«Μη μιλάς με χρυσαυγίτες». Αν αυτό είναι το ηθικό δίδαγμα από την κατάληξη των πρόσφατων «ιδιωτικών» συνομιλιών για το επιτελείο του Πρωθυπουργού, τότε οι άνθρωποι δεν μπήκαν στο νόημα. Το ζήτημα είναι να μην έχεις τίποτα να πεις με χρυσαυγίτες. Αν έχεις, αργά ή γρήγορα θα μιλήσεις μαζί τους.
Για πολλούς από μας υπάρχει ένα παράδοξο Σαμαρά. Ο Πρωθυπουργός των τελευταίων 20 μηνών δεν είναι ακριβώς ο πολιτικός που είχε καταγραφεί στη συνείδησή μας από τις αρχές της δεκαετίας του ?90. Η ηγεσία της κυβέρνησης δεν ασκείται από έναν σκληροπυρηνικό δεξιό, αμετακίνητο εθνικιστή αλλά από έναν μετριοπαθή ρεαλιστή με αξιοσημείωτη στοχοπροσήλωση. Οι πολιτικοί κουβαλάνε τις αντιφάσεις τους. Ως ένα σημείο οι αντιφάσεις είναι λειτουργικές στην πολιτική, όπως και στην κοινή ζωή. Οι ρεαλιστικές προσαρμογές δεν αίρουν τον κυνισμό του πολιτικού όντος – αντίθετα, είναι μια εκδήλωσή του. Η πολιτική χρειάζεται σκληρότητα, χρειάζεται και εναλλακτικές. Διαφορετικές ομάδες συνεργατών αναπτύσσουν διαφορετικά σενάρια. Αλλά ο κίνδυνος αυξάνεται όταν οι διαφορετικές ομάδες παίζουν παιχνίδια σε διαφορετικά ταμπλό. Ο κ. Σαμαράς υφίσταται τις συνέπειες.
Η συνολική αποτίμηση του κυβερνητικού έργου είναι πρόωρη, αλλά η ως τώρα διακυβέρνηση Σαμαρά είχε και τις φωτεινές στιγμές της. Μία απ? αυτές είναι η διαβίβαση του συνόλου των δικογραφιών της Χρυσής Αυγής από τον υπουργό Δημόσιας Τάξης στην Εισαγγελία του Αρείου Πάγου: πράξη θεσμικά άμεμπτη και με διαυγή πολιτική ανάγνωση, έθεσε σε κίνηση τη Δικαιοσύνη προς τον χαρακτηρισμό του ναζιστικού κόμματος ως εγκληματικής οργάνωσης. Κίνηση ήδη αποτελεσματική και με καταλυτικότερα αποτελέσματα προσεχώς. Ορισμένα ποντίκια πηδάνε από το σκάφος και όλα τσιρίζουν πανικόβλητα.
Είναι λάθος να συζητάς με τα ποντίκια. Αλλά είναι και λάθος να κάθεσαι να τα ακούς. Ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης πήρε την προφύλαξη να χαρακτηρίσει στις δηλώσεις του το ναζιστικό κόμμα «εγκληματική οργάνωση». Στις ίδιες δηλώσεις ζητούσε την αποπομπή του υπουργού Δημόσιας Τάξης, ο οποίος ονομάζεται ως κατασκευαστής της κατηγορίας στο βίντεο του χαφιεδάκου που διεκδικεί τον Δήμο Αθηναίων. Εχει και ο κ. Τσίπρας τις αντιφάσεις του. Αλλά ο κοινοβουλευτικος εκπρόσωπος του ΣΥΡΙΖΑ τον ξεπερνά: «Δεν πρόκειται για αντισυστημική δύναμη (…), δεν είναι αντιμνημονιακή δύναμη, είναι βαθύτατα συστημική δύναμη» δήλωσε για τη Χρυσή Αυγή από το βήμα της Βουλής. Ο κ. Λαφαζάνης συμφωνεί με τον κ. Μπαλτάκο. Και οι δύο σφάλλουν εξίσου, ακόμη και αν καταλήγουν στο ίδιο συμπέρασμα από αντίθετους δρόμους.
