Μεταναστευτικό, Εφεδρεία και…. Δημόσια Έργα

Νίκος Γκιώνης 23 Αυγ 2012

Μοιάζουν ασύνδετοι καταρχήν οι τρεις μικρότεροι τίτλοι του θέματος, αλλά κοινή είναι η αναφορά τους σε πτυχές της δημόσιας ζωής μας. Για τους δύο πρώτους από αυτούς, την αφορμή μου έδωσαν κάποιες σφυγμομετρήσεις ηλεκτρονικών εφημερίδων, καθώς και η διαρκής τους επικαιρότητα, ενώ για τον τρίτο, η ιδέα ξεκίνησε από την επαγγελματική μου ιδιότητα και τη συνακόλουθη γνώση.

.

Σε μία εν ενεργεία σφυγμομέτρηση της ηλεκτρονικής www.metarithmisi.gr, ένα πλειοψηφικό ποσοστό περίπου 46%, αντιμετωπίζει θετικά τις τελευταίες κυβερνητικές δράσεις για τους μετανάστες, ενώ παρεμφερές και μεγαλύτερο ήταν το αντίστοιχο ποσοστό σε άλλη έρευνα του ηλεκτρονικού www.tovima.gr. Εδώ έχουμε ένα αρχικό ποιοτικό δεδομένο. Το κοινό των δύο μέσων, σε μεγάλο βαθμό, είναι παραπλήσιο αναφορικά με πολιτικά, κοινωνικά και μορφωτικά χαρακτηριστικά. Συνεπώς, η σχετική ταύτιση των αποτελεσμάτων σηματοδοτεί θετικά ( αν και με επιφύλαξη) την αξιοπιστία των αποτελεσμάτων.

.

Ας δούμε κάποια πρώτα συμπεράσματα, αν και υπό κρίση.

.

Πρώτον. Διακρίνεται μια βούληση των πολιτών για κυβερνητικές δράσεις στο μεταναστευτικό .

.

Δεύτερον. Όταν η δράση συντελείται και χαρακτηρίζεται έστω και από μερική αποτελεσματικότητα, αυτό ικανοποιεί τους πολίτες τουλάχιστον ως προς τη γενική του αρχή.

.

Τρίτον. Αυτό που θα αναφερθεί δεν φαίνεται στο αποτέλεσμα των δημοσκοπήσεων, αλλά τεκμαίρεται από τα δυνητικά ποιοτικά χαρακτηριστικά που προαναφέρθηκαν και αφορούν στους ψηφίσαντες.  Διόλου δεν αίρονται οι ιδεολογικές, ανθρώπινες και άλλες επιφυλάξεις για τις μεθοδεύσεις των επιχειρήσεων της αστυνομίας, την υπερβολή στη χρήση βίας, την αφροντισιά στο διαχωρισμό παράνομων και νόμιμων μεταναστών και την πιθανή, κατά περιπτώσεις, ρατσιστική συμπεριφορά των δυνάμεων καταστολής.

.

Ωστόσο, θα μπορούσε να προταθεί η αντιμετώπιση της παραβατικότητας των διαβιούντων στην Ελλάδα, ανεξαρτήτως εθνικότητας, με ισότητα στη μεταχείριση. Σε τελική ανάλυση, κάποιοι από εμάς έχουμε δει μπροστά στα μάτια μας συνεργασία Αφρικανού προμηθευτή ναρκωτικών με Έλληνα έμπορο και Πακιστανό «βαποράκι». Συνεπώς, η παραβατικότητα είναι ενιαία και πολύχρωμη. Κάπως έτσι έχουν τα πράγματα και με τη νέου τύπου πορνεία κατά μήκος της οδού Πατησίων. Πίσω από τους μικρολαθρέμπορους και παρέμπορους τσιγάρων μετανάστες, η ανάκριση οδηγεί συχνά στον αυτόχθονα Έλληνα.

.

Κατά τα φαινόμενα λοιπόν, ενδείκνυνται κυβερνητικές δράσεις δύο ταχυτήτων.  Η μία που θα αφορά στην αστυνόμευση και καταστολή της εγκληματικότητας αλλά και στη γρήγορη απονομή  δικαιοσύνης και η άλλη, που αφορά στην πρόληψη διασυνοριακών εισόδων αλλοδαπών. Εντέλει, κάθε παράνομος μετανάστης δεν είναι εκ προοιμίου εγκληματίας. Οι απελάσεις των παράνομων πρέπει να είναι ριζικές και άμεσες, σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία.

.

Ξέρουμε σήμερα πως οι κοινωνίες παντού είναι πολυπολιτισμικές, ενώ ένα καινούργιο χαρακτηριστικό του Έθνους, όπως προτείνεται και από τον καθηγητή Α. Λιάκο, είναι η πολιτισμική αντίληψη του «συνανήκειν», πράγμα που εν πολλοίς επιτεύχθηκε με τους Αλβανούς μετανάστες.

.

