Να μη χαθεί και αυτή η ευκαιρία

Ξενοφών Γιαταγάνας 08 Ιουλ 2013

Είναι προφανές ότι η επιλογή του αγωγού ΤΑP για τη μεταφορά φυσικού αερίου από το Αζερμπαϊτζάν στη Δυτική Ευρώπη μέσω Τουρκίας και Ελλάδας, εκτός των οικονομικών και γεωστρατηγικών πλεονεκτημάτων για τη χώρα, ανοίγει και νέους δρόμους για την επίλυση χρονιζόντων προβλημάτων της εξωτερικής μας πολιτικής. Τώρα που εκ των πραγμάτων Ελλάδα και Τουρκία καθίστανται συνεργαζόμενοι εταίροι στον ενεργειακό τομέα, είναι η στιγμή να τεθεί και να δρομολογηθεί η λύση της εκμετάλλευσης των υδρογονανθράκων του Αιγαίου στα τμήματα εκείνα όπου υπάρχει αμφισβήτηση για την υφαλοκρηπίδα.

Η λύση, και στο ζήτημα αυτό, δεν μπορεί να είναι άλλη από τη συνέργεια, δηλαδή τη συνεκμετάλλευση. Οχι με οριοθέτηση των εκατέρωθεν ζωνών αποκλειστικής εκμετάλλευσης, αλλά με ποσοστά επί των συνολικών ποσοτήτων υδρογονανθράκων που θα εντοπίζονται σταδιακά. Τα σχετικά κοιτάσματα δεν προσδιορίζονται εδαφικά, αλλά εκτείνονται σε υποθαλάσσια οικόπεδα που επικαλύπτονται και δεν είναι, επομένως, δυνατό να διανεμηθούν εκ των προτέρων με ακρίβεια.

Η συνεκμετάλλευση -τα ποσοστά ας τα αποφασίσει και το Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης-, αν δεν καταστεί δυνατό να υπάρξει διμερής συμφωνία, λύνει όχι μόνο το πρόβλημα της αξιοποίησης ενός πλούτου που παραμένει αδρανής, αλλά θέτει και τις πολύπαθες ελληνοτουρκικές σχέσεις σε τροχιά αποκλιμάκωσης των εντάσεων και, προοπτικά, στον δρόμο μιας συνολικής ειρηνικής επίλυσής τους. Δημιουργεί ακόμα και στέρεες προϋποθέσεις για την οριστική λύση του Κυπριακού στη βάση μιας διζωνικής-δικοινοτικής ομοσπονδίας, συστατικό στοιχείο της οποίας θα είναι η αναλογική επέκταση των ενεργειακών εισοδημάτων της μεγαλονήσου στο σύνολο του πληθυσμού. Από τον ΤΑP όμως θα εξαρτηθεί μεσοπρόθεσμα και η ενεργειακή επάρκεια των Δυτικών Βαλκανίων. Είναι και εδώ η κατάλληλη στιγμή να φύγουμε από τη γελοιότητα της ΠΓΔΜ, να προχωρήσουμε με τη γειτονική χώρα σε μια από κοινού εξεύρεση αξιοπρεπούς ονομασίας με επιθετικό προσδιορισμό και να απαλλαγούμε από ένα αδικαιολόγητο πρόβλημα.

Ο πρωθυπουργός έχει μία μοναδική ευκαιρία να διορθώσει το λάθος που ο ίδιος έκανε το 1993 και να οδηγήσει τη χώρα σε μια νέα περίοδο περιφερειακής ισορροπίας που θα αναβαθμίσει τον ρόλο της στην περιοχή, θα της προσπορίσει σημαντικά οικονομικά οφέλη και θα την απαλλάξει από βαρίδια που την εμποδίζουν μέχρι τώρα να επωφεληθεί πλήρως από τη στρατηγική θέση και τον φυσικό πλούτο που διαθέτει. Θα ήταν τουλάχιστον κρίμα να χαθεί και αυτή η ιστορική ευκαιρία.