Μια πρώτη αξιολόγηση της νέας κυβέρνησης

Θάνος Ντόκος 25 Μαρ 2015

Αν και είναι, ασφαλώς, πολύ νωρίς για μια αξιολόγηση του έργου της νέας κυβέρνησης, μπορεί, ωστόσο, να επιχειρηθεί ένας πρώτος απολογισμός των πεπραγμένων στους τομείς της εξωτερικής πολιτικής, άμυνας και εσωτερικής ασφάλειας. Ορθότατη η προσπάθεια επανεισαγωγής της γεωπολιτικής διάστασης στη διαπραγμάτευση με τους εταίρους μας, κάτι που επιχείρησε να κάνει το ΕΛΙΑΜΕΠ ήδη από το 2012, αλλά δυστυχώς φωνή βοώντος εν τη ερήμω. Ασφαλώς και θα πρέπει να τονιστεί η γεωπολιτική σημασία της χώρας μας σε μια σειρά κρίσιμων για τη Δύση τομέων, ενώ στη σωστή κατεύθυνση κινείται η προσπάθεια βελτίωσης των σχέσεων με την Κίνα και τη Ρωσία (αν και η προσέγγιση με τη Μόσχα απαιτεί εξαιρετική προσοχή). Σαφή περιθώρια βελτίωσης υπάρχουν όσον αφορά στην επικοινωνιακή στρατηγική, καθώς το μήνυμα (αλλά και οι σχετικές ενέργειες) πρέπει να είναι θετικό (ενεργός ρόλος της Ελλάδας και ετοιμότητά της να συνεισφέρει στην αποτελεσματική διαχείριση των προκλήσεων ασφαλείας για την Ε.Ε.) και όχι αρνητικό. Με ενδιαφέρον παρατηρείται και η πρόθεση επανάληψης των επαφών μεταξύ Αθηνών και Σκοπίων, με αντικείμενο μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης.

Στον τομέα της εθνικής άμυνας, θετικά κρίνεται η μετάθεση αριθμού στρατευσίμων από το Λεκανοπέδιο προς την παραμεθόριο, η αναζήτηση ευθυνών για μια σειρά εξοπλιστικών προγραμμάτων (αρκεί να μη μετατραπεί σε “κυνήγι μαγισσών” που θα πλήξει την αποτελεσματική λειτουργία των Ενόπλων Δυνάμεων/Ε.Δ.), καθώς και η πρόθεση για μείωση του αριθμού ανωτάτων αξιωματικών. Αρνητικό το πρόσημο για εσωτερικής λογικής «παιχνίδια με τον θερμοστάτη» στο Αιγαίο, η συζητούμενη εμπλοκή των Ε.Δ. σε επιμορφωτικές δραστηριότητες για τους Ναζί, καθώς και η αντικατάσταση του Α/ΓΕΣ (τέταρτη μέσα σε 2 χρόνια), ενός αξιωματικού με σπάνιο συνδυασμό επιχειρησιακής (Αφγανιστάν και Κοσσυφοπέδιο) και διεθνούς (ΝΑΤΟ και Ε.Ε.) εμπειρίας (παρήγορη, πάντως, η διαδοχή του από ικανό αξιωματικό). Στον χώρο της εσωτερικής ασφάλειας, είναι θετικές οι προθέσεις περί απόδοσης πλήρων δικαιωμάτων σε μετανάστες 2ης γενιάς. Μεταβατικής λογικής το «άδειασμα» των κέντρων υποδοχής μεταναστών και θα πρέπει το συντομότερο να ληφθούν ισοδύναμα μέτρα. Ατυχείς οι δηλώσεις περί εξόδου από τη Συνθήκη Σένγκεν, καθώς και τα περί «εξαγωγής τζιχαντιστών στο Βερολίνο». Ερωτήματα προκαλεί και η ουσιαστική έλλειψη αντίδρασης σε καταλήψεις και συναφείς ενέργειες, που ίσως προκαλέσουν το αντίθετο από το επιδιωκόμενο αποτέλεσμα.

Οσον αφορά στην ευρωπαϊκή παρουσία της χώρας, έχει δυστυχώς αναζωπυρωθεί η συζήτηση περί Grexit/Graccident. Ανακούφιση προκαλεί η προσπάθεια –από την ελληνική και γερμανική ηγεσία– περιορισμού της απίστευτης κακοφωνίας και διαλόγων χαμηλότατου επιπέδου. Ορθώς και με λίαν προσεκτικό τρόπο τέθηκε από τον πρωθυπουργό το ζήτημα των επανορθώσεων και -ιδίως- του κατοχικού δανείου για να συζητηθεί την κατάλληλη στιγμή. Περιττεύουν εδώ οι κάθε είδους υπερβολές, ενώ ο καλλιεργούμενος αντιγερμανισμός, σαφώς, δεν βοηθά. Τέλος, οι συναντήσεις υψηλού επιπέδου και η σταδιακά αυξανόμενη χρήση του κώδικα επικοινωνίας της Ε.Ε. μπορεί να έχουν θετικά αποτελέσματα. Ωστόσο, για την [οικονομική] ουσία της διαπραγμάτευσης, άλλοι είναι ασφαλώς αρμοδιότεροι για να κρίνουν.