Πάντως, όπως και στις λίγο παλιότερες διευθετήσεις τύπου Αμυγδαλέζας, ο μεσοαστικός και πιθανότατα έντονα δημοκρατικός κόσμος, επιθυμεί στοχευμένες δράσεις που ξεκινούν μεν σαν πειράματα, σιγά-σιγά όμως διαμορφώνονται σε επεμβάσεις με αυτονόητη (ελπίζω) τήρηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Απομένει στην Πολιτεία αλλά και σε εμάς, να μη χαρίσουμε την ίαση του μεταναστευτικού στη Χρυσή Αυγή και στους βουλευτές της, που μοιράζουν ψωμί κατά βούληση και χρώμα.

.

Η ακινησία μας και η μνήμη πολλών συμπατριωτών μας που μετανάστευσαν είτε στην περίοδο της χούντας για πολιτικούς λόγους, είτε παλαιότερα για εργασιακούς, δεν είναι σήμερα ο ασφαλέστερος οδηγός, καθώς τα πράγματα αλλάζουν.

.

Αν διατύπωνα ένα συμπέρασμα, θα το ονομάτιζα «ΛΟΓΙΚΗ ΚΑΙ ΕΥΑΙΣΘΗΣΙΑ».

.

 

.

Το ζήτημα της εφεδρείας ταλανίζει τη δημόσια ζωή εδώ και περίπου ενάμιση χρόνο. Στην ερασιτεχνική πρώτη της εφαρμογή, η αποτυχία της υπήρξε παταγώδης. Πρόσφατα επανήλθε στο προσκήνιο με πρόταση του Γ. Στουρνάρα, με τις αντιδράσεις κυρίως του Φ.Κουβέλη, αλλά και του Ε. Βενιζέλου, να είναι έντονες για την ώρα. Παρόλα αυτά, μια δημοσκόπηση της ηλεκτρονικής έκδοσης του Βήματος δείχνει ότι σε ένα ποσοστό 55% το αναγνωστικό κοινό της εφημερίδας (με τα παραπάνω αναφερθέντα ποιοτικά χαρακτηριστικά) συμφωνεί με την εφαρμογή της εφεδρείας, υπό όρους.

.

Δεδομένο πρώτο: Υπάρχουν περίπου 1 εκατομμύριο δημόσιοι υπάλληλοι σε μια χώρα δέκα εκατομμυρίων κατοίκων, δηλαδή 1 δημόσιος υπάλληλος σε κάθε δέκα κατοίκους, τη στιγμή που σε προηγμένες χώρες της Ε.Ε. με υπερπολλαπλάσιο πληθυσμό, κατεβαίνει στο 25 % και λιγότερο.

.

Δεδομένο δεύτερο: Κατά κανόνα οι παρεχόμενες υπηρεσίες είναι χαμηλού επιπέδου, με καταγεγραμμένες τη γραφειοκρατία και τη διαφθορά.

.

Δεδομένο τρίτο: Είναι φανερό ότι η αναλογία 1προς 10 και οι πρόωρες συνταξιοδοτήσεις, μερικώς μόνο ανακουφίζουν την πληγή.

.

Δεδομένο τέταρτο: Η άμεση εφαρμογή της εφεδρείας, ακόμα κι αν ορθολογικοποιηθούν οι ανάγκες σε οργανισμούς και υπηρεσίες με δραματική περικοπή δαπανών, ελάχιστα θα ωφελήσει επί του παρόντος, εξαιτίας της παρατεινόμενης ύφεσης και της γραμμικής αύξησης της ανεργίας.

.

Μία πρόταση θα ήταν η εφεδρεία να εφαρμοστεί μέσα σε ένα πλαίσιο αντικυκλικής και αναπτυξιακής πολιτικής. Αυτό όμως δεν μπορεί να γίνει άμεσα. Μπορεί όμως να εφαρμοστεί η εφεδρεία σε χρονικό ορίζοντα, ας πούμε διετίας ή τριετίας, συμβατό με τον εικαζόμενο ορίζοντα της δημοσιονομικής επιμήκυνσης. Η αξιοπιστία θα είναι μεγαλύτερη αν συνδυαστεί (όπως φημολογείται) με την ηλεκτρονική αξιολόγηση των υπαλλήλων, η οποία και θα πρέπει να αποκτήσει μόνιμο πλέον χαρακτήρα. Είναι μια βασιλική οδός, έτσι ώστε το Κράτος να κατισχύσει της κομματοκρατίας, ξαναβρίσκοντας το ρόλο του.

.

Σε τελική ανάλυση, το θέμα της εφεδρείας είναι μία από τις εναλλακτικές προτάσεις των think tanks του Γαλλικού Σοσιαλιστικού Κόμματος.

.

Συμπέρασμα κι εδώ: ΛΟΓΙΚΗ ΚΑΙ ΕΥΑΙΣΘΗΣΙΑ σε σταθεροποιούμενο περιβάλλον αντικυκλικών πολιτικών.

.

