Η εγχώρια πολιτική ζωή υπερχειλίζει από τοξικότητα. Δεν παράγει μόνο σκάνδαλα και σκανδαλολογία. Διακρίνεται και από την κυριαρχία της υποκουλτούρας. Δεν εδράζεται στη διαχείριση των καίριων προβλημάτων του τόπου και της οικονομίας. Ούτε ακολουθεί τους απαραίτητους κανόνες. Οι βορβορώδεις επιθέσεις, οι άσφαιρες αντιπαραθέσεις, η ενοχοποίηση των αντιπάλων συνιστούν πολιτικό εκτροχιασμό. Πόσω μάλλον η ανθρωποφαγία και ο κανιβαλισμός.
Τα φαινόμενα αυτά δεν είναι πρωτόγνωρα. Απλώς τώρα βρίσκονται σε κατάσταση παροξυσμού. Ο ανταγωνισμός χωρίς αρχές μετατρέπεται σε μια μεγάλη αρένα προς χάριν του φιλοθεάμονος κοινού. Θύματα και θύτες εναλλάσσονται διαρκώς. Αποτέλεσμα, αμφότεροι να ματώνουν και να πλήττονται ανεπανόρθωτα. Στη διάρκεια της κρίσης υπήρξαν γεγονότα που επισφράγισαν τον εκφυλισμό και την κατάπτωση της πολιτικής. Σήμερα, όμως συντελείται το χείριστο: Εξοβελίζεται. Εξ ου και στο υποσυνείδητο της κοινής γνώμης εγγράφεται ως συνώνυμη της συναλλαγής και της διαφθοράς.
Οι ευθύνες βαρύνουν πρωτίστως τους κυβερνώντες. Πολιτευόμενοι εκτός οικονομικής και κοινωνικής πραγματικότητας, καταφεύγουν σε ενέργειες που δεν συνάδουν με την υπεράσπισή της. Το έπραξαν και κατά την περίοδο που ήταν στην αντιπολίτευση, κατηγορώντας συλλήβδην τα αποκαλούμενα παλιά κόμματα εξουσίας –ΠΑΣΟΚ και ΝΔ- ως διεφθαρμένα. Με το δηλητήριο που εκτόξευαν, τα απαξίωσαν, οδηγώντας τα σε πρωτοφανή κοινωνική και πολιτική ασφυξία. Το πράττουν και ως κυβέρνηση με μεγαλύτερη ένταση. Ο στόχος είναι προφανής: Θέλουν να καλύψουν την αναντιστοιχία λόγων και έργων, αλλά και την παροιμιώδη ανικανότητα και ανεπάρκειά τους. Χθες ήταν η λίστα Λαγκάρντ και η Siemens. Σήμερα, η Νovartis. Και έπεται και συνέχεια, όπως διακηρύσσουν.
Αναμφίβολα υπήρξαν μεγάλα σκάνδαλα και πάμπολλες σκιερές υποθέσεις. Ωστόσο, η αξιοπιστία και η φερεγγυότητα του πολιτικού συστήματος κρίνεται από την αποφασιστικότητα που θα επιδείξει για την πλήρη διερεύνηση και αποκάλυψή τους. Η ζωτική αυτή ανάγκη σε καμία περίπτωση δεν νοείται να στρέφεται εναντίον της πολιτικής, υποδαυλίζοντας τα πιο άγρια ένστικτα των πολιτών και καλλιεργώντας τον φθόνο κατά των εκπροσώπων της. Ούτε να τροφοδοτεί το υπαρκτό κλίμα εκφασισμού και εκχυδαϊσμού της δημόσιας ζωής. Με τη μέθοδο αυτή εκκολάφθηκε το τέρας της Χρυσής Αυγής. Τα δε «καθαρά χέρια» δηλητηρίασαν την ιταλική κοινή γνώμη, φουσκώνοντας τα πανιά του μπερλουσκονισμού, που, όπως φαίνεται, επανακάμπτει δριμύτερος.
Η κομματική και επικοινωνιακή αξιοποίηση των σκανδάλων και της σκανδαλολογίας δεν τρέφει απλώς τις ακραίες αντιδραστικές δυνάμεις. Στην ουσία αντιστρατεύεται ολόκληρο το πολιτικό εποικοδόμημα, δημιουργώντας θύλακες επικίνδυνων απόψεων και αντιλήψεων. Η επένδυση σε κοντόφθαλμες και απαίδευτες πρακτικές ενοχοποίησης των αντιπάλων, όταν στερούνται πραγματικής υπόστασης, στρέφονται κατά των εμπνευστών τους.
Οι ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ με τη Novartis κυρίως ενδιαφέρονται να ανατροφοδοτήσουν το εκλογικό τους ακροατήριο με τη θεωρία περί «παλιού και φθαρμένου συστήματος». Βγάζοντας στη σέντρα δέκα κορυφαία πολιτικά πρόσωπα, μεταξύ αυτών δύο πρώην πρωθυπουργούς, επιδιώκουν την επικαιροποίηση του παραπάνω υποδείγματος που εδώ και καιρό προβάλλουν. Υποκαθιστούν την πολιτική με τη διαβολή και τη φημολογία. Χρησιμοποιούν κουκουλοφόρους για να σπιλώσουν την υπόληψη και την αξιοπρέπεια ενός ανθρώπου που κοσμεί τον δημόσιο βίο, όπως ο Παναγιώτης Πικραμμένος.
Πάντως, αναμφισβήτητα η συνταγή που επιλέγει ο Αλέξης Τσίπρας δεν είναι η καταλληλότερη για να αντιμετωπίσει την ολοφάνερη εξασθένιση της κυριαρχίας του. Πολλώ δε μάλλον να απαντήσει στις ενστάσεις των ψηφοφόρων του για τις ατελέσφορες κυβερνητικές πολιτικές. Το νέο που επαγγέλθηκε χάνεται μέσα στην τοξικότητα της πολιτικής, την οποία ο ίδιος φροντίζει να ενισχύει και να διαχέει. Προφανώς ξεχνά το αυτονόητο, ότι οι τοξικοί σπόροι όχι μόνο δεν παράγουν νέα προϊόντα, αλλά δηλητηριάζουν και την ίδια τη γη που τους δέχεται.