Μια υπαίθρια φυλακή…

Νάντα ΓαντούρΔεμίρη 06 Δεκ 2012

Η Λωρίδα της Γάζας είναι αποκλεισμένη εδώ και έξι χρόνια από στεριά, αέρα και θάλασσα. Το Ισραήλ δεν ελέγχει μόνο τη διακίνηση ανθρώπων και αγαθών, αλλά και τον εφοδιασμό σε τρόφιμα, υπολογίζοντας ακόμα και τον αριθμό θερμίδων κατά άτομο…

Η Λωρίδα της Γάζας βρίσκεται σε εξαετή αποκλεισμό από στεριά, αέρα και θάλασσα – μόνη διέξοδος η Ράφα. Μέσα σε αυτό το διάστημα, κάποιες ισραηλινές στρατιωτικές επιχειρήσεις, όπως η τελευταία, ξεχωρίζουν ως περιπτώσεις «θεαματικής» βίας. Ωστόσο, πρόκειται για συγκεκριμένη εκδήλωση βίας στο πλαίσιο μιας ευρύτερης και διαρκούς κατοχής της Γάζας, η οποία χαρακτηρίζεται από σειρά προμελετημένων εχθροπραξιών.

Η Λωρίδα της Γάζας είναι ένας θύλακος, 365 τ.χ., όπου 1,6 εκατομμύριο Παλαιστίνιοι βρίσκονται «κλειδωμένοι» προς το συμφέρον της ασφάλειας μίας προνομιακής ομάδας, δηλαδή του ισραηλινού πληθυσμού. Ο παλαιστινιακός πληθυσμός δεν έχει την ελευθερία να κινείται μέσα και έξω από τον θύλακο με δική του βούληση. Αρα, ορθώς έχει υποστηριχθεί ότι οι Παλαιστίνιοι βιώνουν «καθεστώς» φυλάκισης, και οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων, όπως ο ΟΗΕ και το B΄ Tselem, χαρακτήρισαν τη Γάζα ως μία από τις μεγαλύτερες «υπαίθριες φυλακές».

Μετά τη διεξαγωγή εκλογών το 2006, τη νίκη της Χαμάς, τη διάσπαση της Παλαιστινιακής Αρχής και την κυριαρχία της Χαμάς στη Γάζα, το Ισραήλ χαρακτήρισε τις πόλεις της Γάζας ως «φωλιές τρομοκρατών» που υπονομεύουν την ύπαρξη του κράτους του Ισραήλ. Οι στοχευμένες επιθέσεις αποσκοπούν στη συστηματική καταστροφή του δομημένου περιβάλλοντος αλλά και την καταστροφή του τρόπου ζωής των κατοίκων. Στην πραγματικότητα πρόκειται για τη θανάτωση της πόλης – αστεοκτονία. Αντί για αποτέλεσμα πολέμου, η αστεοκτονία θεωρείται αναπόσπαστο μέρος του. Ουσιαστικά πρόκειται για στρατιωτική τακτική πολέμου.

Το Ισραήλ δεν ελέγχει μόνο τη διακίνηση ανθρώπων και αγαθών, αλλά και τον εφοδιασμό σε τρόφιμα υπολογίζοντας τον αριθμό θερμίδων κατά άτομο, λαμβάνοντας υπόψη το γένος και την ηλικία. Το 2008, έγγραφο του ισραηλινού υπουργείου Αμύνης με τίτλο «Κόκκινες Γραμμές για την κατανάλωση τροφίμων στη Λωρίδα της Γάζας» την καθόρισε σε 2.279 θερμίδες κατά άτομο, προκειμένου να αποφευχθεί μία πλήρης ανθρωπιστική καταστροφή. Κάτι τέτοιο θα συνεπαγόταν πολιτικό κόστος εφόσον θα χαρακτηριζόταν γενοκτονία. Ωστόσο, η χρήση παρόμοιων τεχνικών θα μπορούσε να ονομαστεί «θερμιδική εχθροπραξία» (calorific warfare) και κατά μία έννοια είναι ένα δείγμα άοπλης βίας. Οι χαρακτηριστικές αυτές περιπτώσεις ύπουλων εχθροπραξιών συνεχίζονται σε καθημερινή βάση και δεν εμποδίζονται από πρόσκαιρες εκεχειρίες.

Η Γάζα έχει γίνει ένα εργαστήριο τεχνολογιών της διαχείρισης του πληθυσμού όπου δοκιμάζονται στρατιωτικές τακτικές. Ομως, η συντριπτική πλειονότητα των Παλαιστινίων είναι άοπλοι και πρωταρχικό τους μέλημα είναι να μείνουν ζωντανοί.

Γράφοντας αυτό το άρθρο επιτεύχθηκε ακόμη μία κατάπαυση του πυρός. Αλλά είναι πολύ πιθανό ότι για μία ακόμη φορά θα διαψευσθούν οι όποιες ελπίδες για ειρήνη είτε με αφορμή την 29η Νοεμβρίου (Διεθνής Ημέρα Αλληλεγγύης με τον παλαιστινιακό λαό), ημέρα αίτησης των Παλαιστινίων για κράτος παρατηρητής του ΟΗΕ, είτε με αφορμή τις επικείμενες βουλευτικές εκλογές στο Ισραήλ, και τη δήλωση του κυρίου Νετανιάχου λίγο πριν από την έναρξη της κατάπαυσης του πυρός ότι εάν χρειαστεί είναι έτοιμος για μία πιο «σκληρή προσέγγιση».

Η Νάντα Γαντούρ-Δεμίρη είναι διδάκτωρ Πολιτικών Επιστημών του Πανεπιστημίου του Μπρίστολ