Όπως ήταν αναμενόμενο μόλις ανέβηκαν τα ποσοστά της Δημοκρατικής Αριστεράς στις δημοσκοπήσεις άρχισε το πυρ ομαδόν. Με τέτοιο μένος ώστε να σκέφτομαι ότι αν όλοι αυτοί ήσαν όταν έπρεπε κατά το ήμισυ εξ ίσου αυστηροί με τον Κ. Καραμανλή, τον Γ. Παπανδρέου και τους υπουργούς τους θα είχαν βοηθήσει ώστε να μην κινδυνεύουν να πνιγούν χιλιάδες άνθρωποι μέσα στον ορμητικό ποταμό της κρίσης, σύμφωνα με την παραστατική εικόνα του Κώστα Ρεσβάνη (Protagon 21-02-2012 Κουβέλης: Στην όχθη, για να μην βραχούν τα παπούτσια). Παίρνω αφορμή για την παρέμβαση μου αυτή από το συγκεκριμένο κείμενο του Κώστα αλλά θα επεκταθώ και σε άλλες πλευρές της πολεμικής που εξαπολύθηκε κατά της ΔΗΜΑΡ από όσους τόσα χρόνια βολεύονταν με μια δογματική Αριστερά ακούνητη και περιχαρακωμένη και μια ανανεωτική Αριστερά ανίσχυρη και εσχάτως αριστερίστικα μεταλλαγμένη.
Και μόλις παρουσιάζεται η δυνατότητα για μια άλλη Αριστερά με σταθερό ευρωπαικό προσανατολισμό και επιτέλους υψηλά ποσοστά , άνθρωποι καλής θέλησης όπως ο Ρεσβάνης πέφτουν επάνω της, εξαντλούν την αυστηρότητα τους και σπέρνουν την απογοήτευση τους. Και το χειρότερο από όλα οικοδομούν την κριτική τους σε ανύπαρκτες ( δεν λέω ψευδείς γιατί ξέρω το ήθος του Κώστα) αιτιάσεις. Η στάση πχ. της ΔΗΜΑΡ για την βία και τις καταστροφές στα ΑΕΙ και όχι μόνο, όπως επίσης για την ανάγκη να εφαρμοστεί ο ψηφισμένος νόμος ήταν πεντακάθαρη και σε αντιδιαστολή προς την στάση της υπόλοιπης κοινοβουλευτικής και εξωκοινοβουλευτικής Αριστεράς, πράγμα που αναγνώρισε δημόσια η Υπουργός Παιδείας. Επειδή το μισό κείμενο κριτικής του Ρεσβάνη εδράζεται σε αυτήν την ανύπαρκτη βάση, είναι εύλογο να αναμένουμε μια καθαρή επανόρθωση. Αλλά ας πάμε παραπέρα. Προφανώς είναι θεμιτό και χρήσιμο να υπάρχουν διαφορετικές απόψεις για κρίσιμες και δύσκολες αποφάσεις που πήρε η Δημοκρατική Αριστερά.
