Μπλε βαθύ, σχεδόν μαύρο

Αγγελική Σπανού 02 Ιουλ 2013

Οι δηλώσεις Βορίδη με την υποστήριξη Γεωργιάδη, που εντοπίζουν τη μήτρα του κακού στη διακυβέρνηση Α. Παπανδρέου της δεκαετίας του ’80 και στην «αριστερά», το άνοιγμα Πολύδωρα προς τη Χρυσή Αυγή, η τοποθέτηση του Χαράλαμπου Αθανασίου στο Υπουργείο Δικαιοσύνης, η στάση της ΝΔ στον αντιρατιστικό νόμο και κατά του νόμου περί ιθαγένειας, όλα αυτά μαζί συνθέτουν μια ζοφερή εικόνα για τον αξιακό/ιδεολογικό κώδικα του βασικού κυβερνώντος κόμματος. Προηγήθηκαν δηλώσεις βουλευτών της ΝΔ υπέρ της επαναφοράς της θανατικής ποινής (αίτημα της Χ.Α.) και ψήφοι υπέρ του Η. Κασιδιάρη με την ανοχή της Συγγρού και του Μεγάρου Μαξίμου, που αποδοκιμάζουν προσχηματικά τα ακροδεξιά στελέχη τους, ψελλίζοντας με διαρροές.

Όλα αυτά θα μπορούσαν απλουστευτικά να ερμηνευθούν σαν μια διολίσθηση προς τα δεξιά ενός κόμματος που (αφού έκανε τη στροφή από την αρχική αντιμνημονιακή του στάση) ξέρει πολύ καλά πως ό,τι μπορούσε να πάρει από το Κέντρο, το πήρε, χάρη στη συρρίκνωση του ΠΑΣΟΚ, και αφού απορρόφησε την λοιπή Δεξιά (ΔΗΣΥ, ΛΑΟΣ) μένει να κινηθεί ακροδεξιά για να εξασφαλίσει πολιτική κυριαρχία. Όλα αυτά θα μπορούσαν επίσης να αναλυθούν σαν μια προσπάθεια της σκληροπυρηνικής πτέρυγας της ΝΔ να κινητοποιήσει δεξιούς ψηφοφόρους που χάνουν τη δουλειά τους και την αξιοπρέπειά τους, με φτηνά καθρεφτάκια μιας χαμένης αξιακής αναφοράς που, τουλάχιστον, αν δεν εξασφαλίζει ψωμί, προσφέρει μια ταυτότητα σε έναν ολοένα και πιο ασταθή κόσμο.

Αυτές οι εξηγήσεις όμως, δεν επαρκούν και θα ήταν πολύ επικίνδυνο απλώς να αντιμετωπίσουμε αυτούς τους πολιτικούς, που βγάζουν ανενδοίαστα τη μάσκα, ως γραφικούς ή οπισθοδρομικούς. Ένα συμπέρασμα είναι ότι η «Νέα Ελλάδα», όπως την οραματίζεται ο Πρωθυπουργός, έρχεται από τη δεκαετία του ’50 και του ’60 και θα χρησιμοποιήσει το νεοφιλελευθερισμό και τη διαδικασία απονομιμοποίησης του κράτους πρόνοιας που τον συνοδεύει, για να αποδομήσει ολόκληρη την ιδεολογική και πολιτιστική στροφή της Ελλάδας από την μεταπολίτευση και μετά. Η ΝΔ παίρνει τη ρεβάνς για τη γοητεία που άσκησαν οι ιδέες της Αριστεράς στην κοινωνική πλειοψηφία για πολλές δεκαετίες, παρά την ήττα στον εμφύλιο και όσα αυτή έφερε. Όπλο της είναι η συντηρητικοποίηση που φέρνει ο φόβος για το αύριο, η ανασφάλεια και η αβεβαιότητα, οι βίαιες ανατροπές στη ζωή των περισσότερων από ανεξέλεγκτους παράγοντες, η αίσθηση της ματαιότητας ότι δεν υπάρχει τρόπος άμυνας, αυτό το μούδιασμα και το ζάρωμα που έρχεται μαζί με τον πανικό.

Η επιστροφή στη λογική της ΕΡΕ, φάνηκε τόσο από τον απροκάλυπτο πελατειακό χαρακτήρα διορισμών κατά το τελευταίο έτος, όσο και από την αλαζονική, αυταρχική στάση της ΝΔ σε σειρά ζητημάτων, με αποκορύφωμα το κλείσιμο της ΕΡΤ. Προφανώς προετοιμάζεται μία επάνοδος στην κουλτούρα της αντιπαροχής και των εργολάβων σε συνθήκες παγκοσμιοποίησης και με τη σημαία της προσέλκυσης επενδύσεων από οικονομικά συμφέροντα, που ελάχιστα θα ενδιαφέρονται για ζητήματα ποιότητας ζωής, περιβάλλοντος, εργασιακών δικαιωμάτων κ.ο.κ.

Τώρα πια, με μια κυβέρνηση απαλλαγμένη από τους όποιους ηθικοπολιτικούς ενδοιασμούς της ΔΗΜΑΡ και με ένα ΠΑΣΟΚ που δέχθηκε να τα δώσει όλα (χωρίς να θέσει ούτε έναν όρο που να δικαιολογεί τον τίτλο του προοδευτικού κόμματος) προκειμένου να παραμείνει στην εξουσία, η σκληρή αναχρονιστική δεξιά παίρνει το πάνω χέρι. Και οι Βρυξέλλες απλώς παρακολουθούν, έχοντας από καιρό αποδεχθεί ότι η λιτότητα είναι μονόδρομος, έστω και αν φέρνει πολιτισμική και πολιτική οπισθοδρόμηση. Οι πρωταγωνιστές στο παιχνίδι της ευρωζώνης αντιμετωπίζουν την υποχώρηση της δημοκρατίας ως φυσικό επακόλουθο της χρεοκοπίας και των προγραμμάτων διάσωσης. Το πρόσωπο του τέρατος τους τρομάζει, αλλά δεν τους αλλάζει, αφού άλλωστε το κοιτάζουν από μακριά, όχι από απόσταση αναπνοής όπως τα θύματά του.