Τον τελευταίο καιρό βιώνουμε μια ανεξέλεγκτη ένταση στο Αιγαίο με χυδαίους χαρακτηρισμούς εκατέρωθεν. Η ένταση βέβαια είναι εκτός των άλλων, προϊόν της απουσίας στρατηγικής προσέγγισης έναντι της γείτονος χώρας, όπως άλλωστε συμβαίνει και σε πολλούς άλλους τομείς της πολιτικής μας ζωής. Το ερώτημα είναι, θα μπορούσαμε να κάνουμε και διαφορετικά;
Η απάντηση είναι ΝΑΙ, με απαραίτητη προϋπόθεση βέβαια να σκεφτούμε έξυπνες και λειτουργικές προτάσεις που θα ανοικοδομούν βήμα βήμα το κλίμα εμπιστοσύνης και καλής γειτονίας με την Τουρκία.
Οι ενασχολούμενοι με τον κλάδο των ΑΠΕ, γνωρίζουν πολύ καλά ότι το αιολικό δυναμικό στις παραθαλάσσιες περιοχές (πόσο μάλλον στο Αιγαίο) είναι εξαιρετικά αποδοτικό αλλά πρωτίστως ομαλό (στρωτός άνεμος χωρίς τύρβες από όλες τις κατευθύνσεις). Αυτός είναι και ο κύριος λόγους που τα θαλάσσια Αιολικά Πάρκα στη Βόρεια Θάλασα είναι ιδιαίτερα δημοφιλή και προσελκύουν σημαντικές επενδύσεις. Στην περιοχή της Μεσογείου βέβαια δεν είναι τόσο φιλικά καθώς αντιμάχονται την τουριστική αξιοποίηση των παράλιων ζωνών, η οποία όπως είναι φυσικό υπερταιρεί πανηγυρικά. Είναι αναμφισβήτητα καλύτερο να απολαμβάνει κανείς ανεμπόδιστα το ηλιοβασίλεμα από ένα ελληνικό νησί, έως ότου ο ήλιος κατακόκκινος καταλήξει στον θαλάσσιο ορίζοντα, από το να παρεμβάλλεται η πτέρυγα κάποιας ανεμογεννήτριας κάπου στο ενδιάμεσο. Άλλωστε, οι ελληνικές θάλασσες είναι ιδιαίτερα βαθιές με αποτέλεσμα το κόστος θεμελίωσης στον πυθμένα της θάλασσας, σε απόσταση μακρινή από την ακτή, να είναι αποτρεπτικό για κάθε φιλόδοξο επενδυτή. Μήπως όμως δεν είναι ακριβώς έτσι τα πράγματα; Μήπως οι βραχονησίδες του Αιγαίου προσφέρονται ιδιαίτερα για φτηνή θεμελίωση, όπως θα γινόταν στην ξηρά, προσφέροντας συνάμα και τα εξαιρετικά οφέλη της απόδοσης ενός παράκτιου Αιολικού Πάρκου;
Ναι! ?αλλά στο σημείο αυτό μπαίνει ακόμη ένας φραγμός. Η διασύνδεση με την ηπειρωτική χώρα. Εδώ κρύβεται το μεγάλο μυστικό, καθώς η ηπειρωτική αυτή χώρα θα μπορούσε κάλλιστα να είναι τα παράλια της Μικράς Ασίας! Αυτό σημαίνει: υποθαλάσσιο καλώδιο διασύνδεσης Ελλάδος – Τουρκίας για να εξυπηρετηθεί η εμπορεία ηλεκτρικής ενέργειας! Με μία Τριμερή Σύμβαση (Ελλάδας – Τουρκίας – Επενδυτή) το project θα μπορούσε να προχωρήσει τάχιστα, εφόσον θα συνδύαζε υψηλή παραγωγή, χαμηλό κόστος επένδυσης, γρήγορη απόσβεση, σταθερότητα στο δίκτυο. Η ενέργεια παράγεται στην Ελλάδα (άρα φορολογείται στην Ελλάδα), συντηρείται στην Ελλάδα (άρα θέσεις εργασίες στην Ελλάδα), ενώ πωλείται στην Τουρκία η οποία ασφαλώς θα απολαμβάνει τα δικά της οφέλη, όπως διασπορά της παραγωγής πολύ κοντά στα μεγάλα καταναλωτικά αστικά κέντρα που βρίσκονται στα παράλιά της, επίτευξη στόχων ΑΠΕ (άρα πρόστιμα τέλος) χωρίς μάλιστα να δεσμεύονται εκτάσεις, πράσινο προφίλ, βήματα προς την Ευρωπαϊκή ένταξη με την υιοθέτηση τέτοιων πολιτικών, απεμπλοκή από τα συμβατικά καύσιμα και, τέλος, την εγκατάλειψη δυσοίωνων πυρηνικών σχεδίων σε ιδιαίτερα σεισμογενείς περιοχές όπως είναι αυτές της ΝΑ. Μικράς Ασίας: μία ιδιαίτερα δυσάρεστη προοπτική για όλο τον κόσμο, από την οποία μόνο η Ρωσία κερδίζει.