Προσωπικά ήμουν – και παραμένω – αντίθετος στην αρνητική ψήφο της στον νόμο για την Εκπαίδευση και περιμένω μια θετική ψήφο αυτήν την βδομάδα στο άνοιγμα του επαγγέλματος των φαρμακοποιών και άλλα παρεμφερή θέματα που θα έρθουν στην Βουλή τα οποία θα έπρεπε να προωθήσουμε μόνοι μας ανεξαρτήτως μνημονίου. Όμως δεν μπορώ να καταλάβω με ποια λογική όσοι συμφωνούσαν με την αρνητική ψήφο στο μνημόνιο Ι είχαν την απαίτηση τώρα να ψηφίσει η ΔΗΜΑΡ την δανειακή σύμβαση με όλα τα δραματικά επακόλουθα για τα φτωχά λαϊκά στρώματα και την μεσαία τάξη. Να αυτοκτονήσει δηλαδή πολιτικά παίρνοντας στην πλάτη της – όχι την χώρα όπως βαυκαλίζονται ορισμένοι – αλλά τα αποτελέσματα μιας πολιτικής που ακολουθήθηκε κυρίως από το 2004 και μετά με καταστροφικές συνέπειες από ΝΔ και ΠΑΣΟΚ. Και είναι εντυπωσιακό ότι ο Ευάγγελος Βενιζέλος που απέπεμψε την τρόικα για να την παρακαλεί μετά να επιστρέψει και στην συνέχεια υπεστήριξε με πάθος το δημοψήφισμα για να ανακαλέσει εντός διημέρου κουνάει τώρα το δάκτυλο της ευθύνης στην Δημοκρατική Αριστερά και ακόμα πιο εντυπωσιακό είναι ότι υπάρχει μια μερίδα διανοουμένων που συμφωνεί και επαυξάνει. Φοβάμαι ότι αυτοί οι φίλοι κάνουν ένα διπλό λάθος αντίστροφο από το λάθος που διαπράττουν το ΚΚΕ και ο ΣΥΡΙΖΑ που περιφρονούν ή υποβαθμίζουν την ανάγκη εσωτερικών μεταρρυθμίσεων .Όπως η παραδοσιακή Αριστερά νομίζει ότι μπορεί να λειτουργεί εν κενώ αγνοώντας πλήρως δανειστές, αγορές και υπαρκτούς πολιτικούς συσχετισμούς έτσι και αυτοί εξοβελίζουν την πολιτική αντιπαράθεση, βλέπουν μόνο δανειστές και δύστροπους Έλληνες και θεωρούν τους πολιτικούς συσχετισμούς στην Ευρώπη περίπου ασάλευτους και αναλλοίωτους .
Όταν ο Κον Μπεντίτ καταγγέλλει τους Ταλιμπάν του νεοφιλελευθερισμού και ο επικεφαλής των σοσιαλιστών στο Ευρωκοινοβούλιο Σβόμποντα τους αποκαλεί ακρίδες, όταν ο Φρασουά Ολάντ καταγγέλλει Μέρκελ και Σαρκοζί ότι ρήμαξαν την Ελλάδα και γονάτισαν την κοινωνία κάνουν ότι δεν ακούνε και επικεντρώνονται μόνο στις υπαρκτές παθογένειες της οικονομίας και του πολιτικού μας συστήματος. Για αυτούς δεν υπάρχει αριστερός ευρωπαϊσμός ή τέλος πάντων και αν υπάρχει για την Ελλάδα είναι άχρηστη πολυτέλεια. Αυτό το πρώτο λάθος τους οδηγεί σε ένα σοβαρότερο. Γίνονται κήρυκες ενός φιλελευθερισμού που στο όνομα της καταπολέμησης του λαϊκισμού και των συντεχνιών ενοχοποιεί και απαξιώνει συνολικά τον συνδικαλισμό ,τους δημόσιους φορείς παροχής υπηρεσιών, κάθε έννοια συλλογικής δράσης. Δεν υπάρχει συσσώρευση πλούτου σε κάποιους, δεν υπάρχουν κοινωνικές αντιθέσεις αλλά μόνο ένα αδηφάγο και αντιπαραγωγικό δημόσιο. Από τον εκσυγχρονισμό και την αναγκαία μεταρρύθμιση του δημόσιου τομέα εκτινάσσονται και προσγειώνονται στην λατρεία του ιδιωτικού που πρέπει να επεκταθεί και να καταλάβει όλο τον χώρο. Αν το δημόσιο συρρικνωθεί – ακόμα καλύτερα αν εξαφανιστεί – τότε νομοτελειακά θα αναδυθεί ένα άσπιλος , παραγωγικός και δίκαιος προς τους εργαζόμενους ιδιωτικός τομέας.
