Αν ο πατριωτισμός είναι το τελευταίο καταφύγιο των απατεώνων, ο ανορθολογισμός είναι ένα πολύ πιο ευρύχωρο καταφύγιο. Και όχι κατ? ανάγκη για απατεώνες. Καταφεύγουν σε αυτόν και άνθρωποι φοβισμένοι από το μέγεθος της κρίσης που σαρώνει τη ζωή τους, που βιώνουν καταστάσεις «που δεν τις χωρά ο νους τους» και αναζητούν στήριξη πέρα από τον ορθό λόγο. Κάτι σαν τις λιτανείες σε εποχή ξηρασίας. Αυτοί όμως που σέρνουν τον χορό του ανορθολογισμού είναι απατεώνες και φανατικοί, πολλές φορές και τα δύο. Η Ιστορία της ανθρωπότητας και της χώρας είναι γεμάτη από καταστροφές που προξένησαν απατεώνες, ανόητοι και φανατικοί, πάντα με την υποστήριξη ενός τμήματος του λαού.
Ζούμε μια τέτοια εποχή; Και ναι και όχι. Σημάδια ανησυχητικά υπάρχουν: Οι 38 της ΝΔ, οι 8 «ανεξάρτητοι», οι μητροπολίτες, ο Τσίπρας στο Αγιον Ορος, οι… Ασυνάρτητοι Ελληνες και η Χρυσή Αυγή. Φανατικοί και μικροαπατεώνες της πολιτικής σε διαφορετική δοσολογία επικινδυνότητας προσπαθούν να μας πείσουν ότι η χώρα ανήκει στην Ανατολή. Είναι εντυπωσιακό αλλά ιστορικά εξηγήσιμο ότι ο ιός του αντιδυτικισμού έχει προσβάλει και δυνάμεις που βρίσκονται πέραν του αντιμνημονιακού ανορθολογισμού. Και αυτό γιατί οι ρίζες της Δεξιάς του Κυρίου βρίσκονται στον αντικομμουνισμό και δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι ο μαρξισμός γεννήθηκε ως νόθο παιδί του επάρατου διαφωτισμού.
Γι? αυτό και ο μετεωρισμός της Δεξιάς που ενώ κομπορρημονεί ότι ανήκει στη Δύση, κλείνει το μάτι στην καθ? ημάς Ανατολή. Κατά τα αλλά εντυπωσιάζει η επαναφορά στερεοτύπων, που ορισμένα παραπέμπουν στα μαύρα χρόνια του μεσοπολέμου: Το έθνος εν κινδύνω επιβιώνει μέσα από συνεχή ολοκαυτώματα, με τελευταίο το μνημονιακό. Περικυκλωμένοι και παντελώς αθώοι αναζητούμε τον ένοχο στον ξένο και διαφορετικό. Στον κακό δανειστή (ακόμα και όταν μας δανείζει φθηνότερα, οι ανορθολογιστές μας θα θέλανε να δανειστούμε από το ξανθό γένος), στον μετανάστη (γι? αυτό και η δυστοκία στο αντιρατσιστικό), στον αιώνιο Εβραίο (γι? αυτό και η έμμεση αμφισβήτηση του Ολοκαυτώματος), στους ομοφυλόφιλους με την άρνηση νομοθέτησης του δυτικότροπου Συμφώνου Συμβίωσης (άστε το για μετά το μνημόνιο, είπε κομψά ο Τσίπρας). Μέσα σε αυτό το περιβάλλον το σημερινό ΠΑΣΟΚ -κατά πλειοψηφία- αποτελεί όαση ορθολογισμού. Γιατί το αλλοτινό, με εξαίρεση την περίοδο Σημίτη, ευθύνεται για τις παθογένειες που προανέφερα. Γι? αυτό και το βαθύ ΠΑΣΟΚ δραπέτευσε στις δυνάμεις του ανορθολογισμού, δεξιά και αριστερά. Αν το σημερινό ΠΑΣΟΚ, η Ελιά, η Δημοκρατική Παράταξη (πού θα πάει θα τη βρούμε την άκρη) δεν υπήρχαν, η επέλαση των δυνάμεων του ανορθολογισμού θα ήταν απρόσκοπτη.