Η ανάγκη ανασύνθεσης της ελληνικής κεντροαριστεράς (κατ’ οικονομία έκφραση για το χώρο μεταξύ της κεντροδεξιάς και της σταλινογενούς αριστεράς) είναι κάτι παραπάνω από εμφανής.
Δυστυχώς, η ανάγκη αυτή συχνά καλύπτεται από την αναζήτηση του «νέου ΠΑΣΟΚ». Όμως νέο ΠΑΣΟΚ δεν μπορεί (και δεν πρέπει) να υπάρξει.
• Ούτε το «παλιό ΠΑΣΟΚ» μπορεί να γίνει «νέο».
• Ούτε ο ΣΥΡΙΖΑ μπορεί να γίνει το νέο ΠΑΣΟΚ- κι ας λέει ότι δε θέλει , η καρδούλα του το ξέρει…
• Ούτε υπάρχει κανείς (φορέας ή προσωπικότητα) που μπορεί να ηγηθεί της κινηματικής διαδικασίας που δημιούργησε το πολιτικό/κοινωνικό φαινόμενο ΠΑΣΟΚ.
Συνεπώς, η επωαζόμενη 4η Δημοκρατία θα έχει τα δικά της «γνήσια τέκνα»- άρα και τη δική της κεντροαριστερά.
Ο χώρος του ευρωπαϊκού δημοκρατικού σοσιαλισμού στερείται σήμερα στον τόπο μας μίας κεντρικής και αδιαμφισβήτητης πολιτικής οργάνωσης. Αναζητεί απεγνωσμένα τη σύγχρονη εκδοχή της πολιτικής του έκφρασης.
Η σύγχρονη εκδοχή της ελληνικής κεντροαριστεράς δεν πρέπει να βασίζεται στην ελληνική εμπειρία του παρελθόντος αλλά στην ευρωπαϊκή προοπτική του μέλλοντος. Δηλαδή, ο μελλοντικός πολιτικός φορέας του δημοκρατικού σοσιαλισμού στη χώρα μας ,θα πρέπει να κατανοήσει τον εαυτό του ως μέρος ενός Ευρωπαϊκού Σοσιαλιστικού Κόμματος, ως την ελληνική συνεκδοχή του ευρωπαϊκού σοσιαλισμού μαζί με το γαλλικό μέρος, το γερμανικό μέρος, το ισπανικό μέρος, το σλοβενικό μέρος κλπ .
Σε αυτή την ιστορική περίοδο που διανύουμε η ελληνική κεντροαριστερά πρέπει να συνδυάσει τη φυσιογνωμία της με το κεντρικό ζήτημα της εποχής που είναι η ριζική αλλαγή του πολιτικού συστήματος. Αυτό μπορεί να σημαίνει τα εξής (σε τίτλους , κατατοπιστικούς ελπίζω):
• Κατάργηση πρωθυπουργοκεντρικού μοντέλου – θεσμικά αντερείσματα εξουσίας- ενίσχυση αρμοδιοτήτων ή/και πολιτικού βάρους Προεδρίας της Δημοκρατίας- θεσμοθέτηση ολιγομελούς Γερουσίας
• Αλλαγή εκλογικού νομού-Νέα ποιότητα αντιπροσώπευσης της κοινωνίας – περιορισμός εξαρτήσεων & μαύρου χρήματος- Αναλογικό σύστημα και περιορισμός περιφερειών καθώς και αριθμού βουλευτών.
• Συνταγματική κατοχύρωση εξάντλησης τετραετίας (για να ευνοηθεί η κουλτούρα των συνεργασιών)
• Αποφυγή «επαγγελματοποίησης» στην πολιτική – περιορισμός θητειών σε δύο – δραστική περικοπή κρατικής χρηματοδότησης – αλλαγή του τρόπου τοποθέτησης σε υψηλόβαθμες κρατικές θέσεις (κράτος όχι λάφυρο του νομενκλατούρας του νικητή)
• Εξάλειψη νομικών καλύψεων της βουλευτικής ασυλίας
Προφανώς, μία κατακερματισμένη κεντροαριστερά δεν μπορεί να συμβάλλει στην επίτευξη των παραπάνω αλλαγών. Αλλά όπως δείχνει καθημερινά η πολιτική πραγματικότητα δεν υπάρχει και κανείς άλλος που να μπορεί να το κάνει είτε εκ δεξιών είτε εξ αριστερών.
Συνεπώς, η ελληνική κεντροαριστερά πρέπει να ενοποιηθεί.
Ο πιο αξιόπιστος δρόμος είναι αυτός του «ελληνικού Επινέ» -ενός Ιδρυτικού Συνεδρίου όπου συγχωνεύονται όλες οι τάσεις του ευρωπαϊκού δημοκρατικού σοσιαλισμού σε έναν ενιαίο και ισχυρό φορέα.
Μία λύση σαν την ιταλική «Ελιά» πιθανόν να οδηγούσε σε αυτό που έχει αποκληθεί «η αναποφασιστικότητα οργανωμένη» και μακροπρόθεσμα να αφαιρούσε δυναμική από το συγκεκριμένο πολιτικό χώρο.
Η πορεία προς την ενοποίηση θα μπορούσε να έχει τους εξής άξονες:
• Χτίσιμο του νέου φορέα από μηδενική βάση.
• Τα δύο κόμματα του χώρου(ΠΑΣΟΚ και ΔΗΜΑΡ) να συμβάλλουν με επίσημες αποφάσεις στη συμμετοχή τους.
• Κανένα προαπαιτούμενο κατοχής ηγετικής θέσης, καμία προεξόφληση προνομιακής μεταχείρισης , καμία ασυλία κριτικής, κανένας προκαθορισμός «ποσοστών επιρροής».
• Επιτροπή Πρωτοβουλίας που οδηγεί σε Ιδρυτικό Συνέδριο έως το τέλος της άνοιξης
• Αποφάσεις που ενδυναμώνουν πλειοψηφίες και συμμετοχικότητα- διαδοχικές ψηφοφορίες μεταξύ πολλών προτάσεων για επίτευξη της ευρύτερης δυνατής πλειοψηφίας
• Αναλογική και «κινηματική» διαδικασία αντιπροσώπευσης στο Ιδρυτικό Συνέδριο – ομάδες πολιτών αυτοοργανώνονται (και διαδικτυακά) και εκπροσωπούνται ισότιμα
• Πολλές υποψηφιότητες για την ηγεσία
• Διαδικτυακός διάλογος – εσωκομματικά δημοψηφίσματα- ατζέντα «από τα κάτω»
Η σύγκλιση των δυνάμεων που σήμερα υπάρχουν, η απόσυρση ιδεών και προσώπων του παρελθόντος, η σαφής ατζέντα για την αλλαγή στο πολιτικό σύστημα και ένα νέο οργανωτικό μοντέλο «αλλαγής υποδείγματος», που φέρνει στο προσκήνιο τα δίκτυα δράσης και τη συλλογικότητα ακόμα και στην ηγεσία, μπορούν να είναι τα συστατικά στοιχεία για μία νέα αρχή…
.
.
.
.
Ο Δημήτρης Κατσαντώνης είναι Διευθύνων Σύμβουλος εταιρίας ερευνών & επικοινωνίας to the point. ιδρυτικό μέλος της κίνησης πολιτών Π80.