωνικές παρακολουθήσεις στην Ελλάδα όσο και το σκάνδαλο διαφθοράς στο Ευρωκοινοβούλιο όξυναν τις κομματικές αντιπαραθέσεις και την αλληλλοεπίρριψη ευθυνών. Η ανάγκη συνδυασμού του σεβασμού των ατομικών δικαιωμάτων και ελευθεριών με τα θέματα της υπεράσπισης της εθνικής ασφάλειας όπως και η αποφυγή της μετατροπής του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σε σημείο συνάντησης των εκπροσώπων των διεθνών λόμπι, πέρασαν σε δεύτερη μοίρα.
Οι στρατηγικές που χαράσσουν οι αρχηγοί και τα επιτελεία των κομμάτων, εν όψει των εκλογικών αναμετρήσεων της νέας χρονιάς, παίρνουν εκβιαστική μορφή για τους ψηφοφόρους αφού δεν αφήνουν σχεδόν κανένα περιθώριο για ευρύτερες πολιτικές διεξόδους. Ο πρωθυπουργός, κυνηγώντας τη δεύτερη αυτοδύναμη θητεία του, φαίνεται να καταλήγει στο δίλημμα «ΝΔ ή χάος», που μπορεί να αποδειχθεί επικίνδυνο στην περίπτωση που δεν την εξασφαλίσει. Ο Αλέξης Τσίπρας είναι έτοιμος να ηγηθεί μιας «προοδευτικής διακυβέρνησης» με την προϋπόθεση να κερδίσει ο ΣΥΡΙΖΑ τις εκλογές ενώ ο Νίκος Ανδρουλάκης ζητάει σχηματισμό κυβέρνησης από την κάλπη της απλής αναλογικής «με σοσιαλδημοκρατικό πρόγραμμα και κορμό το ΠΑΣΟΚ». Το κοινό μότο όλων «ας μιλήσει πρώτα ο λαός» είναι αυτονόητο αλλά ο λαός θα μιλήσει παίρνοντας υπ’ όψη του τις πολιτικές τους προτάσεις.
Οι συνέπειες του διχαστικού προεκλογικού κλίματος που έχει ήδη προδιαγραφεί σημαδεύουν ήδη αρνητικά τις αντιδράσεις του εκλογικού σώματος. Οι δημοσκοπικές έρευνες δείχνουν την ενίσχυση των αντισυστημικών δυνάμεων και κυρίως των ακροδεξιών φαντασμάτων που απειλούν με επάνοδο στα κοινοβουλευτικά έδρανα. Η ενίσχυση της τάσης για αποχή εκφράζει την απογοήτευση των ψηφοφόρων ενώ η διογκούμενη γκρίζα ζώνη φανερώνει την έλλειψη εμπιστοσύνης στο πολιτικό σύστημα. Η Ελλάδα έχει σήμερα ξανά την ανάγκη της συνεργασίας των δυνάμεων που είναι αποφασισμένες να εξασφαλίσουν την πολιτική σταθερότητα και την ευρωπαϊκή προοπτική της χώρας μακριά από νέες ιδεοληπτικές περιπέτειες.
Το άρθρο δημοσιεύεται στην εφημερίδα ΤΑ ΝΕΑ 29/12/2022