Και μετά ξύπνησαν. Κάθε φορά που τους ακούω μου έρχεται στο νου ο Καζάν που με το «Λιμάνι της αγωνίας» δεν συκοφάντησε μόνο το μαχητικό συνδικάτο φορτοεκφορτωτών αλλά έδωσε ένα ισχυρό – γιατί ήταν μεγάλος τεχνίτης – πολιτιστικό όπλο σε όσους στην συνέχεια γονάτισαν το συνδικαλιστικό κίνημα στις ΗΠΑ. Αναπόφευκτα σε πολιτικό επίπεδο καταλήγουν να μην θέλουν να ακούνε για την κεντροαριστερά , την σοσιαλδημοκρατία, τον δημοκρατικό σοσιαλισμό έννοιες πιθανώς ανεκτές για τους ευρωπαίους αλλά προφανώς ακατάλληλες για τους Έλληνες. Στην θέση της σύγχρονης διαχωριστικής γραμμής κεντροαριστεράς – κεντροδεξιάς βάζουν τον διαχωρισμό λαϊκιστές – ευρωπαϊστές και θέλουν με βάση αυτόν να στοιχηθούν οι πολιτικές δυνάμεις . Πρακτικά αυτό μεταφράζεται σε πρόταση μετεκλογικής συνεργασίας ΠΑΣΟΚ- ΝΔ η σε οριζόντιο κόμμα των «αρίστων» που σε παγκόσμια πρώτη θα ξεκινάει από την δεξιά και θα φτάνει στην αριστερά. Προβάλλοντας αυτό το φιλόδοξο σχήμα στην Γαλλία Ολάντ και Σαρκοζί θα έπρεπε από τον πρώτο γύρο να ενώσουν τις δυνάμεις τους κατά της Λεπέν. Αν όμως για την Γαλλία είναι περίπου παρανοϊκό το σχήμα στην Ελλάδα φαίνεται βολικό για να «στριμώξουν» τον Κουβέλη, τον μόνο αστάθμητο παράγοντα που επιμένει να μην μπαίνει στο μανιχαιστικό δίλημμα.. Ακούστε τι ωραία το λέει ο κ. Δημήτρης Καρύδης, αναπληρωτής καθηγητής Διεθνών Σχέσεων στο Πανεπιστήμιο Μακεδονίας, σε άρθρο του στην Καθημερινή (24- 02- 2012) με τον χαρακτηριστικό τίτλο « Σειρά τώρα έχει ο ….. Κουβέλης» (Οι τελίτσες δικές του.) : «Οι δανειστές μας αφού απέλυσαν τον Παπανδρέου στις Κάννες και ευθυγράμμισαν τον Σαμαρά , δεν θα επιτρέψουν στην ΔΗΜΑΡ να συνεχίσει να ψαρεύει στα θολά νερά του θυμικού…Ο Σόιμπλε και η παρέα των δανειστών με τα τρία Α καραδοκεί και αναγκάζει όσους ζητούν την ψήφο του ελληνικού λαού να γίνουν επιτέλους συγκεκριμένοι».
Ο κ. καθηγητής είναι ειλικρινής και ωμός και είναι καλό να μας πουν όσοι δυσφορούν με την ΔΗΜΑΡ αν έτσι αντιλαμβάνονται την συγκεκριμενοποίηση των θέσεων της. Γιατί προφανώς η ΔΗΜΑΡ έχει προγραμματικά κενά και αδυναμίες που οφείλει τάχιστα να καλύψει αλλά δεν είναι αυτή η σκορδοκαΐλα των δανειστών με τα τρία Α. Αυτό που της ζητούν είναι να ευθυγραμμιστεί με τις θέσεις της Ευρωπαϊκής δεξιάς την ώρα που αναζωπυρώνεται η σύγκρουση κεντροαριστεράς – κεντροδεξιάς σε όλη την Ευρώπη. Να εγκαταλείψει τα λαϊκά στρώματα και την μεσαία τάξη που συμπιέζονται, έρμαια στην αντιευρωπαϊκή προπαγάνδα του ΚΚΕ και της ακροδεξιάς και στις αντιφατικότητες του ΣΥΡΙΖΑ. Δεν είναι καθόλου τυχαίο ότι το ίδιο ακριβώς δίλημμα από την δική τους πλευρά προωθούν ΚΚΕ και ΣΥΡΙΖΑ αλλά και η νέα ηγετική ομάδα του ΠΑΣΟΚ η οποία αδυνατεί να παρακολουθήσει τις αντιδράσεις των ομοϊδεατών της σοσιαλιστών που εναντιώνονται ακριβώς σε αυτήν την πολιτική. Νεοφιλελεύθεροι και παραδοσιακοί αριστεροί θέλουν να στριμώξουν τους πάντες στο σχήμα που από την μια μεριά θα έχει τους υποστηρικτές του μνημονίου(που είναι γενικώς καλοί ευρωπαϊστές) και από την άλλη τους πολέμιους (που είναι οπωσδήποτε αγροίκοι αντιευρωπαϊστές).
