Δημοσιεύτηκε στα ΝΕΑ 20/03/2020
Δεν υπάρχουν χειρότερα συναισθήματα από την αβεβαιότητα και την ανασφάλεια. Κι όταν αυτά επικρατούν στο σύνολο του πληθυσμού, όπως ακριβώς συμβαίνει αυτές τις περίεργες μέρες, τότε ο κίνδυνος ενός πανικού γίνεται απειλητικός συνολικά για την κοινωνία. Ο «αόρατος εχθρός» τρομάζει, κυρίως γιατί δεν βρίσκεται απέναντι αλλά μέσα στη χώρα, μέσα στο σπίτι, μέσα μας ίσως. Οι συνέπειες του «πολέμου» δεν γνωρίζουν σύνορα, δεν κάνουν διακρίσεις, δεν έχουν ημερομηνία λήξης.
Οι μεγάλες δοκιμασίες της ανθρωπότητας συνοδεύτηκαν σχεδόν πάντα από ευκαιρίες που άνοιγαν ένα παράθυρο αισιοδοξίας για το μέλλον. Αξίζει ίσως τον κόπο να κοιτάξουμε και σήμερα όσο γίνεται περισσότεροι μέσα από το παράθυρο αυτό. Θα μας βοηθήσει όχι μόνο να σχεδιάσουμε δημιουργικά την «μετά-ιό» εποχή αλλά, κυρίως, θα μας δώσει την έμπνευση και τη δύναμη να συμβάλλουμε τώρα στη μάχη κατά της επιδημίας. Αρκεί να σταθούμε με υπευθυνότητα απέναντι στις ευθύνες μας.
Η συνωμοσιολογία είναι παραδοσιακά μια από τις αιτίες που κρατάνε τη χώρα μακριά από τον συγχρονισμό της με τις απαιτήσεις και τις κατακτήσεις της εποχής μας. Η θεωρία του «ανάδελφου» έθνους που για τα δεινά του φταίνε συνεχώς οι «άλλοι» αποτελεί τη μόνιμη αιτιολόγηση κάθε δυσκολίας που αντιμετωπίζουμε. Η αντίληψη ότι «τα μνημόνια έφεραν την κρίση» τις συνέπειες της οποίας πληρώσαμε πολύ ακριβά, είναι ακόμα νωπή. Η πεποίθηση ότι τον κορωνοϊό μας τον έφεραν κάποιοι για να κερδοσκοπήσουν και ότι το εμβόλιο είναι ήδη έτοιμο και μας το κρύβουν, εκφράζεται ακόμα και από αξιωματούχους ακαδημαϊκούς παράγοντες. Η διασπορά ψευδών ειδήσεων και πληροφοριών ως «έγκυρων» έχει ξεπεράσει τη διασπορά του ιού.
Η παραδοσιακή «επαναστατική» ανυπακοή στους νόμους, τους κανόνες και τις επίσημες οδηγίες των ειδικών έρχεται ως φυσιολογική συνέπεια της νοοτροπίας του αρνητισμού που διακατέχει σημαντικό μέρος της κοινωνίας που επηρεάζεται από τους λαϊκιστές πολιτικούς και άλλους δημόσιους παράγοντες. Καρναβαλιστές της κοινωνίας θέλουν να επιβάλουν τους δικούς τους νόμους αψηφώντας ακόμα και την δημόσια υγεία. Από την άλλη πλευρά η Εκκλησία θέλησε στην ουσία να αυτοεξαιρεθεί από την υπακοή σε νόμους για το καλό της δημόσιας υγείας, ενώ ακραίοι ιεράρχες δεν δίστασαν να διακηρύξουν τις σκοταδιστικές τους αντιλήψεις. Η απόφαση της κυβέρνησης, συνεπικουρούμενης από την αντιπολίτευση, να μπει λουκέτο στους ναούς είχε ουσιαστική και συμβολική σημασία.
Η επιμονή - έστω και καθυστερημένα - στον εκσυγχρονισμό του κρατικού μηχανισμού είναι ζωτική προϋπόθεση προόδου για τη χώρα. Η δυνατότητα ηλεκτρονικής εξυπηρέτησης των πολιτών από το σύνολο των δημοσίων υπηρεσιών αλλάζει τις συνθήκες της καθημερινότητας. Το ίδιο και η διαδικτυακή διδασκαλία που με αφορμή τις έκτακτες συνθήκες δίνει στην εκπαίδευση τον εκσυγχρονισμό που χρειαζόταν. Η συμβολή της νέας τεχνολογίας είναι σημαντική για την αναχαίτιση της επιδημίας και ελπιδοφόρα για το μέλλον.
Μέσα στις σημερινές πρωτόγνωρες συνθήκες έχει σημασία να κρατήσουμε το παράθυρο της αισιοδοξίας ανοιχτό. Κυβέρνηση και αντιπολίτευση συμπλέουν ενώ οι πολίτες πείθονται και σιγά σιγά ακολουθούν. Είναι μια ευκαιρία για τη χώρα, μαζί με την προσπάθεια για την αντιμετώπιση του ιού, να επιτύχει και την απομόνωση των λαϊκιστικών, οπισθοδρομικών και σκοταδιστικών αντιλήψεων.