Το τόλμημα και η επιτυχία του κ. Δένδια είναι να θέσει τους ναζί στο πυρ το εξώτερον. Και πριν από τον Δένδια όμως και τώρα το πολιτικό σύστημα δυσκολεύεται να τους αποβάλει. Χειρότερα, είναι απρόθυμο να το κάνει. Το ερώτημα που τίθεται τώρα είναι κυρίως αυτό: Θα συνεχίσουν οι ναζί να αναγνωρίζονται ως συντελεστής της πολιτικής ζωής του τόπου, όπως διακαώς επιθυμούν; Μπορούν οι υπόλοιποι να λύσουν τους πολιτικούς λογαριασμούς τους χωρίς τους χρυσαυγίτες; Αν το πολιτικό μας σύστημα μπορεί να συνεχίσει την πολιτική αντιπαράθεση εξοβελίζοντας το καρκίνωμα του ναζισμού, τότε θα έχουμε μια ένδειξη κανονικότητας. Αλλά είναι ενδημική αδυναμία του πολιτικού μας συστήματος να μην αναγνωρίζει τον εαυτό του στην κανονικότητα. Σε ομαλές συνθήκες η πολιτική αντιπαλότητα ασκείται στο έδαφος κοινών θεμελιωδών παραδοχών. Το ελληνικό σύστημα όμως αντιστέκεται στη συστημικότητα.
Τα διπλά παιχνίδια βλάπτουν το καθένα από τα δύο μεγαλύτερα κόμματα περισσότερο απ? όσο η ευθεία μεταξύ τους πολιτική αντιπαράθεση. Αλλά και οι μικρότεροι παίκτες ενσωματώνουν τον ναζιστικό συντελεστή κατά δύναμιν. Η μικρή ΔΗΜΑΡ «δικαιώθηκε» επιτέλους για την αποχώρησή της από την κυβέρνηση και – φαίνεται – για την επιστροφή της σε μια δίκαιη εκλογική απήχηση. Το μικρό ΠαΣοΚ «δικαιώθηκε» για την ψιθυριστή δυσφορία του με τον τότε Γραμματέα της κυβέρνησης, του οποίου την αντικατάσταση όφειλε και ασφαλώς μπορούσε να έχει επιβάλει. Του κ. Παπανδρέου η δικαίωση είναι μια πιο συγκεχυμένη υπόθεση, φαίνεται όμως ότι περνάει από την πτώση της κυβέρνησης ελέω Κασιδιάρη.
Το περιεχόμενο των επόμενων βίντεο είναι ένα μυστικό που επί του παρόντος μοιράζονται οι χρυσαυγίτες με τους νεοδημοκρατικούς διαύλους που έχουν πρόσβαση και αναφορά στην ηγεσία του κόμματος. Αυτό από μόνο του είναι ένα μεγάλο δυστύχημα για τον κ. Σαμαρά και οφείλει να το αναγνωρίσει ρητά. Αν, από τη μεριά τους, οι πολιτικοί εταίροι και αντίπαλοί του μπορούσαν να συμφωνήσουν στον καταλογισμό της πολιτικής ευθύνης, η πολιτική ζωή του τόπου μπορεί να πάει παρακάτω: ο Πρωθυπουργός ευθύνεται για το γεγονός ότι τοποθέτησε και διατήρησε στη θέση του τον συγκεκριμένο γραμματέα της κυβέρνησης με τη συγκεκριμένη δραστηριότητα. Αλλά το περιεχόμενο των συνομιλιών δεν μπορεί να καθορίζει την πολιτική τους παρά μόνο με τίμημα να καθίστανται οι ναζιστές ρυθμιστές του πολιτικού βίου. Και αυτό δεν αντέχεται για τη χώρα.