Για να το κάνουμε πενηνταράκια λένε στον Κουβέλη ότι πρέπει να διαλέξει αν θα πάει με τον Στέφανο Μάνο, την Μιράντα Ξαφά , την Ντόρα Μπακογιάννη, τον ευθυγραμμισμένο Σαμαρά και το εν συγχύσει σήμερα ΠΑΣΟΚ ή με την Παπαρήγα, τον Τσίπρα, την Κατσέλη, τον Δημαρά, τον Καμένο και την αντιμνημονιακή λαϊκή δεξιά. Η άποψη ότι πρέπει να υπάρξει ο τρίτος δρόμος του αριστερού ευρωπαϊσμού, αυτοτελής και αυτόνομη πρώτη ύλη για την αυριανή κεντροαριστερά είναι ενοχλητική και θέλουν να την σκοτώσουν εν τη γεννέσει της. Και όμως επιβάλλεται από σήμερα να τεθούν οι βάσεις για μια νέα κοινωνική και πολιτική πλειοψηφία από δυνάμεις που βρίσκονται στο ΠΑΣΟΚ, την ΔΗΜΑΡ, την πολιτική οικολογία η οποία θα συγκροτηθεί στην βάση ενός κοινού προγράμματος με φερέγγυα πρόσωπα . Με δεδομένη την ρευστότητα και την σύγχυση στον χώρο του ΠΑΣΟΚ που αναπόφευκτα θα κρατήσει για μεγάλο διάστημα εκ των πραγμάτων η ΔΗΜΑΡ μπορεί να συγκεντρώσει δυνάμεις πολύτιμες και απαραίτητες για αυτό το εγχείρημα. Αυτή την απλή αλήθεια την αντιλαμβάνονται οι πολίτες και για αυτό είναι διατεθειμένοι να την ενισχύσουν εκλογικά. Αυτό που το κομματικό κατεστημένο τόσο της δεξιάς όσο και της αριστεράς βλέπει σαν αντίφαση στην ΔΗΜΑΡ – ότι δηλαδή συγκεντρώνει δυνάμεις που αντιτίθενται στο μνημόνιο και τα επαχθή μέτρα αλλά ταυτοχρόνως έχουν φιλοευρωπαικό προσανατολισμό – είναι ακριβώς η ισορροπία που δεν πρέπει να χαθεί. Και προξενεί εντύπωση ότι αυτή την απλή αλήθεια όχι μόνο δεν μπορούν να την αντιληφθούν αλλά την πολεμούν όσοι βλέποντας το δέντρο χάνουν το δάσος, μεγεθύνουν αδυναμίες της ΔΗΜΑΡ( να τους βρω εγώ άλλες τόσες από αυτές που αναδεικνύουν) διυλίζουν τον κώνωπα και καταπίνουν με ευχαρίστηση την κάμηλο που μας έφερε ως εδώ. Αυτές τις μέρες πλημμύρισε ο τύπος και το διαδύκτιο από την εξής «αθώα» παρατήρηση διατυπωμένη με διάφορους τρόπους : «Καλός, ευγενής και μετριοπαθής ο Κουβέλης αλλά θα μπορέσει; Έχει θέσεις; Μήπως γίνει πλυντήριο στελεχών του ΠΑΣΟΚ;»
