Αυτό που θα καταγράψει σίγουρα ο ιστορικός του μέλλοντος για την περίοδο της μεταπολίτευσης είναι η ημερομηνία έναρξή της, με την πτώση της χούντας τον Ιούλιο του 1974 που σήμανε ταυτόχρονα και το τέλος ενός πολύχρονου και επώδυνου εθνικού διχασμού. Θα καταγράψει επίσης την μεταπολίτευση σαν μια μακρά περίοδο δημοκρατικής και πολιτικής σταθερότητας.
Από εκεί και πέρα αρχίζουν τα ιστορικά – και καθημερινά – δύσκολα…
Από εικοσαετίας περίπου, γίνεται συχνά λόγος για το κλείσιμο του πρώτου μεταπολιτευτικού κύκλου και το ξεκίνημα μιας νέας περιόδου. Η άποψη αυτή προβάλλεται συνήθως μετά από μια εναλλαγή κομμάτων ή και προσώπων στην εξουσία που επιφυλάσσουν για εαυτό τους τον ρόλο ενός εθνικού ορόσημου. Ο σημερινός πρωθυπουργός δεν κατάφερε να διαφοροποιηθεί ούτε ως προς αυτή τη φιλοδοξία. Συνδύασε τις προτάσεις του για συνταγματική αναθεώρηση με διακηρύξεις περί νέας μεταπολίτευσης που θα σηματοδοτήσει δήθεν η ψήφισή της.
Η αλήθεια είναι ότι η μακροβιότερη αυτή περίοδος δημοκρατικής ομαλότητας, μετά από τον διχασμό και την δικτατορία, χαρακτηρίστηκε από υπερβολές και καταχρήσεις. Η συστηματική «παρανόηση» των δημοκρατικών δικαιωμάτων και κανόνων οδήγησαν στο πελατειακό κράτος, στη διαφθορά και στην «επαναστατική» ανυπακοή. Η νέα Ελλάδα στηρίχτηκε, στο μεγαλύτερο χρονικό διάστημα, στη φούσκα μιας επίπλαστης ευημερίας που, άλλους πολύ και άλλους λίγο, τους χώρεσε σχεδόν όλους.
Η πρώτη μεταπολίτευση ολοκληρώθηκε τη μέρα που η χώρα, με την επίσημη τότε ηγεσία της, αποδέχθηκε ότι μπήκε σε μια περίοδο βαθιάς κρίσης και προσέφυγε σε διεθνείς δανειστές για να επιβιώσει. Την ίδια μέρα ξεκίνησε η «νέα μεταπολίτευση» που βρήκε τις πολιτικές δυνάμεις και τους πολίτες απροετοίμαστους να συνειδητοποιήσουν τι ακριβώς συνέβη. Σήμερα, επτά χρόνια μετά, δεν έχουμε καταφέρει ακόμα να καταστρώσουμε ένα «δικό μας» εθνικό σχέδιο ανασυγκρότησης.
Η προσπάθεια εξόδου από την κρίση δεν μπορεί παρά να συνδυασθεί με την επείγουσα ανάγκη μιας πολύπλευρης αναγέννησης της Ελλάδας.
Αυτό είναι το στοίχημα της νέας μεταπολίτευσης!