Για την ενότητα των Δημοσίων Έργων, χρωστώ μιαν εξήγηση, επειδή αφορά στην επαγγελματική μου ιδιότητα. Θα απλουστεύσω το θέμα ως προς τα τεχνικά χαρακτηριστικά, ώστε να φτάσουμε στο συμπέρασμα, που είναι και το ζητούμενο.

.

Ξεκινάμε λοιπόν. Το 1/10 των Δημοσιών Έργων, που είναι όλα σχεδόν Κοινοτικά, αφορά στις εκπονήσεις Μελετών ή σε παροχές Υπηρεσιών Συμβούλου.

.

Το 2005 εφαρμόστηκε ο Ν.3316 ή Ν. Σουφλιά, όπου για πρώτη φορά έμπαινε η φτηνότερη οικονομική προσφορά ανάμεσα στα άλλα κριτήρια ανάθεσης. Με μια διαφορά. Η επιτρεπόμενη έκπτωση δεν μπορούσε να ξεπεράσει το 20%. Επιπλέον, υπήρχαν κι άλλα κριτήρια, όπως η  εμπειρία, ο φόρτος εργασίας , κ.λπ. Ο Ν.3316 λειτούργησε καλά στην πράξη και οι εκπτώσεις ήταν ανάμεσα στο 10% και το 20%.

.

Στις 30/6/11, ο Γ. Ραγκούσης, εφαρμόζοντας την Ευρωπαϊκή Οδηγία περί απελευθερώσεως διαφόρων κλειστών επαγγελμάτων (ταξί, μεταφορές, οικοδομικές άδειες κ.λπ.), απελευθέρωσε και το οικονομικό πλαφόν του Ν.3316, δηλαδή δεν υπήρχε πια όριο έκπτωσης 20%, αλλά αυτό ήταν τελείως ελεύθερο. Ακούγεται λογικό, ελάτε όμως που δεν άλλαξαν και τα άλλα μη οικονομικά κριτήρια, με αποτέλεσμα διάφοροι συνδυασμοί 2 ή 4 εταιριών, στον μαθηματικό τύπο της έκπτωσης (που έμεινε ίδιος) να μπορούν να στήσουν το αποτέλεσμα ενός διαγωνισμού.

.

Τα πρώτα κρούσματα δεν άργησαν να φανούν. Για την ιστορία, αναφέρω πως το ΤΕΕ και ο Σύλλογος Γραφείων Μελετών (ΣΕΓΜ), έχοντας συγκεντρώσει ικανό δείγμα με τους ίδιους πάντα παίκτες, προσέφυγαν νομικώς στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή που χρηματοδοτεί, στα Αρμόδια Δικαστήρια, στο Συνήγορο του Πολίτη και στην Επιτροπή Ανταγωνισμού, για σύσταση «καρτέλ» στον τομέα Μελετών και Υπηρεσιών Συμβούλων Έργων Δημοσίου Ενδιαφέροντος.

.

Βλέπετε! Τι το απλούστερο να απελευθερωνόταν ουσιαστικά αυτός ο τομέας εν όλω κι όχι μερικώς, με μία απλή συνολική αλλαγή του Νόμου, όπως ζητούσε και η Ε.Ε.

.

Συμπέρασμα: Ο δρόμος προς την κόλαση είναι στρωμένος με ρόδα· μια δίκαιη απελευθέρωση-μεταρρύθμιση, εγκαλείται… για περιβάλλουσες συνθήκες δημιουργίας «καρτέλ», εξαιτίας της ακηδίας… και της αβελτηρίας των πολιτικών υπευθύνων, που με  βερμπαλισμό «μεταρρυθμίζουν», ενώ αναπαλαιώνουν.

.

Πως το έλεγε ο Κ. Σημίτης; «Ιεράρχηση στόχων και προτεραιοτήτων με μελέτη, φροντίδα και στοχασμό.»

.

Επιμύθιο: Είναι πια καιρός να σταματήσει το λαθρεμπόριο του πολιτικού χρόνου· ενός χρόνου που καταναλίσκεται στη λεκτικότητα των μεταρρυθμίσεων και όχι στην «όντως» ουσία της κατασκευής και της εφαρμογής των. Κι όσο δεν γίνεται αυτό, αυτός ο χρόνος θα αγοράζεται λάθρα από τους «νονούς» του, τις συντεχνίες, παρασύροντας και τους «καλών προθέσεων» πλην αφελείς και απρόσεκτους κήνσορες του μεταρρυθμιστικού εκσυγχρονισμού.

.

Όποτε ο εκσυγχρονισμός στοιχειοθετήθηκε και οριοθετήθηκε, έκανε μικρά θαύματα, πάντοτε ιεραρχώντας, μελετώντας και πράττοντας. Αλλιώτικα, η μεταρρύθμιση γίνεται παρελθούσα «αντιμεταρρύθμιση», τουτέστιν, αναχρονισμός.

.

*Ο Νίκος Γκιώνης είναι Πολιτικός Μηχανικός.