Νέα Κανονικότητα στις Διμερείς Σχέσεις

Παναγιώτης Ιωακειμίδης 14 Μαϊ 2024

Η πολυσυζητημένη  συνάντηση κορυφής Μητσοτάκη – Ερντογάν στην Άγκυρα πήγε εμφανώς καλύτερα, πιό πέρα από τις χαμηλές προσδοκίες, κυρίως στο ήθος και στο ύφος της. Παρήγαγε αποτελέσματα – χωρίς να ακουμπήσουμε διαπραγματευτικώς  ακόμη τα μεγαλα- που οδηγούν την προσέγγιση ένα βήμα πιο κάτω. Πρώτα απ’ όλα το κλίμα, η ατμόσφαιρα ήταν όπως φάνηκε  φιλική και αυθεντική χωρίς εκατέρωθεν υπαινιγμούς ή προσπάθεια  της μιας πλευράς να σημειώσει unfair πόντους απέναντι στην άλλη.Στις σχετικές δηλώσεις ειπώθηκαν αυτά που η κάθε πλευρα ήθελε να αναδείξει αλλά με κόσμιο διπλωματικό τρόπο. Ίσως το σημαντικότερο είναι το ό,τι  τελικά δεν ειπώθηκε. Διαπιστώνεται( από τον πρωθυπουργό) η ανάδειξη μιας  κανονικότητας/εμπιστοσύνης  στη διπλωματική όσμωση μεταξύ των δύο κρατών .   Διατυπώθηκαν βέβαια οι εκατέρωθεν θέσεις πάνω στα μεγάλα επίμαχα θέματα  αλλά και η διάθεση να βρεθούν λύσεις στη βαση του διεθνούς δικαίου και  με τις στρατηγικές  και  περιεχόμενο που η κάθε πλευρά διακονεί.  Ενώ προωθήθηκε μια δέσμη θεμάτων χαμηλής πολιτικής αλλά υψηλής διπλωματικής αξίας στο μέτρο που επιβεβαιώνουν τη δυναμική της προσέγγισης . Και βεβαίως είναι καλό που οι δύο ηγέτες αντάλλαξαν απόψεις πάνω στα μείζονα περιφερειακά ζητήματα, ιδιαίτερα καθώς οι δύο χώρες έχουν σε ορισμένα αποκλίνουσες θέσεις αλλά και πολλές συγκλινουσες. Και είναι αξιοσημείωτο ότι η μόνη   κάπως έντονη δημόσια διαφωνία που ανέκυψε μεταξύ Μητσοτάκη – Ερντογάν ήταν γύρω από την ταυτότητα της Χαμάς, αν και τελικά στο ευρύτερο ζήτημα του πολέμου της Γάζας υπήρξε συμφωνία απόψεων.  Στις δηλώσεις του ο πρόεδρος Ερντογάν έκανε  με ήπιο τρόπο αναφορές  αν και στη σταθερή γραμμη του  στη μειονότητα, Μονή της Χώρας και στο Κυπριακό  που απαντήθηκαν από τον πρωθυπουργό.  

          Το γεγονός ότι στο δείπνο είχε κληθεί και συμμετείχε ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος με τη σοφή του σκέψη και τον ειρηνοποιτικο λόγο του  ήταν ένα πρόσθετο δείγμα της καλής ατμόσφαιρας αλλά και ενδεικτικό των προθέσεων της Τουρκίας να προχωρήσει σε χειρονομίες εξισορρόπησης. Ιδιαίτερα μετά την άστοχη κίνηση της μετατροπής της Ορθόδοξης Μονής της Χώρας σε Τέμενος  η παρουσία του Πατριάρχη πέρα από το συμβολισμό της μπορεί να αναγνωσθεί και ως κίνηση αναγνώρισης του ρόλου και ακτινοβολίας του καθώς και ό,τι η Παναγιότητά του αντιπροσωπεύει.  Συνοπτικά, εμφανίζεται διστακτική ωρίμανση συνθηκών για την επόμενη φάση τηςπροσσέγγισης- αντιμετωπιση της βαριάς ατζέντας.

          Να λοιπόν που στη φάση αυτή «τέλος καλό όλα καλά» που λέγει και ο Σαίξπηρ. Και με τα όσα κακά συμβαίνουν στην ευρύτερη περιοχή μας, μόνο ένας βάρδος του αναστήματος του Σαίξπηρ θα μπορούσε να τα αποδώσει. Από το «πολύ κακό για το τίποτα» για τον Ε. Ράμα, το « η τρέλλα πεθαίνει δύσκολα» για τη Β. Μακεδονια/VMRO   μέχρι το «υπάρχει πάντοτε μια ευκαιρία στις ανθρώπινες υποθέσεις» για τα Ελληνοτουρκικά. Μια «ευκαιρία» που θα πρέπει να αξιοποιήσουμε. Γιατί εάν δεν το κάνουμε «μας παίρνει το κύμα».  Η θετική έκβαση της συνάντησης της Άγκυρας διαψεύδει στο πεδίο με σκληρό τρόπο τη «φασαρία» που ξεσηκώθηκε, ιδιαίτερα αυτή από τη δημοκρατική αντιπολίτευση, γύρω από την επίσκεψη Μητσοτάκη (αλλά και αυτής του Έντι Ράμα). Εάν κάθε φορά που η Τουρκία ή άλλος γείτονάς μας παρεκτρέπεται( αλλά χωρίς να αμφισβητεί Συνθήκες)  αντιδρούσαμε με αυτή την ενστικτώδη, άγαρμπη  φοβική συμπεριφορά της ματαίωσης της διπλωματικής επικοινωνίας (συνάντησης ηγετών, κλπ.),  τότε το σίγουρο είναι ότι θα κερδίζαμε τη «μεγαλοπρεπή απομόνωση» και την «επιστροφή»μας από την Ευρώπη στα... Βαλκάνια (της παλαιάς εκδοχής) χωρίς να λύνουμε βεβαίως κανένα πρόβλημα. Είναι εμφανές ότι η δημοκρατική αντιπολίτευση έχει έλλειμμα (επεξεργασμένης) στρατηγικής  για τις Ελληνοτουρκικές σχέσεις με συνέπεια να καταφεύγει στην ευκολία των αφοριστικών, αντιπαραγωγικών τοποθετήσεων. Χρειάζεται να διαβάσει προσεκτικά τον μέγα Ελευθέριο Βενιζέλο (αλλά και ολίγον τον σύγχρονο... Βαγγέλη Βενιζέλο.  Άλλωστε Το Βήμα κυκλοφόρησε προχτές το σχετικό βιβλίο του – «Οριοθέτηση Θαλάσσιων Ζωνών και Ελληνοτουρκικές Σχέσεις»).

Πηγή: www.tanea.gr