Η πρώτη αυθόρμητη παρατήρηση είναι ότι πολλοί από τους απορούντες για χρόνια μας βομβάρδιζαν με το «άλλο ύφος και ήθος που έφερε στην πολιτική το ΚΚΕ Εσωτερικού». Πως ξαφνικά η στάση αυτή από μετρήσιμο πολιτικό μέγεθος εξέπεσε σε απλή επίδειξη σαβουάρ βίβρ; Και είναι επίδειξη ευγένειας ή αποτελεί πολιτική πράξη να μην αμφισβητείς την ελληνικότητα του Παπαδήμου να μην δαιμονοποιείς την αντίθετη άποψη και να μην πουλάς μαγκιά και εξυπνάδες; Η δεύτερη παρατήρηση είναι ότι πολλοί που χάνουν τον ύπνο τους μήπως η ΔΗΜΑΡ γίνει πλυντήριο στελεχών του ΠΑΣΟΚ δεν είχαν την ίδια ανησυχία όταν όλα αυτά τα στελέχη ήσαν στο ΠΑΣΟΚ. Κάποιοι έχουν το δικαίωμα να είναι πολυσυλλεκτικοί , στην ΔΗΜΑΡ απαγορεύεται. Η τρίτη και πιο σοβαρή παρατήρηση αφορά στις δυνατότητες της ΔΗΜΑΡ και του στελεχικού της δυναμικού να ανταπεξέλθει στις αυξημένες απαιτήσεις που η συγκυρία φορτώνει στις πλάτες της. Θα τα καταφέρει; Το ελπίζω και το θέλω. Αυτό που σίγουρα γνωρίζω είναι ότι οι άλλοι αποδεδειγμένα δεν μπορούν. Εδώ δεν χωρούν εικασίες. Δεν μπόρεσαν πριν ,γιατί να μπορέσουν τώρα; Πρέπει να είναι σαφές ότι όσοι αρνούνται να δώσουν στην ΔΗΜΑΡ το δικαίωμα να προσπαθήσει από καλύτερες θέσεις ουσιαστικά μας εισηγούνται αναστύλωση του δικομματισμού με τον ένα η τον άλλο τρόπο και ανεξαρτήτως προθέσεων αντιτίθενται στην ανασύνθεση του πολιτικού σκηνικού. Στις συγκεκριμένες συνθήκες αυτή είναι συνταγή για την ενίσχυση των αντιευρωπαϊστών κάθε χρώματος.
Τελειώνοντας θέλω να πω ότι υπάρχουν δυό τρόποι να κάνεις πολιτικές επιλογές. Ο ένας είναι να κάνεις αφ υψηλού κριτική, να περιμένεις από το πολιτικό υποκείμενο να ταυτιστεί λίγο πολύ με τις θέσεις σου και τότε ασφαλής να προστρέξεις. Κατά πάσα πιθανότητα θα κουραστείς στην αναμονή. Ο δεύτερος είναι να γίνεις συνδη μιουργός, να συμβάλλεις από τα μέσα στο ξεπέρασμα των αδυναμιών, στην διόρθωση των λαθών στην διαμόρφωση σύγχρονου προγραμματικού λόγου. Αν έχεις μια γενική συμφωνία στους στρατηγικούς στόχους, παίρνεις το ρίσκο της συμμετοχής. Τίποτε δεν είναι σίγουρο, μπορεί να διαψευστείς αλλά θα ξέρεις ότι προσπάθησες. Όσοι αναζητούν συμβόλαιο που να προεξοφλεί την επιτυχία δεν θα το βρουν. Όσοι – όπως έχουν κάθε δικαίωμα – επιλέγουν τον πρώτο δρόμο, τουλάχιστον ας το ξανασκεφτούν πριν πυροβολήσουν.
Ο Νίκος Μπίστης είναι στέλεχος της Αριστεράς και υποστηρίζει τη ΔΗΜΑΡ.