Μπορεί να σταματήσει κανείς τον Ερντογάν; Αυτό το ερώτημα θέτει η Ουάσινγκτον Ποστ, λίγες μέρες πριν από τις εκλογές της 24ης Ιουνίου.
Τα τελευταία τρία χρόνια ο τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν έχει βάλει τη χώρα του σε ένα πολιτικό τρενάκι τρόμου.
Δύο βουλευτικές εκλογές , ένα αμφιλεγόμενο δημοψήφισμα που έδωσε σχεδόν όλες τις εξουσίες στον πρόεδρο και σαρωτικές εκκαθαρίσεις μετά το πραξικόπημα στιγμάτισαν την Τουρκία.
Μετά από 15 χρόνια στην εξουσία ο Ερντογάν έχει γίνει ίσως ο σημαντικότερος Τούρκος πολιτικός μετά τον Μουσταφά Κεμάλ Ατατούρκ.
Οι επικριτές του όμως φοβούνται ότι με συστηματικά , αργά βήματα καταστρέφει την ήδη αποδυναμωμένη τουρκική δημοκρατία.
Ολοένα και περισσότεροι αναλυτές λένε πως η Τουρκία του Ερντογάν αποτελεί ένα εξαιρετικό παράδειγμα για το πόσο εύκολα μπορούν οι δημοκρατίες να μετατραπούν σε δικτατορίες και η φιλελεύθερη πολιτική μπορεί να δώσει τη θέση της στον τοξικό αυταρχισμό.
Ο Ερντογάν είναι ένας έξυπνος και ταυτόχρονα πονηρός πολιτικός που κατάφερε να παραμείνει στην εξουσία κινητοποιώντας το μπράντ νέιμ του θρησκευτικού εθνικισμού.
Παράλληλα χρησιμοποιεί στον συνήθως οργισμένο λόγο του θεωρίες συνωμοσίας που εξυφαίνονται από τους εχθρούς της Τουρκίας και του λαού της.
Οι εχθροί δεν είναι ποτέ δικοί του φυσικά , ούτε ευθύνεται ο ίδιος , ποτέ, για κάτι.
Δυτικές κυβερνήσεις , Κούρδοι τρομοκράτες αλλά και ένας γέρος , πρώην σύμμαχος του , κληρικός που ζει απομονωμένος στην Πενσυλβάνια είναι μερικοί από τους συνήθεις εχθρούς του.
Αυτό που έχει αλλάξει και το οποίο μπορεί να αποτελέσει το κύκνειο άσμα του είναι το γεγονός πως η οικονομία παραπαίει.
Υψηλός πληθωρισμός και μεγάλα ελλείμματα εξαιτίας της κακοδιαχείρισης δυσκολεύουν πολύ τον κ. Ερντογάν λέει ο αναλυτής Ατίλα Γεσιλάντα των Global Source Partners , μιας δεξαμενής σκέψης με έδρα την Κωνσταντινούπολη .
O Γεσιλάντα πιστεύει πως η Τουρκία του Ερντογάν
έχει φτάσει στο τέλος του δρόμου.
Ήδη οι δημοσκοπήσεις δείχνουν πως οι ψηφοφόροι έχουν κουραστεί από τον πρόεδρο τους και τα ποσοστά της αντιπολίτευσης μεγαλώνουν.
Αυτή η δυσαρέσκεια μπορεί να μην οδηγήσει στην ήττα του Ερντογάν αλλά σίγουρα θα καταγραφεί στις βουλευτικές εκλογές, που διεξάγονται ταυτόχρονα.
Οι αντίπαλοι του Ερντογάν είναι ισχυρότεροι αυτή τη φορά και δεν είναι μόνο αριστεροί και κοσμικοί , είναι και ακροδεξιοί εθνικιστές και φανατικοί ισλαμιστές.
Οι αντίπαλοι του τον κατηγορούν γιατί διακινδυνεύει τη θέση της Τουρκίας με το να τσακώνεται συνεχώς με τους συμμάχους του στο ΝΑΤΟ και την ΕΕ ενώ τον θεωρούν υπεύθυνο και για τη δραματική πτώση της τουρκικής λίρας.
Το κεντρικό μήνυμα της αντιπολίτευσης είναι “ ως εδώ φτάνει, βρίσκεσαι στην εξουσία πολύ μεγάλο διάστημα και αντιπροσωπεύεις πια το παρελθόν όχι το μέλλον “ του λένε.
Όπως και στις εκλογές του 2015 έτσι και τώρα τα βλέμματα όλων είναι στραμμένα στις ψήφους των Κούρδων.
Οι Κούρδοι αποτελούν το 20% του πληθυσμού της Τουρκίας και το πρώτο διάστημα της διακυβέρνησης Ερντογάν , ο Τούρκος πρόεδρος τους έδωσε απλόχερα περισσότερα δικαιώματα και τους πήρε σχεδόν όλους με το μέρος του.
Τώρα οι Κούρδοι τον εγκαταλείπουν γιατί ο τουρκικός στρατός έχει εξαπολύσει επίθεση εναντίον τους στην Τουρκία , στη Συρία και στο Ιράκ ενώ έχει φυλακίσει και τους νόμιμα εκλεγμένους ηγέτες του κόμματος τους , HDP.
Αν το νόμιμο κουρδικό κόμμα καταφέρει , όπως συνέβη το 2015, να συγκεντρώσει 10% και να μπει στην τουρκική βουλή τότε το Ισλαμικό Κόμμα του Ερντογάν θα δυσκολευτεί πολύ να πάρει την πλειοψηφία.
Όπως είπε σε συνέντευξη του ο χαρισματικός ηγέτης των Κούρδων της Τουρκίας , ο φυλακισμένος βουλευτής Σελαχατίν Ντεμιρτάς, οι Κούρδοι αποτελούν μια πραγματικότητα σε όλη τη Μέση Ανατολή και βρίσκονται και στη Συρία και στο Ιράκ και στην Τουρκία στην πρώτη γραμμή, αγωνιζόμενοι για τη δημοκρατία.
Είναι σαφές πως υπάρχει τεράστια ανησυχία πως ο Ερντογάν θα προσπαθήσει να εμποδίσει τους Κούρδους να πάνε να ψηφίσουν ενώ δεν θα διστάσει να νοθεύσει και τις ψήφους τους. Ο Μεχμέτ Καμτσί, ηγέτης του κουρδικού HDP στο Ντιγιάρμπακιρ λέει στους Φαϊνάνσιαλ Τάιμς πως για να καταγράψουν επίσημα το πολυπόθητο 10% , θα πρέπει στην πραγματικότητα να έχουν πάρει 15%.
Είναι βέβαιο πως ο Ερντογάν θα κερδίσει μόνο επειδή , πρώτη φορά στην ιστορία της 70χρονης τουρκικής δημοκρατίας, οι εκλογές θα γίνουν υπό την απειλή της βίας και της νοθείας αλλά στο τέλος της ημέρας ο ίδιος ο Ερντογάν θα ξέρει πως η πλειοψηφία των Τούρκων δεν τον στηρίζει πια .
Και τότε θα γίνει ακόμα πιο αυταρχικός .