Νέα Δημοκρατία: Πολιτική υπεροχή – ρευστή ψήφος

Γιώργος Παπούλιας 16 Ιουλ 2019

Με την ξεκάθαρη επικράτηση της η Νέα Δημοκρατία επιβεβαίωσε τις μετρήσεις κοινής γνώμης και επικύρωσε το πολιτικό προβάδισμα που είχε ανακτήσει από τον Ιανουάριο του 2016, όταν πραγματοποιήθηκε η εκλογή του Κυριάκου Μητσοτάκη στην ηγεσία του κόμματος. Η εκλογή του κ. Μητσοτάκη αποτελεί κομβικό σημείο που καθόρισε τις εξελίξεις ως την τελική νίκη της ΝΔ καθώς –όπως είχαμε σημειώσει σε παλαιότερες αναλύσεις μας – αποτέλεσε το άμεσο «αντιπαράδειγμα» στο προφίλ, την πολιτική και την ρητορική του Αλέξη Τσίπρα.

Η εκλογή του κ. Μητσοτάκη αποτελεί κομβικό σημείο που καθόρισε τις εξελίξεις ως την τελική νίκη της ΝΔ καθώς –όπως είχαμε σημειώσει σε παλαιότερες αναλύσεις μας – αποτέλεσε το άμεσο «αντιπαράδειγμα» στο προφίλ, την πολιτική και την ρητορική του Αλέξη Τσίπρα. Από τότε και μετά η ΝΔ δεν έχασε ποτέ το προβάδισμα.

Από εκείνη την ημερομηνία και μετά η ΝΔ δεν απώλεσε ποτέ –παρά τις διακυμάνσεις- την πρώτη θέση σε όλες τις δημοσκοπήσεις, τα ποιοτικά στοιχεία των οποίων κατέγραφαν την όλο και μεγαλύτερη πολιτική επιρροή της ΝΔ στο εκλογικό σώμα. Υπό την ηγεσία του κ. Μητσοτάκη η ΝΔ δεν κατάφερε μόνο να αποσβέσει μεγάλο μέρος της κυβερνητικής καταψήφισης (2012-2015) αλλά και να ανασχέσει την «φυσική» φθορά της ως ένα εκ των δύο παραδοσιακών κόμματών που κυριάρχησαν στην μεταπολίτευση. Ένα στοίχημα καθόλου εύκολο για την ηγεσία του κόμματος αφού προέβλεπε την πολιτική μεταστροφή σε κομβικά ζητήματα στρατηγικής (οικονομία, κράτος, παιδεία κ.α.), την άσκηση δύσκολων εσωκομματικών ισορροπιών και την επίτευξη ουσιαστικής ανανέωσης μέσα από την στελέχωση του κόμματος. Η μετριοπάθεια στο ύφος και την ρητορική, η στόχευση σε έννοιες και αρχές φιλελεύθερης φυσιογνωμίας και ο ορισμός του κεντρώου χώρου ως κύριου διεκδικητικού εκλογικού πεδίου προσέδωσαν στη ΝΔ τα απαραίτητα εφόδια διεκδίκησης της αυτοδυναμίας.

Η μετριοπάθεια στο ύφος και την ρητορική του κόμματος, η στόχευση σε έννοιες και αρχές φιλελεύθερης φυσιογνωμίας και ο ορισμός του κεντρώου χώρου ως κύριου διεκδικητικού εκλογικού πεδίου προσέδωσαν στη ΝΔ τα απαραίτητα εφόδια διεκδίκησης της αυτοδυναμίας.

Στον πίνακα (Public Issue, 2017) που ακολουθεί διακρίνουμε το επίτευγμα της ΝΔ (σε συνδυασμό με τις αστοχίες, το ύφος και ήθος της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ) να προκαλέσει και να καρπωθεί μόνη της, την άνοδο της δημοφιλίας εννοιών και αρχών που παραδοσιακά απορρίπτονταν ή είχαν ενοχοποιηθεί στην μεγαλύτερη διάρκεια της μεταπολίτευσης.  Αντίστοιχα η αύξηση των αρνητικών απόψεων για τις έννοιες αυτές διαιρέθηκε σε περισσότερες δυνάμεις του πολιτικού φάσματος.pinakas1

Παρά το σαφές προβάδισμα και την δημιουργία της κρίσιμης πλειοψηφίας που ακολούθησε την ΝΔ κατά τα χρόνια της αντιπολίτευσης και εκφράστηκε υπέρ της στις δύο εκλογικές αναμετρήσεις (Μαϊου & Ιουνίου) ένα σημαντικό στοιχείο που καταγράφηκε στην ενδιάμεση έρευνα της Alco (Ιουν. 2019) μας δείχνει πως από το πλειοψηφικό ρεύμα της ΝΔ δεν λείπει το συνηθισμένο σε ευρωπαϊκό επίπεδο φαινόμενο της ρευστότητας της ψήφου και τις μετακίνησης ψηφοφόρων ανάμεσα στα κόμματα, ανάλογα με το ερώτημα και το διακύβευμα της κάθε αναμέτρησης. 4 στους 10 ψηφοφόρους της ΝΔ (Μαϊου 2019) απαντούν πως η ψήφους τους αποτελεί τιμωρία για τον ΣΥΡΙΖΑ κι όχι θετική ψήφο στη ΝΔ. Αν αφαιρέσουμε αυτό το ποσοστό από τους ψηφοφόρους του Ιουλίου τότε βρίσκουμε τα εκλογικά «στεγανά» του κόμματος που είναι το ποσοστό του Μαΐου 2012 (Α. Σαμαράς – περίπου 20%), όπου η ΝΔ προσήλθε στην κάλπη χωρίς ισχυρό αντίπαλο και χωρίς άμεσο διακύβευμα (το οποίο τέθηκε στην αμέσως επόμενη αναμέτρηση).

pinakas2Η συγκεκριμένη κάρτα στέλνει πολλαπλά μηνύματα προς την ηγεσία του κόμματος αλλά και προς το πολιτικό σύστημα συνολικά πως δεν υπάρχουν πλέον περιθώρια σχεδιασμών και υπολογισμών με την παλαιά νοοτροπία της «ιδιοκτησίας» των ψηφοφόρων. Φαινόμενο το οποίο οφείλει να λάβει σοβαρά υπόψη της η ηγεσία της ΝΔ κατά την άσκηση της διακυβέρνησης