Oταν γράφονταν αυτές οι γραμμές, οι δύο πλευρές, κυβέρνηση και πιστωτές, δεν διαφωνούσαν μόνο για το ύψος του δημοσιονομικού κενού, τους συντελεστές του ΦΠΑ, την ασφαλιστική μεταρρύθμιση ή άλλα θέματα της διαπραγμάτευσης. Διαφωνούσαν, κυρίως, αν η υπογραφή συμφωνίας…είναι κοντά ή μακριά! Αν η συμφωνία είναι σε απόσταση αναπνοής, όπως έλεγε το Μαξίμου. Ή αν απέχουμε πολύ, αν μένει πολλή δουλειά για να επιτευχθεί συμφωνία, όπως εν χορώ απαντούσαν όλοι οι εκπρόσωποι θεσμών και ευρωπαϊκών κρατών, χαρακτηρίζοντας αβάσιμη την αισιοδοξία της Αθήνας.

Αν το θέμα ήταν απλώς η διαχείριση της κοινής γνώμης, ίσως ήταν αδιάφορη η διαφωνία. Και θα ήταν θεμιτές οι κυβερνητικές ενέσεις αισιοδοξίας (παρά τις υπερβολές που εκτίναξαν το Χρηματιστήριο Αθηνών στο τελευταίο 5λεπτο της περασμένης Τετάρτης…), ίσως και αναγκαίες για να κατασταλούν οι ανησυχίες που είχαν ενταθεί τελευταία και να αποτραπεί μια εντονότερη φυγή καταθέσεων από τις τράπεζες ενόψει 3ημέρου. Αν, όμως, όπως λέγεται, η διαφωνία Αθήνας και πιστωτών αντανακλά προεργασίες επίρριψης του ενός στον άλλον της ευθύνης μη συμφωνίας, το θέμα είναι πολύ σοβαρό.

Θα φανεί άμεσα. Κρίσιμη εξέλιξη θα είναι η αποπληρωμή ή μη της δόσης στο ΔΝΤ, την Παρασκευή. Τρία ενδεχόμενα υπάρχουν:

(α) Να μην πληρωθεί η πρώτη δόση του Ιουνίου, χωρίς συμφωνία, επειδή η κυβέρνηση ανακοινώνει ότι το κράτος δεν έχει λεφτά για να πληρώσει το ΔΝΤ, έχει λεφτά μόνο για μισθούς και συντάξεις.

(β) Να μην πληρωθεί η πρώτη δόση του Ιουνίου, αλλά να υπάρξει συμφωνία με το ΔΝΤ ώστε να αποδεχθεί την εφάπαξ αποπληρωμή όλων των δόσεων του Ιουνίου με μικρή καθυστέρηση, στα τέλη του μηνός.

(γ) Να πληρωθεί κανονικά η δόση του Ιουνίου, να ολοκληρωθούν οι διαπραγματεύσεις, να επιτευχθεί συμφωνία με τους πιστωτές και να συνεχιστεί ομαλά η αποπληρωμή των υποχρεώσεών μας.

Για να εκτιμήσουμε τις συνέπειες καθενός ενδεχομένου, ας έχουμε υπόψη ορισμένα δεδομένα:

(α) Τη στιγμή που δεν θα πληρώσουμε μία δόση στο ΔΝΤ, τεχνικά κηρύσσουμε χρεοκοπία. Αν δεν έχει επιτευχθεί συμφωνία για την πληρωμή του ΔΝΤ εντός μηνός από την ημέρα που εκδηλώθηκε η αδυναμία αποπληρωμής, τότε η χρεοκοπία παύει να είναι τεχνική, γίνεται πραγματική και όλο το χρέος της χώρας (περίπου 320 δισ. ευρώ) μπορεί να κηρυχθεί απαιτητό από τους δανειστές. Πρόκειται για το σενάριο της απόλυτης καταστροφής, που οδηγεί την Ελλάδα εκτός ευρώ και την κοινωνία σε απόγνωση, απίστευτες οδύνες και εμφυλιοπολεμικές καταστάσεις, με όσα αυτές συνεπάγονται.

(β) Ακόμα και αν επιτευχθεί συμφωνία για την αποπληρωμή του ΔΝΤ με μικρή καθυστέρηση, στα τέλη Ιουνίου, οι συνέπειες θα είναι σοβαρές. Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα θα περιορίσει τη ρευστότητα που παρέχει στο ελληνικό τραπεζικό σύστημα, καθώς θα υποχρεωθεί να λάβει μέτρα αντιστάθμισης του ρίσκου, που θα έχει αυξηθεί μετά την πρώτη εκδήλωση αδυναμίας αποπληρωμής του ΔΝΤ. Η οικονομική δραστηριότητα θα παγώσει πλήρως για ένα μήνα τουλάχιστον, ουδείς θα πληρώνει οποιαδήποτε υποχρέωσή του (από δόση έως μισθό…), τα δημόσια έσοδα θα μηδενιστούν, η οσμή της χρεοκοπίας και οι παρενέργειές της θα ακολουθούν τη χώρα στα επόμενα βήματά της, για μακρύ χρόνο.

(γ) Στην πρώτη περίπτωση είναι βεβαία, στη δεύτερη περίπτωση πολύ πιθανή η επιβολή capital controls. Για να μην ερημώσει η χώρα και οι τράπεζες από κεφάλαια, ο πρωθυπουργός κ. Τσίπρας θα υπογράψει Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου που θα βάζει φραγμούς στην κίνηση κεφαλαίων και στην ανάληψη καταθέσεων. Οι εισαγωγές (σε μια κατεξοχήν εισαγωγική χώρα) θα κοπούν, ως εκ τούτου μέρος της παραγωγής θα σταματήσει λόγω έλλειψης πρώτων υλών και οι εξαγωγές θα συρρικνωθούν. Χιλιάδες θέσεις εργασίας θα καταστραφούν. Εκτεταμένες ελλείψεις σε κρίσιμα αγαθά (φάρμακα, ενέργεια κ.ά.) θα σημειωθούν. Θα επιβληθεί όριο ανάληψης στις καταθέσεις, π.χ. 50 ή 70 ευρώ/μέρα, και στον μισθό που θα (αν) καταβάλλεται μέσω τραπέζης. Οι επιταγές θα μείνουν χαρτιά στο χέρι όσων ήλπιζαν να τις εξαργυρώσουν. Ακόμα και υγιείς επιχειρήσεις δεν θα αντέξουν την πίεση. Ούτε, ίσως, κάποιες τράπεζες…

Τούτων δοθέντων, ορισμένοι, με απίστευτη για το αξίωμά τους ελαφρότητα, εισηγούνται στον πρωθυπουργό να μην πληρωθεί η δόση στο ΔΝΤ. Δυστυχώς, μάλιστα, βρίσκουν τους πρόθυμους που απερίσκεπτα αναλαμβάνουν να φιλοτεχνήσουν νομικές καρικατούρες για να υποστηρίξουν τέτοιες επικίνδυνες ανοησίες. Αύριο, βεβαίως, αν η χώρα συρθεί στην καταστροφή, όλοι αυτοί θα τραβήξουν την ουρά τους – έτσι γίνεται πάντα. Η μεγάλη ευθύνη και οι κρίσιμες αποφάσεις ανήκουν στον πρωθυπουργό.