Πόσα ανάλογα σχέδια για τέτοιες επενδύσεις δεν έχουν πραγματικά «βουλιάξει» στα βαθιά νερά του Αιγαίου, καθώς ομολογουμένως η υποθαλάσσια διασύνδεση με την ηπειρωτική Ελλάδα εκτροχιάζει οικονομικά και ματαιώνει στην ουσία τις επενδύσεις ΑΠΕ στις βραχονησίδες του Αιγαίου.
Μήπως μπορεί ένα τέτοιο σχέδιο να αποτελέσει προπομπό και για την αξιοποίηση από κοινού και των υδρογονανθράκων του Αιγαίου; Το θέτω σαν ρητορικό ερώτημα προς τους αναγνώστες. Η ειρήνη στην περιοχή μας δεν είναι δεδομένη, πρέπει να περάσει από τη σφαίρα της φαντασίας και της καινοτομίας και να καταλήξει στο τραπέζι του διαλόγου (στο βαθμό που η Τουρκία θα ανέκρουε πρύμναν εγκαταλείποντας τις εξουσιαστικές μεταμορφώσεις του οιονεί καθεστώτος της).
Μόνο εφόσον υπάρχουν κοινά συμφέροντα στο Αιγαίο στα οποία ενδεχομένως θα εμπλέκονται και επενδυτές από τρίτες χώρες, θα εξασφαλιστεί ένα κλίμα εμπιστοσύνης και ηρεμίας σε βάθος χρόνου. Η ειρήνη στην ανατολική Μεσόγειο δεν εξασφαλίζεται με λεονταρισμούς, απειλές και εξοπλιστικά προγράμματα, αλλά χτίζεται βαθμιαία με διακρατικές συμφωνίες. Οι καλύτερες σχέσεις Ελλάδας – Τουρκίας υπήρξαν το διάστημα 2000-2003, όταν με πρωτοβουλία της Ελλάδας έγινε η ακτοπλοϊκή διασύνδεση τουριστικών πλοίων ανάμεσα στις δύο χώρες με εξαιρετικά οφέλη στον τουρισμό αμφοτέρων. Αυτό και μόνο αρκεί για να φανταστεί κανείς το κλίμα που θα δημιουργηθεί με την ενεργειακή τους διασύνδεση!
Μακάρι να μπορούσε η ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία που προκαλείται από τη διέλευση των κινούμενων ηλεκτρονίων (βλ. υποθαλάσσιο καλώδιο), όπως θα έλεγε και ο θεμελιωτής της ηλεκτρομαγνητικής θεωρίας Charles Coulomb, να ενεργοποιήσει τους «Καμμένους» εγκεφάλους των κυβερνώντων μας.
Ας ξεκινήσουμε λοιπόν απευθείας ένα διάλογο με την Τουρκία για αντικατάσταση των στρατιωτικών φυλακίων των ακατοίκητων βραχονησίδων ή βράχων μας με υποσταθμούς και ανεμογεννήτριες. Αν βέβαια επιθυμούμε πραγματικά να αλλάξει το κλίμα με τους γείτονές μας.